ประวัติศาสตร์จังหวัดอำนาจเจริญ
มองอดีต
เมืองอำนาจเจริญ ตั้งเมื่อปี พ.ศ.
๒๓๙๓
โดยท้าวอุปราชเจ้าเมืองจำพรแขวงสุวรรณเขต
ประเทศสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาวในปัจจุบัน
ได้อพยพครอบครัวมาพึ่งพระบรมโพธิสมภารพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว
ตั้งอยู่ที่บ้านค้อใหญ่ ซึ่งก็คือบ้านอำนาจ ตำบลอำนาจ
กิ่งอำเภอลืออำนาจปัจจุบัน ต่อมาได้เปลี่ยนชื่อเป็นเมืองลืออำนาจ
มีฐานะเป็นเมืองในความปกครองของนครเขมราฐ
พ.ศ.
๒๔๑๐ พระอมรอำนาจ (เสือ อมรสิน)
ผู้ครองเมืองอำนาจเห็นว่า
ถ้าย้ายเมืองอำนาจมาขึ้นต่อเมืองอุบลราชธานี
จะสะดวกในการติดต่อราชการมากจึงได้มีใบบอกกราบทูลพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
ซึ่งพระองค์ได้โปรดเกล้าตามที่ขอ
ให้เมืองอำนาจขึ้นต่อเจ้าผู้ปกครองเมืองอุบลราชธานีตั้งแต่นั้นมา
สมัยพระบาทสมเด็จ
พระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวได้มีการปฏิรูปบริหารราชการแผ่นดิน
ให้เป็นไปตามแบบอย่างยุโรป เมืองอำนาจได้เปลี่ยนฐานะเป็นเมืองอำนาจเจริญ
อยู่ในความปกครองของมณฑลเทศาภิบาลปกครองท้องที่อุบลราชธานี
ทางราชการได้แต่งตั้งท้าวพระยาในราชวงศ์มาปกครองเมืองอำนาจเจริญติดต่อกันมาโดยตลอด
จนถึงปี พ.ศ.
๒๔๕๕ ได้มีการแต่งตั้งนายอำเภอขึ้นปกครองอำเภออำนาจเจริญ
นายอำเภอคนแรกคือ รองอำมาตย์โทหลวงเอนกอำนาจ (เป้ย
สุวรรณกูฎ)
ต่อมานายอำเภอท่านนี้ได้ย้ายอำเภออำนาจเจริญตามคำแนะนำของพระยาสุนทรพิพิธ
เมื่อครั้งดำรงตำแหน่งเลขามณฑลอีสาน
ซึ่งพิจารณาเห็นว่าที่ตั้งใหม่เป็นชุมทางสี่แยก ระหว่างเมืองเขมราฐ
เมืองอุบล
เมืองมุก
และเมืองยศ
(ยโสธร)
ทำให้การคมนาคมสะดวกและคาดว่าจะมีความเจริญยิ่งๆ ขึ้น
โดยย้ายจากบ้านอำนาจ ตำบลอำนาจ ไปตั้งที่บ้านบุ่ง ตำบลบุ่ง อำเภออำนาจเจริญ
จนถึงปัจจุบัน
พ.ศ.
๒๕๑๐ ทางราชการได้แยกการปกครองของอำเภออำนาจเจริญออก ๔
ตำบล ตั้งขึ้นเป็นกิ่งอำเภอหัวตะพาน และยกฐานะเป็นอำเภอหัวตะพานในปี พ.ศ.
๒๕๒๖
พ.ศ.
๒๕๑๘
ได้แยกการปกครองของอำเภออำนาจเจริญ ๕ ตำบล ตั้งขึ้นเป็นกิ่งอำเภอ
เสนางคนิคม
และยกฐานะเป็นอำเภอเสนางคนิคม เมื่อ พ.ศ.
๒๕๒๖
เมื่อวันที่ ๑ เมษายน ๒๕๓๔
ได้แยกการปกครองของอำเภออำนาจเจริญอีก ๖ ตำบล
ตั้งขึ้นเป็นกิ่งอำเภอลืออำนาจ
และเมื่อวันที่ ๒ กันยายน ๒๕๓๖
ได้มีพระราชบัญญัติจัดตั้งจังหวัดอำนาจเจริญ ประกาศ
ในราชกิจานุเบกษา ฉบับพิเศษ หน้า ๔,๕,๖,
เล่มที่ ๑๑๐ ตอนที่ ๑๒๕ ลงวันที่ ๒ กันยายน ๒๕๓๖ โดย
พระราชบัญญัติฉบับดังกล่าวให้มีผลใช้บังคับหลังจากประกาศในราชกิจจานุเบกษาแล้ว
๙๐ วัน คือมีผล
บังคับใช้ในวันที่ ๑ ธันวาคม ๒๕๓๖ เป็นต้นไป
ที่มา :
สำนักงานจังหวัดอำนาจเจริญ
|