แผนที่

สาธารณรัฐมอริเชียส Republic of Mauritius

การเมืองการปกครอง

ประวัติศาสตร์โดยสังเขป
ชาวยุโรปกลุ่มแรกที่เดินทางมาถึงเกาะมอริเชียสได้แก่ชาวโปรตุเกส ซึ่งเดินทางเข้ามาในช่วงต้นศตวรรษที่ 16 ต่อมาเมื่อปี ค.ศ. 1598 นักแล่นเรือชาวเนเธอร์แลนด์ได้เดินทางมาถึงเกาะเล็ก ๆ เกาะหนึ่งในมหาสมุทรอินเดียและได้ตั้งชื่อว่ามอริเชียส(Mauritius) ตามชื่อของ Prince Maurice de Nassau ประมุขของพวกตน ชาวเนเธอร์แลนด์จึงเป็นกลุ่มแรกที่เข้ามาตั้งรกรากในเกาะแห่งนี้ และเป็นผู้นำอ้อยเข้ามาปลูกในมอริเชียสก่อนที่จะย้ายออกไปเมื่อปี ค.ศ. 1710 และอีก 5 ปีต่อมา บริษัทอินเดียตะวันออกของฝรั่งเศส (French East India Company) ได้เข้ามายึดครองเกาะมอริเชียสพร้อมกับเปลี่ยนชื่อเป็น “Isle de France” ต่อมาได้สถาปนา Port Louis (ตั้งชื่อตามพระนามของพระเจ้า Louis ที่ 15) เป็นเมืองหลวงของมอริเชียส การค้าได้เจริญเติบโตขึ้นตั้งแต่นั้นมา โดยมอริเชียสสามารถจัดส่งน้ำตาลและเหล้ารัม (rum) ให้แก่เกาะรอบ ๆ และเรือที่มาเยือนได้อย่างเพียงพอ ในปี ค.ศ. 1810 อังกฤษได้เข้าครอบครองมอริเชียสต่อจากฝรั่งเศส และทั้งสองฝ่ายได้ลงนามสนธิสัญญาปารีส (The Treaty of Paris) เมื่อปี ค.ศ. 1814 เพื่อเป็นการยืนยันการครอบครองมอริเชียสของอังกฤษอย่างสมบูรณ์ จนกระทั่งได้รับเอกราชเมื่อวันที่ 12 มีนาคม ค.ศ. 1868 ซึ่งถือว่าเป็นวันชาติมอริเชียสในปัจจุบัน มอริเชียสได้รับเอกราชและเข้าเป็นสมาชิกของเครือจักรภพอังกฤษเมื่อวันที่ 12 มีนาคม ค.ศ. 1968 โดยมีสมเด็จพระราชินีนาถเอลิซาเบธที่ 2 แห่งอังกฤษ เป็นองค์ประมุขและมีผู้สำเร็จราชการ (Governor – General) เป็นผู้แทนพระองค์ประจำอยู่ที่มอริเชียส โดยกำหนดให้ประธานาธิบดีเป็นประมุขของรัฐแทน มอริเชียสเปลี่ยนเป็นสาธารณรัฐเมื่อวันที่ 12 มีนาคม ค.ศ. 1992 โดยมีประธานาธิบดีเป็นประมุขแห่งรัฐ

มอริเชียสเป็นสมาชิกองค์การระหว่างประเทศที่สำคัญต่าง ๆ เช่น สหประชาชาติ สหภาพ
แอฟริกา (African Union - AU) ตลาดร่วมแอฟริกาตะวันออกและใต้ (Common Market for Eastern and Southern Africa - COMESA) ประชาคมเพื่อการพัฒนาภูมิภาคแอฟริกาตอนใต้ (Southern African Development Community - SADC) คณะกรรมาธิการร่วมมหาสมุทรอินเดีย (Indian Ocean Commission - IOC) และมอริเชียสเป็นประเทศหนึ่งในประเทศผู้ริเริ่มให้มีการก่อตั้งสมาคมความร่วมมือแห่งภูมิภาคมหาสมุทรอินเดีย (Indian Ocean Rim - Association for Regional Cooperation IOR – ARC) ซึ่งมุ่งที่จะส่งเสริมความร่วมมือในภูมิภาคในบรรดาประเทศที่ตั้งอยู่ในภูมิภาคมหาสมุทรอินเดีย

เมื่อวันที่ 30 กันยายน 2546 ได้มีการเปลี่ยนแปลงทางการเมืองในมอริเชียส โดย Sir Anerood Jugnauth ได้ลาออกจากตำแหน่งนายกรัฐมนตรีของมอริเชียส เพื่อเข้ารับตำแหน่งประธานาธิบดีและประมุขแห่งรัฐคนใหม่ของมอริเชียส ในวันที่ 7 ตุลาคม 2546 สืบต่อจากนาย Karl Offman ทั้งนี้ นาย Paul Berenger รองนายกรัฐมนตรี ได้เข้าดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีหรือผู้นำรัฐบาลแทน ตั้งแต่วันที่ 1 ตุลาคม 2546

การเปลี่ยนแปลงตำแหน่งทางการเมืองดังกล่าวในมอริเชียส เป็นความตกลงระหว่างพรรคการเมืองร่วมรัฐบาลที่ได้รับชัยชนะในการเลือกตั้งทั่วไปเมื่อวันที่ 11 กันยายน 2543 ซึ่ง Sir Anerood Jugnauth หัวหน้าพรรค Mauritian Socialist Movement (MSM) ได้ตกลงไว้ว่าจะสละตำแหน่งนายกรัฐมนตรี ให้แก่ นาย Paul Berenger รองนายกรัฐมนตรี และหัวหน้าพรรค Mauritian Militant Movement (MMM) เมื่อเหลือระยะเวลาการบริหารประเทศอีก 2 ปี การเปลี่ยนแปลงตำแหน่งทางการเมืองครั้งนี้ นับเป็นครั้งแรกในประวัติศาสตร์ทางการเมืองของมอริเชียสที่มีการถ่ายโอนอำนาจการบริหารประเทศระหว่างพรรคการเมืองร่วมรัฐบาล

เมื่อเดือนเมษายน 2548 นาย Paul Berenger นายกรัฐมนตรีมอริเชียสได้ประกาศยุบสภาและกำหนดให้มีการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรในวันที่ 3 กรกฎาคม 2548 ผลการเลือกตั้งปรากฏว่า พรรคฝ่ายค้าน Social Alliance ชนะการเลือกตั้ง ได้ที่นั่ง 38 ที่นั่งจาก 62 ที่นั่งในรัฐสภา ส่งผลให้นายแพทย์ Navinchandra Ramgoolam ผู้นำพรรค Social Alliance ซึ่งเคยเป็นนายกรัฐมนตรีมอริเชียสระหว่างปี 2538-2543 ได้รับเลือกตั้งเป็นนายกรัฐมนตรีมอริเชียสคนใหม่

การเมืองภายในมอริเชียสไม่มีลักษณะที่พรรคการเมืองใดผูกขาดอำนาจทางการเมืองเป็นเวลานาน นอกจากนี้ พรรคการเมืองต่าง ๆ ในมอริเชียสต่างมีนโยบายด้านเศรษฐกิจที่เหมือนกัน คือ การพัฒนาเศรษฐกิจในแนวทางทุนนิยม ความร่วมมือระหว่างพรรคการเมืองต่าง ๆ ดังกล่าว โดยเฉพาะในด้านเศรษฐกิจ ทำให้มอริเชียสมีระบบเศรษฐกิจที่แข็งแรง ทั้งนี้ รัฐบาลมอริเชียสมีเป้าประสงค์ที่จะพัฒนาประเทศตามรูปแบบของประเทศสิงคโปร์ อาทิ การพัฒนาท่าเรือเสรี การบริการด้านเงินกู้ต่างประเทศ (offshore banking financial service) การพัฒนาฐานการผลิต และการปรับปรุงอุตสาหกรรมพื้นฐานของประเทศให้ทันสมัย

เศรษฐกิจการค้า

ตั้งแต่ได้รับเอกราชในปี 2511 มอริเชียสได้พัฒนาจากประเทศที่มีรายได้ต่ำ และเน้น
เกษตรกรรม เป็นประเทศที่มีเศรษฐกิจหลากหลาย และมีรายได้ปานกลาง โดยภาคอุตสาหกรรม การเงิน และการท่องเที่ยวมีการเจริญเติบโต และการเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจอยู่ในระดับร้อยละ 5 ถึงร้อยละ 6 เป็นส่วนใหญ่ ความสำเร็จทางด้านเศรษฐกิจจะเห็นได้จากการเฉลี่ยรายได้อย่างเท่าเทียมกันมากขึ้น ประชากรมีอายุยืนยาวมากขึ้น อัตราการตายของทารกต่ำลง และโครงสร้างพื้นฐานที่มีการปรับปรุงขึ้นอย่างมาก พื้นที่ประมาณร้อยละ 90 ใช้ในการปลูกอ้อย ซึ่งเป็นรายได้จากการส่งออกถึงร้อยละ 25

ยุทธศาสตร์การพัฒนาที่สำคัญของประเทศซึ่งมุ่งไปที่การลงทุนจากต่างประเทศ เป็นการช่วยเสริมสร้างความมั่นใจให้แก่นักลงทุนต่างชาติ ซึ่งส่งผลให้มอริเชียสมีความเจริญก้าวหน้าทางด้านเศรษฐกิจล้ำหน้ากว่าประเทศอื่น ๆ ในทวีปแอฟริกา โดยมอริเชียสสามารถดึงดูดบริษัทต่างชาติกว่า 9,000 แห่ง ซึ่งส่วนใหญ่มุ่งค้าขายกับอินเดียและแอฟริกาใต้ และการลงทุนเฉพาะในภาคธนาคารอย่างเดียวสูงถึงกว่า 1 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ โดยในขณะนี้ มีธุรกิจให้บริการด้านการเงินจากต่างประเทศประมาณ 18,000 บริษัท เปิดกิจการอยู่ในมอริเชียส และจากการที่มอริเชียสมีภาคอุตสาหกรรมสิ่งทอที่แข็งแกร่งและการบริหารการเงินที่ดี ทำให้ได้ประโยชน์อย่างเต็มที่จากพระราชบัญญัติ Africa Growth and Opportunity Act (AGOA) ของสหรัฐฯ

อย่างไรก็ตาม รัฐบาลมอริเชียสยังเห็นว่า อุตสาหกรรมสิ่งทอ และอ้อยและน้ำตาล ซึ่งเป็นอุตสาหกรรมพื้นฐานดั้งเดิมของประเทศ ไม่สามารถสร้างงานและรายได้ให้แก่ชาวมอริเชียสได้เพียงพอ รัฐบาลจึงเน้นการพัฒนาสาขาเทคโนโยลีสารสนเทศ โดยมีวัตถุประสงค์ที่จะพัฒนามอริเชียสให้เป็นเกาะแห่งคอมพิวเตอร์ (cyber island) รัฐบาลกำลังกระตุ้นการลงทุนจากต่างประเทศในด้านเทคโนโลยีข่าวสาร โดยมีโครงการลงทุนก่อสร้าง “cyber city” มูลค่า 100 ล้านดอลลาร์สหรัฐ สำหรับธุรกิจสื่อสารและคอมพิวเตอร์ในมอริเชียสด้วย

ในส่วนของอุตสาหกรรมการท่องเที่ยวนั้น มอริเชียสเป็นแหล่งท่องเที่ยวที่สวยงามและเป็นที่นิยมของนักท่องเที่ยวต่างชาติ ซึ่งในแต่ละปีมีนักท่องเที่ยวต่างชาติจำนวนมากเดินทางไปมอริเชียส ส่งผลให้รัฐบาลสามารถดึงดูดการลงทุนใหม่ๆ ด้านการท่องเที่ยวได้เป็นอย่างดี

ปัญหาอัตราการว่างงานเป็นปัญหาสังคมที่สำคัญประการหนึ่งของมอริเชียส แม้ว่าในปีที่ผ่านมาอัตราการจ้างงานได้เพิ่มสูงขึ้นเนื่องจากการลงทุนจากต่างชาติ ได้เข้ามาลงทุนในอุตสาหกรรมต่างๆ ในมอริเชียสมากยิ่งขึ้น แต่จำนวนคนงานที่ทำงานในภาคการเกษตรและอุตสาหกรรมในท้องถิ่นยังคงมีจำนวนลดลงอย่างต่อเนื่อง แนวโน้มดังกล่าวแสดงให้เห็นว่า แรงงานไร้ฝีมือของมอริเชียสจะประสบปัญหาว่างงานมากขึ้นเรื่อยๆ ในอนาคต

ความสัมพันธ์ระหว่างไทยกับสาธารณรัฐมอริเชียส

ด้านการทูต
ไทยกับมอริเชียสสถาปนาความสัมพันธ์ทางการทูตระหว่างกันเมื่อวันที่ 22 มกราคม 2522 โดยไทยได้มอบหมายให้สถานเอกอัครราชทูต ณ กรุงพริทอเรีย มีเขตอาณาครอบคลุมมอริเชียส และแต่งตั้งนาย Andrew Sek Sum เป็นกงสุลกิตติมศักดิ์ไทยประจำมอริเชียส ส่วนฝ่ายมอริเชียสได้มอบหมายให้ สถานเอกอัครราชทูตมอริเชียสประจำประเทศมาเลเซียมีเขตอาณาครอบคลุมประเทศไทย จากข้อมูลที่ได้รับรายงานจากสถานเอกอัครราชทูต ณ กรุงพริทอเรียเมื่อเดือนมีนาคม 2549 มีคนไทยที่อาศัยอยู่ในมอริเชียสจำนวนทั้งสิ้นประมาณ 25 คน โดยส่วนใหญ่มีอาชีพแม่บ้านและกิจการร้านอาหาร

ด้านการเมือง
มอริเชียสสนับสนุนไทยในเวทีระหว่างประเทศเสมอมา โดยได้สนับสนุนไทยในการสมัครเข้าเป็นสมาชิกสมาคมความร่วมมือแห่งภูมิภาคมหาสมุทรอินเดีย (Indian Ocean Rim - Association for Regional Cooperation : IOR – ARC) ซึ่งมอริเชียสเป็นหนึ่งในประเทศผู้ริเริ่มให้มีการก่อตั้งสมาคมดังกล่าว

ด้านเศรษฐกิจ
มูลค่าการค้าระหว่างไทยและมอริเชียสตั้งแต่ปี 2546-2549 เพิ่มมากขึ้นทุกปี โดยไทย เป็นฝ่ายได้เปรียบดุลการค้าตลอดมา ในปี 2549 การค้าระหว่างไทย–มอริเชียสมีมูลค่าทั้งสิ้น 1,970 ล้านบาท ซึ่งมูลค่าการส่งออกของไทยคิดเป็น 1,820.1 ล้านบาท และมูลค่าการนำเข้าเท่ากับ 149.9 ล้านบาท สินค้าออกสำคัญของไทยไปมอริเชียส ได้แก่ รถยนต์ อุปกรณ์และส่วนประกอบ เม็ดพลาสติก ผ้าผืน สำหรับสินค้าหลักที่ไทยนำเข้าจากมอริเชียส ได้แก่ สัตว์น้ำสด แช่เย็น แช่แข็งและแปรรูป เยื่อกระดาษและเศษกระดาษ สินแร่โลหะ เศษโลหะและผลิตภัณฑ์ เป็นต้น

การเยือนที่สำคัญ
ฝ่ายไทย
ระดับรัฐบาล

1. ไทยได้ส่งผู้แทนพิเศษไปร่วมพิธีเฉลิมฉลองเอกราชของมอริเชียสเมื่อปี 2511 แม้ในขณะนั้น ทั้งสองฝ่ายยังไม่ได้สถาปนาความสัมพันธ์ทางการทูตระหว่างกัน
2. ร้อยตรีประพาส ลิมปะพันธุ์ รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงการต่างประเทศ
- วันที่ 25–29 พฤศจิกายน 2528 เยือนมอริเชียส
3. นายประจวบ ไชยสาส์น รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศ
- วันที่ 21–24 สิงหาคม 2540 เยือนมอริเชียสเพื่อกระชับความสัมพันธ์ด้านการเมือง การค้า การลงทุน และความร่วมมือทางวิชาการ
4. ดร.ประชา คุณะเกษม ที่ปรึกษารัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศ
- วันที่ 17-25 กันยายน 2545 ในฐานะผู้แทนพิเศษนำคณะภาครัฐและเอกชน เยือนมาดากัสการ์และมอริเชียส

ระดับอื่นๆ
5. คณะสำรวจข้อเท็จจริง (fact-finding) ของกระทรวงการต่างประเทศได้เดินทางเยือนมอริเชียสเมื่อเดือนกันยายน 2539 และเดือนกุมภาพันธ์ 2542
6. คณะผู้แทนไทย ประกอบด้วยผู้แทนจากกระทรวงการต่างประเทศ (กรมวิเทศสหการ และกรมเอเชียใต้ ตะวันออกกลางและแอฟริกา) กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ (กรมประมง และกรมวิชาการเกษตร) กระทรวงสาธารณสุข (กรมควบคุมโรค และกรมสนับสนุนบริการสุขภาพ) เยือนมอริเชียสเพื่อหารือและดูงานด้านท่าเรือเสรี ระหว่างวันที่ 9-11 กันยายน 2546 ซึ่งพบว่า มอริเชียสมีศักยภาพในการเป็นฐานการผลิตและการแปรรูปสินค้าของไทย เช่น ด้านการประมง
7. ผู้แทนกระทรวงการต่างประเทศ (กรมเอเชียใต้ฯ และกรมวิเทศสหการ) เดินทางเยือนประเทศแอฟริกาใต้ มอริเชียส มาดากัสการ์ และสวาซิแลนด์ ระหว่างวันที่ 15-26 สิงหาคม 2547 ร่วมกับคณะประธานสภาอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย

ฝ่ายมอริเชียส
ระดับรัฐบาล
1. นาย Anerood Jugnauth อดีตนายกรัฐมนตรีมอริเชียส
- วันที่ 25-28 พฤศจิกายน 2534 เยือนไทยเป็นการส่วนตัว
2. นาย V. Bunwaree รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลังมอริเชียส
- วันที่ 30 กันยายน - 2 ตุลาคม 2540 เยือนไทยพร้อมด้วยคณะ 4 คน เพื่อกระชับความสัมพันธ์ด้านเศรษฐกิจระหว่างกัน
- วันที่ 21-24 กุมภาพันธ์ 2542 เยือนไทยเป็นครั้งที่ 2
3. นาย Rajkeswur Kailash Purryag รองนายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีว่าการกระทรวง
การต่างประเทศและการค้ามอริเชียส
- เดือนกุมภาพันธ์ 2543 เดินทางมาเข้าร่วมประชุม UNCTAD X ที่กรุงเทพฯ และได้เข้าเยี่ยมคารวะและหารือกับ ดร. สุรินทร์ พิศสุวรรณ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศ
4. นาย Georges Pierre Lesjongard รัฐมนตรีว่าการกระทรวง บ้านและที่ดิน วิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อม หัตถกรรมและส่วนที่ไม่เป็นทางการ (Housing and Lands, Small and Medium Enterprises, Handicraft, and the Informal Sector) ของมอริเชียส
- วันที่ 21-24 กรกฎาคม 2547 เยือนไทย เพื่อนำคณะนักธุรกิจและเจ้าหน้าที่ระดับสูงของภาครัฐ จัดงาน Thai-Mauritian Business Forum ร่วมกับสภาอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย และดูงานด้านการพัฒนาอุตสาหกรรมในครอบครัวและหัตถกรรมของไทย และได้เข้าเยี่ยมคารวะและหารือกับรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศ
5. นาย Anil Kumarsingh Gayan รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการท่องเที่ยวและสันทนาการ และเป็นอดีตรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศของมอริเชียส
- วันที่ 8-10 พฤศจิกายน 2547 เข้าร่วมการประชุมนานาชาติระดับรัฐมนตรีในหัวข้อ “ทางเลือกเพื่อการพัฒนา: เศรษฐกิจพอเพียง”

ความตกลงที่สำคัญกับไทย

1. ความตกลงเพื่อยกเว้นการเก็บภาษีซ้อนระหว่างไทยกับมอริเชียส ลงนามเมื่อวันที่ 1 ตุลาคม 2540 มีผลบังคับใช้เมื่อวันที่ 10 มิถุนายน 2541
2. บันทึกความเข้าใจเรื่องความร่วมมือในการแลกเปลี่ยนข้อมูลธุรกรรมทางการเงิน เพื่อการป้องกันและปราบปรามการฟอกเงิน (ระหว่างสำนักงานป้องกันและปราบปรามการฟอกเงินกับ The Financial Intelligence Unit ของมอริเชียส) ลงนามและมีผลบังคับใช้เมื่อวันที่ 28 ตุลาคม 2547
3. ความตกลงบริการเดินอากาศไทย–มอริเชียส (ได้รับความเห็นชอบจากคณะรัฐมนตรีแล้วและอยู่ระหว่างการรอลงนามจากทั้งสองฝ่าย)
4. การทำความตกลงส่งเสริมและคุ้มครองการลงทุนระหว่าง 2 ประเทศ ซึ่งขณะนี้หน่วยงานของไทยกำลังเร่งรัดการพิจารณา

ผู้แทนทางการทูต
ฝ่ายไทย
เอกอัครราชทูตประจำสาธารณรัฐมอริเชียส ถิ่นพำนัก ณ กรุงพริทอเรีย
คือ นายโดมเดช บุนนาค
ที่อยู่ของสถานเอกอัครราชทูต ณ กรุงพริทอเรีย
Royal Thai Embassy
428 Pretorius/Hill Street
Arcadia, Pretoria 0083
P.O. Box 12080
Hatfield, Pretoria 0028
Tel. (27-12) 342-1600, 342-4516,
342-4600, 342-4506, 342-5470
Fax. (27-12) 342-4805, 342-3986
E-mail : info@thaiembassy.co.za
Consular Info : visa@thaiembassy.co.za
Trade Info : trade@thaiembassy.co.za
Technical : webmaster@thaiembassy.co.za
Website : http://www.thaiembassy.co.za

ฝ่ายมอริเชียส
อุปทูตสาธารณรัฐมอริเชียสประจำประเทศไทย ถิ่นพำนัก ณ กรุงกัวลาลัมเปอร์ คือ
Mr. D.P.Gokulsing
ที่อยู่ของสถานเอกอัครราชทูตสาธารณรัฐมอริเชียส ณ กรุงกัวลาลัมเปอร์
The Embassy of the Republic of Mauritius
Lot W17 - b1 & c1,
17th Floor, West Block,
Wisma Selangor Dredging,
Jalan Ampang,
50450 Kuala Lumpur,
Malaysia
Tel. (603) 2163 6301
(603) 2163 6306
Fax. (603) 2163 6294


สิงหาคม 2550

เอกสารแนบ

เรียบเรียงโดย กองแอฟริกา กรมเอเชียใต้ ตะวันออกกลางและแอฟริกา โทร. 0-2643-5047-48 E-mail : southasian04@mfa.go.th