ข้อควรรู้ก่อนเดินทางไปลาว

วัฒนธรรมและประเพณี
ไทยและลาวมีพื้นฐานทางวัฒนธรรมที่ใกลเคียงกันแตตางก็มีพัฒนาการในแบบฉบับของตัวเอง ภาษาไทยและลาวมีความคลายคลึงกันและสื่อสารกันเขาใจได ทำใหหลายๆ ทานที่ไมสันทัดภาษาอังกฤษ มาเที่ยวลาวไดอยางสบายใจ ชาวลาวทั่วไปมีอัธยาศัยโอบออมอารีและทำใหคนไทยรูสึกคุนเคยไดไมยาก มีคำแนะนำบางประการที่จะชวยใหคนไทยผูมาเปนแขกรักษาน้ำใจของเจาภาพและสรางมิตรใหมในประเทศบานใกลเรือนเคียงแหงนี้

เรื่องแรกคือ เมื่อพูดถึงความสัมพันธระหวางไทยและลาว คำวา “บานใกลเรือนเคียง” เปนคำที่เหมาะสมในทุกบริบท สวนคำวา “บานพี่เมืองนอง” แมจะสื่อถึงความใกลชิดฉันญาติไดดีกวา แตพึงเขาใจวาหมายถึงความเปนพี่เปนนองของประชาชนไทยและลาวที่นับญาติและนับถือกันตามอาวุโส ไมไดหมายถึงวาเมืองใดเปนพี่หรือประเทศใดเปนนอง

คำหนึ่งในภาษาลาวที่แสดงถึงสายสัมพันธแบบเครือญาติคือคำวา “เปนแกวเปนดอง” หมายถึงการเกี่ยวดองกันโดยการแตงงาน ดังตัวอยางในสุนทรพจนของ ฯพณฯ จูมมาลี ไซยะสอน ประธานประเทศแหง สปป.ลาว ในงานพระราชทานเลี้ยงอาหารค่ำเมื่อวันที่ 12 พฤษภาคม 2552 ณ พระที่นั่งบรมราชสถิตยมโหฬารวา “ลาวและไทยเปนประเทศบานใกลเรือนเคียงที่มีประเพณี วัฒนธรรมและภาษา ไขประตูสูลาว 13 พูดคลายคลึงกัน พรอมทั้งมีประวัติศาสตรที่เกี่ยวพันกันมาแตโบราณกาล นอกจากนี้ ประชาชนไทยและประชาชนลาวยังมีสายสัมพันธฉันญาติพี่นองและเปนแกวเปนดองกันมาเนิ่นนาน” หรือคำวา “ไปพุนกินปลา มานี่กินขาว” ก็แสดงใหเห็นถึงปฏิสัมพันธคนสองฝงโขงที่ใกลชิดกัน สามารถไปกินปลาที่โนนมากินขาวที่นี้

เรื่องที่สอง ควรระมัดระวังหัวขอสนทนา การเริ่มสนทนาดวยเรื่องดินฟาอากาศ ฟุตบอลพรีเมียรลีก ละครทีวี หรือปรับทุกข เรื่องราคาน้ำมัน เปนเรื่องทั่วไปที่หาคนรวมวงไดไมมีปญหา แตบางหัวขอที่หมิ่นเหมตอการกระทบกระเทือนความรูสึกของผูฟงก็ควรหลีกเลี่ยงอยางยิ่ง เชน การนำความแตกตางทางภาษา วิถีชีวิต ประเพณี และวัฒนธรรมมาเปรียบเทียบหรือลอเลียนในเชิงตลกขบขัน (มีหลายกรณีที่คนไทยไดรับขอมูลที่ผิดพลาดจากสื่อบันเทิงเกี่ยวกับ คำศัพทภาษาลาวหรือชื่อภาพยนตร)

ในวงสนทนาหรือการสัมภาษณบุคคลใดๆ ไมควรตั้งคำถามคาดคั้นใหคูสนทนาหรือผูถูกสัมภาษณตองเปรียบเทียบบุคคล สถานที่ สิ่งของของไทยและลาววาของใครดีกวาหรือสวยกวา รวมทั้งงดเวนการแสดงความคิดเห็นแบบชาตินิยมที่อาจนำไปสูการโตเถียงในประเด็นละเอียดออน เชน ประวัติศาสตร การเมือง การปกครอง เลี่ยงการสนทนาเกี่ยวกับการเมืองภายในของไทย และไมควรซักถามใหคนลาวแสดงความเห็นเกี่ยวกับประเทศไทยหรือสถาบัน ยกเวนเปนการแสดง
ความเห็นโดยสมัครใจของชาวลาวกอนเอง

เรื่องตอมา ควรเขาใจวา สปป.ลาว มีมาตรฐานการดำเนินชีวิต วัฒนธรรมประเพณีในแบบฉบับของชาวลาว การไดมาเยือน สปป.ลาว เปนโอกาสดีที่จะเรียนรูวิถีชีวิตของทองถิ่นของประเทศเพื่อนบานใกลชิดของเราเอง การนำมาตรฐานการดำเนินชีวิต ในประเทศไทยมาเปนขอเปรียบเทียบ เรียกรอง จะทำใหเจาบาน ไมสบายใจหรืออึดอัดใจได

เรื่องสุดทาย ควรทราบและปฏิบัติตามกฎหมายและวัฒนธรรมประเพณีอันดีงามของชาวลาว เชน ควรแสดงความเคารพ และกลาวถึงบุคคลสำคัญของลาวที่ชาวลาวเคารพยกยองอยางเหมาะสม ควรแตงกายใหเหมาะสมกับกาลเทศะ โดยเฉพาะเมื่อไปสถานที่ทางศาสนาและสถานที่ราชการ เจาหนาที่ของรัฐไมควรแตงเครื่องแบบและพกอาวุธเขามาใน สปป.ลาว หากมิใชเปนการเยือนอยางเปนทางการ นอกจากนี้ ควรทราบวา หามพักคางคืนที่บานคนลาวโดยไมแจงตอนายบาน ผูใหญบาน) กอน และการมีเพศสัมพันธกับคนลาวที่ไมใชคูสมรสเปนเรื่องผิดกฎหมาย หากละเมิดจะถูกกักตัว จนกวาจะนำเงินมาจายคาปรับขั้นต่ำ 500 ดอลลารสหรัฐ และถูกสงกลับประเทศ จึงตองระวังและหลีกเลี่ยงหากมีการชักชวนใหไป ทองเที่ยวและซื้อบริการที่ผิดกฎหมายและศีลธรรมอันดี

การใชจายและทำธุรกิจ
นักทองเที่ยวไทยเปนลูกคารายใหญของรานคาปลอดภาษีที่สะพานมิตรภาพไทย-ลาว ตลาดเชา ตลาดจีน และอีกหลายตลาดใน สปป.ลาว โดยทั่วไปรานคาทองถิ่นรับเงินบาทไทย แตตามกฎหมายของ สปป.ลาวกำหนดใหตองชำระเปนเงินกีบเทานั้น (ประกาศธนาคารแหง สปป.ลาว เลขที่ 92 ลงวันที่ 2 มีนาคม 2550) และรานคาตองติดปายแสดงราคาสินคาเปนเงินกีบ รานคาที่รับบัตรเครดิตยังมีไมมากนัก และมักใหเจาของบัตรเปนผูรับผิดชอบคาธรรมเนียมธนาคาร จึงควรสอบถามใหชัดเจนกอนลงนามในสลิป

การเขามาซื้อสินคาปลอดภาษีที่บริเวณดานฝงลาว อาทิ ไวน สุรา และบุหรี่ นั้น ตองมีเอกสารเขาเมืองตามปกติ และพึงระลึกไวเสมอวาตามกฎหมายไทยอนุญาตใหนำสุราและบุหรี่เขาประเทศไทยไดไมเกิน 1 ลิตร และไมเกิน 200 มวน ตอคน
บัตร ATM ประเภท Domestic (บัตรใชภายในประเทศไทย) ไมสามารถเบิกถอนเงินสดไดใน สปป.ลาว จะสามาถใชบัตร ATM ไดเฉพาะบัตรที่มีเครื่องหมาย VISA / MASTER โดยถอนเปนเงินสกุลกีบเทานั้น และหากจะนำเงินเขา – ออก สปป.ลาว เกิน 20,000 ดอลลารสหรัฐ ตองยื่นสำแดงตอเจาหนาที่ที่ดานตรวจคนเขาเมืองทั้งไทยและลาว สำหรับผูที่ประสงคจะลงทุนใน สปป.ลาว พึงตรวจสอบความนาเชื่อถือของผูรวมลงทุนหรือบริษัทที่รวมลงทุนกับหนวยงานที่เกี่ยวของ
ของ สปป.ลาวกอน หรือติดตอสอบถามที่สำนักงานสงเสริมการคาในตางประเทศ ณ เวียงจันทน โทร. (007) 856-21 413704 และควรศึกษากฎระเบียบของลาวเพื่อดำเนินการไดถูกตองตามขั้นตอน เชน การจดทะเบียนประกอบธุรกิจ

สุขภาพและความปลอดภัย
สปป.ลาว เปนประเทศที่สุขสงบ แตตามเมืองใหญอาจมีการฉกชิงวิ่งราวเหมือนเมืองใหญอื่นๆ ทั่วโลก นักทองเที่ยวควรระวังตัวเสมอเพื่อปองกันการกระชากกระเปา การจี้ปลน ซึ่งเคยปรากฏเปนกรณีมาแลว เชน ไมควรออกมาเดินเที่ยวเลนในยามวิกาลตามสถานที่เปลี่ยว การสะพายกระเปาควรสะพายในลักษณะคลองคอเอาไว

ดานหนา ไมควรสะพายคลองไหล และหากถูกจี้ปลนไมควรตอสูกับคนรายเพราะเสี่ยงตอการถูกทำรายจนบาดเจ็บ สำหรับการรักษาสุขภาพ นักทองเที่ยวควรเตรียมยารักษาโรคที่จำเปนติดตัวไวเสมอ รวมทั้งมีหมายเลขโทรศัพทของโรงพยาบาลในไทยไวเผื่อกรณีฉุกเฉิน (โปรดดูหมายเลขโทรศัพทที่อาจเปนประโยชนไดที่หนา ) ในกรณีเจ็บปวยฉุกเฉินและตองไปรักษาพยาบาลในประเทศไทยสามารถติดตอสถานเอกอัครราชทูตเพื่อประสานใหดานสะพานมิตรภาพไทย-ลาวแหงที่ 1 (หนองคาย-นครหลวงเวียงจันทน) อำนวยความสะดวกในการขามแดนทั้งในและนอกเวลาทำการของดาน (ดานเปดเวลา 6.00 – 22.00 น.) อนึ่ง รานอาหารใน สปป.ลาว นิยมปรุงอาหารโดยใสผงชูรสปริมาณมาก ผูที่แพผงชูรสควรแจงรานอาหาร กอนสั่งอาหารทุกครั้ง (ภาษาลาวเรียกผงชูรสวาแปงนัว)

การกระทำที่ผิดกฎหมาย
สปป.ลาว ใหความสำคัญกับการรักษาความสงบเรียบรอยในสังคม เรื่องที่ทั้ง สปป.ลาว และไทยเขมงวดอยางยิ่งคือปญหายาเสพติด การมียาเสพติดไวเสพหรือซื้อขาย รวมทั้งการพกพาอาวุธและของตองหามไวในครอบครองเปนสิ่งผิดกฎหมายขั้นรุนแรงของทั้งสปป.ลาวและไทย ผูฝาฝนจะถูกดำเนินคดีลงโทษตามกฎหมายในขั้นสูงสุด(โทษประหารชีวิต/จำคุกตลอดชีวิต) กรณีตัวอยางที่เคยเกิดขึ้น คือ ชาวตางประเทศหลอกจางใหหญิงไทยและหญิงลาวขนของที่ซุกซอน ยาเสพติด หรืออาศัยที่อยูเปนที่สงพัสดุซุกซอนยาเสพติดจากตางประเทศ

กิจกรรมที่ตองขออนุญาตจากหนวยงานที่เกี่ยวของของลาวกอน ไดแก การแจกจายใบปลิว หรือเอกสารเผยแพรประชาสัมพันธตางๆ การถายทำภาพยนตร ละคร มิวสิควีดิโอ ขาว สารคดี หรือรายการโทรทัศน (ทางการลาวจะจัดเจาหนาที่ติดตามควบคุมการถายทำทุกกรณีตลอดเวลาที่พำนักในลาว) และการชุมนุมเพื่อทำกิจกรรม เชน การสัมมนา การเผยแผศาสนา การสอนภาษา และการขายสินคา หากฝาฝนจะถูกปรับขั้นต่ำ 500 ดอลลารสหรัฐ หรือทั้งจำทั้งปรับ กิจกรรมที่หามทำ ไดแก หามถายภาพสถานที่ที่เกี่ยวของกับความมั่นคง เชน คายทหาร สถานีเรดาร หากฝาฝนจะถูกดำเนินคดีโดยมีโทษทั้งจำและปรับ ซึ่งเคยปรากฏเปนกรณีมาหลายครั้งแลว และหามนักทองเที่ยวลงไปเดินบริเวณหาดทรายในแมน้ำโขงหลัง 17.00 น. หากฝาฝนมีโทษปรับ

เชิญแสดงความคิดเห็น