โฮมสเตย์ Home stay ไทยทรงดำ จ.เพชรบุรี

ไทยทรงดำ จ.เพชรบุรี


สถานที่ตั้ง	การดำเนินการ
บ้านเขาย้อย หมู่ 5 ตั้งอยู่ริมถนนเพชรเกษม ต.เขาย้อย อ.เขาย้อย จ.เพชรบุรี	ที่พักแบบชาวบ้าน อาหารเช้าพื้นเมือง อาหารกลางวันหรืออาหารค่ำ ค่าบริการ 200 บาท/คน

กิจกรรม	การติดต่อ
ชมการแสดงทางวัฒนธรรมและการละเล่นแบบไทยทรงดำ นำชมหมู่บ้าน พิพิธภัณฑ์ และสักการะพระนอนเก่าแก่ในถ้ำเขาย้อย	ศูนย์อำนวยการโครงการเยี่ยมเรือนเยือนเหย้า ชาวเขาย้อย โทร. (032) 499393, 499208 โทรสาร 439796 การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย สำนักงานภาคกลางเขต 2 โทร. 032-471005-6

เยี่ยมเรือนเยือนเหย้าชาวไทยทรงดำ

ไทยทรงดำ หรือลาวโซ่ง เป็นกลุ่มชนเผ่าไทยที่ตั้งถิ่นฐานอยู่ในแผ่นดินไทยมานานกว่า 200 ปี มีวัฒนธรรมที่เป็น เอกลักษณ์เฉพาะตัว เช่น การแต่งกาย ทรงผม ภาษา บ้านเรือน อาหารและการประกอบอาชีพ รวมไปถึงความเชื่อที่สืบ ทอดกันมานาน ก่อให้เกิดพิธีกรรมและประเพณีที่น่าสนใจมากมาย

แม้ในกระแสวัฒนธรรมจากภายนอกที่หลั่งไหลเข้าทดแทนวัฒนธรรมดั้งเดิมอย่างต่อเนื่อง แต่สำหรับชาวไทยทรงดำ วัฒนธรรมหลายอย่างหาได้สูญสลายไปตามกระแสไม่ แต่ยังคงปฏิบัติสืบต่อกันมาอย่างน่าประทับใจ เช่น ภาษา การแต่ง กาย งานประเพณีและการดำรงชีวิตที่สมถะเรียบง่ายแบบดั้งเดิม ล้วนแล้วแต่เป็นสิ่งที่ชาวไทยทรงดำพึงพอใจและดำรง รักษา ไว้อย่างภาคภูมิ

ในวันนี้ ชาวไทยทรงดำ ยินดีต้อนรับผู้มาเยือนด้วยไมตรีจิต เปิดโอกาสให้สัมผัสกับวิถีชีวิตและร่วมชื่นชมวัฒนธรรม อันงดงาม กับประสบการณ์พักแรมแบบเรือนโซ่ง ชิมอาหารพื้นบ้าน ชมการละเล่น สัมผัสกับวิถีชีวิตและการประกอบอาชีพ ของชาวบ้าน เช่น การทำนาข้าวเหนียว นาข้าวเจ้า การทอผ้า ย้อมผ้า จักสาน เครื่องใช้ไม้สอย ฯลฯ

ความเป็นมาชาวไทยทรงดำ

ชาวไทยทรงดำ หรือ ลาวโซ่ง มีบรรพบุรุษและถิ่นฐานดั้งเดิมอยู่ที่เดียนเบียนฟู ประเทศเวียตนาม ย้ายเข้ามาตั้งถิ่น ฐานในแถบเมืองเพชรบุรี เป็นที่แรกในประเทศไทย เมื่อกว่า 200 ปีมาแล้ว กลุ่มที่ย้ายมาอยู่ในเมืองไทยนี้เป็นกลุ่มที่อาศัย อยู่ในประเทศลาว คนไทยแต่ไหนแต่ไรมาจึงเรียกชนกลุ่มนี้โดยใช้คำนำหน้าว่า “ชาวลาว”

ที่มาของชื่อชนกลุ่มนี้ยังเป็นที่ถกเถียงกันอยู่ บ้างก็ว่ามาจาก “ไทสง” อันเป็นภาษาในสิบสองจุไท หมายถึงคนที่อาศัย ตามป่าเขา ต่อมาเพี้ยนเป็น ไทยโซ่ง แต่บ้างก็ว่าน่าจะเป็น ซ่วง ซึ่งมาจากคำว่า “ซ่วงก้อม” อันเป็นคำเรียกกางเกงผู้ชาย (มีลักษณะขายาวแคบ สีดำ) จึงเรียกกันว่า “ลาวซ่วงดำ” หรือ “ลาวโซ่ง” ภายหลังด้วยเหตุผลทางการปกครอง จึงเรียกว่า “ไทยโซ่ง” หรือ “ไทยซ่วงดำ” และ “ไทยทรงดำ”

แต่สำหรับเจ้าของวัฒนธรรมพึงพอใจที่จะให้ใคร ๆ เรียกว่า “ไทยโซ่ง” หรือ “ไทยทรงดำ” มากกว่า เพราะพวกเขา มีความรู้สึกผูกพันและกลมกลืนเป็นอันหนึ่งอันเดียวกับคนไทย

วัฒนธรรมและวิถีชีวิต

ไทยโซ่งหรือไทยทรงดำ มีวิถีชีวิตเป็นเอกลักษณ์ของตนเอง เช่น

การแต่งกาย แบ่งออกเป็น 2 ประเภท คือ เสื้อผ้าสำหรับใช้ในชีวิตประจำวันกับอีกชนิดหนึ่งคือ สำหรับใส่ในงาน ประเพณี หรืองานรื่นเริงต่าง ๆ ซึ่งส่วนใหญ่ทั้งชายและหญิงมักนิยมใช้ผ้าฝ้ายทอมือย้อมคราม สำหรับเสื้อผ้าที่ใส่ใน พิธีกรรมจะจัดทำขึ้นเป็นพิเศษและปราณีสีดำตกแต่งด้วยผ้าไหมชิ้นเล็ก ๆ ส่วนใหญ่มีเครื่องประดับเป็นเงิน ผู้หญิงมี “ผ้าเปียว” คล้องคอ ส่วนเด็ก ๆ จะมีหมวกคล้ายถุงผ้าปักไหมหรือด้ายสวยงาม เรียกว่า “มู”

ทรงผม เป็นเอกลักษณ์อีกอย่างหนึ่งของชาวไทยทรงดำที่น่าสนใจ โดยเฉพาะทรงผมของผู้หญิงที่มีถึง 8 แบบ แต่ละแบบ จะบ่งบอกถึงสถานภาพของสตรีผู้นั้น

ภาษา เป็นภาษาที่มีเอกลักษณ์ในการออกเสียง รวมทั้งมีภาษาเขียนเป็นของตนเอง แต่ปัจจุบันมีคนอ่านได้น้อยมาก

การประกอบอาชีพ ได้แก่ การทำนา ทั้งนาข้าวเหนียวและข้าวเจ้า นิยมทอผ้าและย้อมผ้าไว้ใช้เอง มีฝีมือในด้านงาน ช่างไม้และการจักสาน เช่น สานเข่ง หลัว ทั้งยังมีฝีมือในการจับปลาน้ำจืดอีกด้วย

ที่อยู่อาศัย เรือนไทยทรงดำ เป็นเรือนไทยที่มีเอกลักษณ์ในเชิงสถาปัตยกรรมเฉพาะตัว เดิมใช้วัสดุหาง่ายในท้องถิ่น เช่น ไม้ไผ่ หญ้า และไม้เนื้อแข็งต่าง ๆ ปลายเสาเป็นง่ามรองรับคาน พื้นใช้ไม้ไผ่ทุบ หลังคามุงแฝกโค้งเป็นกระโจม ชายคายาว คลุมเสมอพื้น ใต้ถุนสูงเป็นที่ทอผ้า ตำข้าว เก็บเครื่องมือทำนาและเลี้ยงสัตว์ ปัจจุบันมีความเปลี่ยนแปลงไปมากคล้ายบ้าน คนไทยทั่วไป แต่การจัดวางพื้นที่ใช้สอยในตัวบ้านยังเหมือนเดิม โดยในแต่ละบ้านจะมีห้องสำหรับผีเรือนอยู่ และใช้ในพิธ ีเซ่นผีเรือนอันเป็นงานประเพณีที่สำคัญมากของชาวไทยทรงดำ

ประเพณีสำคัญ

ชาวไทยทรงดำมีความเชื่อเรื่องไสยศาสตร์ อำนาจลึกลับ นับถือผีฟ้าเป็นเทพเจ้าสูงสุดนับถือผีบรรพบุรุษ หรือผีประจำเรือน โดยเชื่อว่าจะเป็นผู้คุ้มครองบ้านเรือนและสมาชิกภายในบ้าน ดังนั้นทุกปีจึงต้องมีการทำพิธีเซ่นผีเรือน หรือเสนเรือน

ประเพณีเกี่ยวกับผี

พิธีเสนเรือน (เซ่นผีเรือน) เป็นพิธีเซ่นไหว้วิญญาณบรรพบุรุษ ซึ่งจัดให้อยู่ในมุมห้องมุมหนึ่งของบ้าน เป็นงานที่รวมเอาญาติ พี่น้องมาร่วมงานกัน จัดประจำทุกปี หรือ 2-3 ปี จัด 1 ครั้งก็ได้

พิธีปาดตงข้าวใหม่ เป็นการเซ่นไหว้ปีละครั้งตอนที่เพิ่งจะได้ข้าวจากนา

พิธีปาดตง เป็นการเซ่นไหว้ทุก ๆ 10 วัน สำหรับคนธรรมดาทั่วไป

ประเพณีเกี่ยวกับความรัก

ประเพณีการลงข่วง เป็นประเพณีการหาคู่ เพื่อเปิดโอกาสให้ชายหนุ่มได้มาพบปะสนทนาและเรียนรู้ นิสัยใจคอหญิงสาว โดยฝ่ายหญิง 3-4 คน ทำงานบ้านงานฝีมืออยู่กับบ้าน ส่วนฝ่ายชายก็จะมาเยี่ยมชม และพูดคุยกัน หากถูกใจกันก็จะนัดหมายกันในภายหลัง

ประเพณีการเล่นคอน (หรืออิ้นก๊อน) เป็นประเพณีที่ช่วยรักษาเชื้อสายเผ่าพันธุ์ไทยทรงดำเอาไว้ เพราะ เป็นงานที่เปิดโอกาสให้ ชาย-หญิง ได้ฟ้อนรำ ร้องเกี้ยวกัน รวมทั้งมีการเล่นโยนลูกช่วงระหว่างหญิง-ชาย ซึ่งจะนำไปสู่การแต่งงานตามประเพณีในที่สุด เป็นประเพณีที่มีการจัดในช่วงหลังฤดูเก็บเกี่ยวราวเดือน 4 เดือน 5

การเดินทาง

หมู่บ้านตั้งอยู่ห่างจากกรุงเทพฯ ประมาณ 100 กม. มีรถโดยสารประจำทางปรับอากาศชั้น 1 ชั้น 2 และธรรมดา บริการทุกวันจากสถานีขนส่งสายใต้ ค่าโดยสารคนละ 77 บาท 60 บาท และ 45 บาท หรือโดยสารรถไฟจากกรุงเทพฯ ไปลงที่สถานีเขาย้อย ซึ่งห่างจากตัวหมู่บ้านประมาณ 4 กม. โดยสารรถเข้าหมู่บ้าน

http://www.dooasia.com > กิจกรรมท่องเที่ยว > โฮมสเตย์ (Home stay) > ไทยทรงดำ จ.เพชรบุรี