แขวงจำปาศักดิ์ เป็นแขวงหนึ่งของประเทศลาว ตั้งอยู่ทางตอนใต้สุดของประเทศ ติดชายแดนประเทศไทยและกัมพูชา มีเมืองปากเซเป็นเมืองหลักของแขวง และเป็นเมืองใหญ่อันดับ 3 ของลาว (รองจากเวียงจันทน์และเมืองไกสอน พมวิหาน) ถือเป็นศูนย์กลางการเมืองการปกครองและเศรษฐกิจ รวมไปถึงการท่องเที่ยวของลาวตอนใต้ เป็นบริเวณที่มีความอุดมสมบูรณ์ เนื่องจากมีแม่น้ำโขงไหลผ่านกลางและเกิดเกาะแก่งเป็นจำนวนมากจนได้ชื่อว่า “ดินแดนสี่พันดอน”
แขวงจำปาศักดิ์เป็นพื้นที่ที่มีความสำคัญทางประวัติศาสตร์มาตั้งแต่สมัยโบราณ เนื่องจากเป็นพื้นที่ภายใต้อิทธิพลของอาณาจักรขอมโบราณ และเป็นที่ตั้งของอาณาจักรจำปาสัก ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของอาณาจักรล้านช้างในเวลาต่อมา แขวงจำปาศักดิ์จึงมีมรดกทางวัฒนธรรมหลงเหลืออยู่มากมาย ถือเป็นแหล่งท่องเที่ยวที่สำคัญของประเทศลาว โดยเฉพาะมรดกโลกปราสาทหินวัดพู นอกจากนี้ แขวงจำปาศักดิ์ยังมีแหล่งท่องเที่ยวทางธรรมชาติที่มีชื่อเสียงเป็นจำนวนมาก เช่น น้ำตกคอนพะเพ็ง น้ำตกหลี่ผี น้ำตกผาส้วม เป็นต้น
เมืองปากเซ
เมืองปากเซ เป็นเมืองเอกของแขวงจำปาสัก และถือเป็นศูนย์กลางการท่องเที่ยวของลาวตอนใต้ ตั้งอยู่ทางฝั่งซ้ายของแม่น้ำโขง มีประชากรประมาณ 70,000 คน เป็นเมืองที่มีประชากรหลากหลายเชื้อชาติ ประเพณีและวัฒนธรรม ทั้งชาวลาว ชาวจีน และชาวเวียดนาม บรรยากาศทั่วไปเงียบสงบเป็นธรรมชาติ ชาวบ้านมีวิถีชีวิตเรียบง่าย
แขวงจำปาศักดิ์ เป็นดินแดนที่อุดมสมบูรณ์ ทาง ด้าน ธรรมชาติและวัฒนธรรม ซึ่งถ้าดูตามแผนที ในเขต การปกครองของประเทศแล้ว ดินแดนแขวงจำปาสัก จะตั้งอยู่ทางภาคใต้สุดของประเทศ สปป.ลาว ที่มีชายแดน ติดกับหลายแขวงด้วยกัน รวมทั้งประเทศไทย และประเทศ กัมพูชาประชาธิปไตยด้วย ตามรายละเอียดดังนี้
ทิศเหนือ และทิศตะวันออกเฉียงเหนือ จะติดกับ แขวงสาระหวัน สปป.ลาว
ทิศตะวันออก ติดกับ แขวงเซกอง และแขวง อัตตะบือ สปป.ลาว
ทิศใต้ ติดกับ ประเทศกัมพูชาประชาธิปไตย
ทิศตะวันตก ติดกับ จังหวัดอุบลราชธานี ของประเทศไทย
แขวงจำปาสัก เป็นแขวงที่ใหญ่เป็นอันดับ 3 ของประเทศ มีพลเมืองประมาณ ห้าแสนกว่าคน มีเนื้อที่ ของแขวงประมาณ 15,410 ตารางกิโลเมตร
แขวงจำปาสัก นับว่าเป็นศูนย์กลางทางด้าน เศรษฐกิจ ใน 4 แขวงภาคใต้ ของ สปป.ลาว และ ยังมี บทบาทเขื่อมโยง ทางด้านเศรษฐกิจ วัฒนธรรม กับหลาย ประเทศในภาคพื้นด้วย โดยที่ตั้ง และ ภูมิประเทศ มีความอุดมสมบูรณ์ทางธรรมชาติ และแหล่งวัฒนธรรม แขวงจำปาสัก ได้มีการตั้งสมยานามว่าเป็นดินแดน “ช้างป่างานิล” ซึ่งเป็นดินแดนวัตถุโบราณ มีปูชนียสถาน อันลือชื่อหลายแห่ง ด้วยกัน
แหล่งท่องเที่ยว
1. น้ำตกตาดหลี่ผี, คอนพะเพ็ง, ชมทางรถไฟที่สร้างขึ้นในสมัยฝรั่งเศส อยู่ในพื้นที่เขตเมืองโขง แขวงจำปาสัก
2. ชมตาดผาส้วม ที่เมืองบาจรงเจริญสุข
3. ชมตาดฟาน ซึ่งเป็นตาดที่สูงที่สุด ซึ่งถูกโอบล้อมด้วยธรรมชาติ ของป่าเขาลำเนาไพร ที่เมืองปากช่อง
4. ชมธรรมชาติของชีวิตสัตว์ เช่น ช้างที่บ้าน พะโพ โดยอนุญาติให้นักท่องไพรทั้งหลาย ได้ขี่ช้างชมธรรมชาติ ที่เมืองปะทุมพร
5. ชมเขื่อนผลิตไฟฟ้า ซึ่งเป็นแหล่งที่ สวยงามอีกแห่งหนึ่ง ที่น้ำตกเซเซ็ด และน้ำตกห้วยเหาะ เขตเมืองปากช่อง
6. ชมวิวทิวทัศบริเวณท่าแพ ท่าข้ามแม่น้ำโขง ระหว่างเมืองเก่า กับเมืองปากเซ
แหล่งวัฒนธรรม แขวงจำปาสักมีแหล่ง อารยธรรมหลายแห่งด้วยกัน ประกอบ ด้วย
1. วัดพู ซึ่งเป็นเมืองโบราณของจำปาสัก
2. พูอาสา ที่เมืองปะทุมพร
3. เรือนหินแกะสลัก ที่เมืองสุขุมา
งานบุญประเพณี
1. งานบุญแข่งเรือออกพรรษา ที่เซโดม เมืองปากเซ แขวงจำปาสัก
2. งานบุญนมัสกาล ประสาทหินวัดพู ชมพิธีแห่นางสีดา ประจำปี
3. งานบุญนมัสกาลอุมิง เรือนหิน ที่เมืองปะทุมพร
อาหาร และของที่ระลึก
1. ผลไม้ปลอดสารพิษ ที่เมืองปากช่อง เมืองบาจรงเจริญสุข
2. ปิ้งไก่, ข้าวหลาม, ต้มไก่ใส่ไข่มดแดง ในงานบุญวัดพู
3. อาหารปลาสดๆ ที่ดอนโขง และที่คอนพะเพ็ง เขตเมืองโขง
4. สิ้นผ้าไหม โดยฝีมือชาวบ้านอันปราณีต และลือชื่อ ที่บ้านสะพ่าย เมืองชนะสมบูรณ์
การเดินทางจากพรมแดนไทย
จากด่านพรมแดนช่องเม็ก สามารถเดินทางผ่านด่านพรมแดนวังเต่าเข้าสู่ประเทศลาว จากนั้นมาตามทางหลวงหมายเลข 16 (เป็นถนนลาดยาง) ระยะทางประมาณ 42 กิโลเมตร ข้ามแม่น้ำโขงที่สะพานลาว-ญี่ปุ่น ความยาว 1,380 เมตร เข้าสู่เมืองปากเซ ใช้เวลาเดินทางประมาณ 1 ชั่วโมง โดยสามารถใช้บริการรถโดยสารจากชายแดนไทยที่สถานีขนส่งลาว ห่างจากด่านตรวจคนเข้าเมืองลาวประมาณ 300 เมตร มีทั้งรถโดยสารประจำทางและรถสองแถววันละหลายเที่ยว (แต่ถ้ามีประมาณ 3-4 คน แนะนำให้ใช้บริการรถยนต์รับจ้าง จะสะดวกและเร็วกว่า) นอกจากนี้ทั้งประเทศลาวและไทยได้ร่วมมือกันจัดเดินรถโดยสารประจำทางระหว่างประเทศ จากตัวเมืองอุบลราชธานี-ปากเซ ตั้งแต่เดือนกุมภาพันธ์ พ.ศ. 2549 เป็นต้นมา
