ผักหวานผักพื้นบ้านที่ชาวบ้านรู้จักกันดีมานานแสนนาน มาวันนี้เป็นอาหารขึ้นห้างกันแล้ว แต่ถ้าอยากทานแบบสดใหม่ ต้องเป็นร้านที่เราไปชิมมา เป็นร้านอยู่บนเส้นทางสายกาญจนบุรี ไปทางน้ำตกไทรโยคน้อย ทางฝั่งขวามือครัวผักหวานบ้าน เกิดขึ้นได้เนื่องมาจากว่า ทางร้านได้เมล็ดพันธุ์ผักหวานบ้านจากโครงการสวนจิตลดาของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เป็นโครงการที่พัฒนาเกษตรกรของชาวไทยให้มีเศษฐกิจแบบพอเพียงและมีผลผลิตดีมีคุณภาพสูงและปลอดสารพิษ จึงทำให้ครัวผักหวานบ้านมีชื่อเสียงมากระทั่งทุกวันนี้ โดยได้มีการจัดจำหน่ายที่เดอะมอลล์ทุกสาขา ว่าเป็นผักปลอดสารพิษ สามารถจัดจำหน่ายในเดอะมอลล์ได้ โดยใช้ชื่อในการจัดจำหน่ายว่า “ผักหวานบ้านไร่นฤบดินทร์”
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ของผักหวานบ้าน “ผักหวานบ้าน” มีชื่อว่า Sauropus androgynus merr. เรียกตามภาษาชาวบ้าน ส่วนชื่ออื่นแบ่งแยกตามภูมิภาค เช่น ก้านตรง จ๊าผักหวาน โถหลุ่ยกะนิ เต๊าะ นานาเซียม ผักหวานใต้ใบ และมะยมป่า ผักหวานบ้าน เป็นไม้พุ่มขนาดกลาง ลำต้นแข็งตั้งตรง เปลือกต้นขรุขระ สีน้ำตาล กิ่งอ่อนสีเขียวเข้ม ผิวเรียบ ใบเป็นใบประกอบ ใบย่อยเรียงสลับรูปวงรี ปลายใบแหลม โคนใบมน ขอบใบเรียบสีเขียวเข้ม มีแถบสีขาวบริเวณกลางใบ ชอบแตกยอดอ่อน หากยิ่งตัดก็จะยิ่งแตกยอดออกไปมากมาย โดยเฉพาะหน้าฝนถือว่าเป็นผักพื้นบ้านที่ปลอดสารพิษ เพราะไม่มีแมลงกัดกิน จึงไม่ต้องใช้สารเคมีฉีดพ่น
สวนผักหวาน
ต้นผักหวานที่ปลูกไว้หลังบ้าน
เนื่องมาจากว่าได้รับเม็ดพันธุ์ที่สมบูรณ์มาเพาะปลูก จนสามารถขยายกิจการร้านอาหารโดยมีผักหวานบ้านเป็นนางเองของร้าน รายการอาหารที่นับว่าสุดยอดใครๆมาต้องสั่งคือผักหวานบ้านไฟแดง จากการปรับปรุงรสชาติจนได้รับความนิยมมากมายบวกกับประสบการณ์การทำอาหาร ทำให้ชื่อครัวผักหวานบ้าน มีนักชิมเข้ามาแบบไม่ขาดสายเลยทีเดียว ถึงแม้ว่าร้านจะอยู่ระหว่างทางไปกาญจนบุรี-ไทรโยค ก็ยังได้รับความนิยม ทำให้ต้องขยายร้านออกไปอีก นี่เป็นแค่บางส่วนของร้าน หารู้ไม่ว่าครัวผักหวานบ้านได้ขยายกิจการเปิดสาขา 2 ที่ถนนพระราม 2 (กรุงเทพ)แล้วนะคะ
บนพื้นที่นับร้อยไร่บริเวณหลังร้าน จำนวนผักหวานแต่ละช่อแต่ละยอดถูกเด็ดกันวันต่อวัน นำมาขายให้ตามห้างต่างๆ บางส่วนก็นำมาปรุงอาหารขายที่ร้านเอง ไร่นี้มีการตรวจสอบคุณภาพเป็นประจำ ห้ามีสารเคมีฉีดพ่น อีกอย่างต้องได้มาตรฐาน ถึงจะนำมาขายที่ห้างได้ ใครจะกินผักหวานของที่นี่ก็ไว้ใจได้เราไปดูถึงสวนมาแล้ว
น้ำพริกผักหวาน
ยำผักหวานสาวน้อย
เนื้อกวางผัดพริกไทดำ
ผักหวานบ้านแตกต่างจากผักหวานป่า ทั้งรูปร่างหน้าตาและรสชาติหรือแม้แต่กระทั่งสี ผักหวานบ้านจะมีสีเขียวเข้มรูปร่างจะใหญ่อวบกว่า ส่วนผักหวานป่าจะผอมและมีสีเขียวอ่อนกว่า หากแต่รสชาตินั้นก็แตกต่างเช่นกัน ผักหวานบ้านหากนำมาผัดหรือผักหวานไฟแดง ผักหวานป่านั้นเหมาะกับการเอาไปแกงเช่น แกงผักหวานไข่มดแดงหรือลวก จิ้มน้ำพริก เช่นน้ำพริกอ่อง รสชาติของแต่ละชนิดก็มักจะมีเสน่ห์ในตัวของมันเอง หากแล้วแต่ใครจะชอบแบบไหนมากกว่า
ต้นผักหวานบ้านนั้นมักจะนิยมปลูกต้นเล็ก แล้วเก็บเอายอดมา แต่ผักหวานป่านั้นไม่สามารถปลูกได้เลย หากดูจากชื่อก็รู้กันอยู่คือต้องอยู่ในป่าเท่านั้น ผักหวานป่ามักจะขึ้นตามซอกหิน สามารถเด็ดได้แบบก้านยาวๆแต่ผักหวานบ้านต้องเด็ดแบบสั้นๆ ความนิยมของผักหวานบ้านนั้นได้รับความนิยมขึ้นเรื่อยๆ เนืองจากว่าผักหวานป่าหาได้ยากมาก ผักหวานป่าจะหากินได้ก็ต่อเมื่อป่าอุดมสมบูรณ์ จึงทำให้ผักหวานบ้านเป็นที่นิยมกันมากอยู่ในขณะนี้ แต่หากไม่อยากให้ผักหวานป่าหายไป เราก็น่าจะช่วยกันรักษาป่าไว้ค่ะ
ข้อมูลทั่วไปของผักหวานบ้าน
ชื่อวิทยาศาสตร์
|
:
|
Sauropus androgynus (Linn.) |
ชื่อวงศ์
|
:
|
์EUPHORBIACEAE
|
ชื่ออื่นๆ
|
:
|
ก้านตง จ๊าผักหวาน (ภาคเหนือ) นานาเซียม (มลายู-สตูล)
ผักหวานใต้ใบ (สตูล) มะยมป่า (ประจวบคีรีขันธ์) |
ลักษณะทั่วไป | ผักหวานบ้าน เป็นไม้ยืนต้นขนาดย่อม ลำต้น สูง 0.5 –2.0 เมตร กิ่งเล็กเรียว งอไปมาเล็กน้อยตามข้อใบ ใบ ใบเดี่ยวรูปไข่ ปลายแหลม ขอบเรียบ ออกเป็นคู่ตรงข้ามกันตามกิ่ง ดูคล้ายใบประกอบ เหมือนใบมะยม ดอก ดอกเล็ก กลีบขาว กลีบรองแดง ออกเป็นช่อตามง่ามใบ ผล กลมฉ่ำน้ำ ผิวเป็นพูเล็กน้อย สีเขียว กิ่งขาว ขั้วสีแดง ห้อยลงใต้ใบ การขยายพันธุ์ โดยการใช้เมล็ด |
นิเวศวิทยาและการแพร่กระจาย | พบตามป่าละเมาะ สวน ไร่ นา |
ประโยชน์ | ใบและต้น ใช้น้ำยางหยอดตาแก้อักเสบ รักษาแผลในจมูก ราก ถอนพิษไข้กลับไข้ซ้ำ แก้โรคคางทูม |
อาหารที่เราแนะนำคือ ผักหวานไฟแดง จานนี้ต้องลองกินค่ะไม่งั้นเค้าบอกว่าไม่ถึง รสชาติกลมกล่อมมากอร่อยสุดๆ อีกจานคือ ฉู่ฉี่ปลาเนื้ออ่อน เรา คอนเฟริ์มว่าอร่อยมาก จานที่สามคือ เก้งผัดเผ็ด จริงๆแล้วจานนี้คือลูกวัวอ่อนค่ะ ทางร้านฝากบอกมาว่าไม่ทำอาหารสัตว์ป่าสงวนนะคะ แต่ตั้งชื่อให้ดูเก๋แค่นั้นเอง เนื่องจากว่าลูกวัวอ่อนมีรสชาติคล้ายคลึงกับเก้งมากเลยตั้งชื่อนี้ค่ะ เพราะที่นี่เค้าอนุรักษ์เรื่องนี้มากค่ะ
ผักหวานไฟแดงใส่กุ้ง ต้องจานนี้เลย
ผัดเผ็ดเก้ง(ลูกวัวอ่อน)
ฉูฉี่เนื้อปลาอ่อน
บรรยากาศภายในร้านนั้น มีความร่มรื่นของต้นไม้เพราะในส่วนรอบๆมีต้นไม้ใหญ่เยอะมาก ถึงอย่างไรกาญจนบุรีก็ขึ้นชื่อเรื่องป่าไม้อยู่แล้ว นั่นก็หมายความว่าพื้นที่ส่วนใหญ่เป็นป่าเขา เพราะฉะนั้นความร่มรื่นของต้นไม้หาไม่ยากจากที่นี่ ภายในร้านจัดแต่งแบบไม้ๆเลยค่ะ โคมไฟแบบกะลามะพร้าวพวงๆ เก้าอี้ โต๊ะ เป็นไม้ทั้งหมดเลย ทำให้ได้บรรยากาศดีมากค่ะ ที่สำคัญอาหารก็เป็นแบบป่าๆด้วย เพราะว่าที่จ.กาญน์ เค้าดังในเรื่องของอาหารป่าค่ะ
ที่อยู่ ต.ลุ่มสุ่ม อ.ไทรโยค จ.กาญจนบุรี อยู่ริมถนนแสงชูโต ทางหลวง 323 ช่วงทางขึ้นไปไทรโยค เลยแยกแก่งเสี้ยนไปไม่ไกล
เบอร์โทร 081-18091622,086-3841450