อุทยาน แห่งชาติเขาน้ำค้าง มีพื้นที่ครอบคลุมท้องที่อำเภอนาทวี และอำเภอสะเดา จังหวัดสงขลา มีสภาพป่าและทรัพยากรธรรมชาติที่อุดมสมบูรณ์ ประกอบด้วยจุดเด่นที่น่าสนใจ สวยงาม เช่น น้ำตกจำนวนหลายแห่ง ทั้งยังเป็นพื้นที่ประวัติศาสตร์เป็นฐานที่มั่นของการสู้รบกับโจรจีน คอมมิวนิสต์ ที่เป็นหลักฐานให้ศึกษาถึงสถานที่และวัตถุทางประวัติศาสตร์ของการสู้รบอัน ยาวนาน มีเนื้อที่ประมาณ 132,500 ไร่ หรือ 212 ตารางกิโลเมตร

ตามตำนานเล่าขานกันมาแต่โบราณ เขาน้ำค้างเป็นยอดเขาสูง มีอากาศหนาวเย็นตลอดปี สมัยโบราณคนที่เคยขึ้นไปบนยอดเขาจะพบว่ามีน้ำค้างเป็นเกล็ดอยู่ตามยอดหญ้า ลักษณะเป็นใยแมงมุม แม้แต่ตอนเที่ยงวันยังมีน้ำค้างประปรายอยู่บนยอดหญ้า ซึ่งเป็นสภาพที่แปลกและแตกต่างไปจากที่อื่นจึงเรียกขานกันว่า “เขาน้ำค้าง”

เขาน้ำค้างเป็นเสมือนเขตหวงห้ามเป็นระยะเวลากว่า 40 ปี เริ่มตั้งแต่สงครามโลกครั้งที่ 2 โดยอยู่ในความยึดครองของผู้ก่อการร้ายโจรจีนคอมมิวนิสต์ (จ.ค.ม.) เป็นบริเวณที่มีพื้นที่ภูมิประเทศเป็นถิ่นทุรกันดาร เทือกเขาสลับซับซ้อน ทำให้เป็นฐานปฏิบัติการใหญ่ที่สุดแห่งหนึ่งของโจรจีนคอมมิวนิสต์แถบนี้ แต่ในที่สุดจากการปฏิบัติการตามแผนยุทธการใต้ร่มเย็น โดยนำนโยบายการเมืองนำการทหารกองทัพภาคที่ 4 และหน่วยทหารผสมพลเรือน ตำรวจ ทหาร ที่ 43 (พตท.43) ได้นำนโยบายนี้เข้าปฏิบัติการสามารถเข้ายึดค่ายปฏิบัติการของโจรจีน คอมมิวนิสต์ได้สำเร็จ เมื่อวันที่ 25 กรกฎาคม 2523 ทำให้โจรจีนคอมมิวนิสต์สลายตัวไปในที่สุด

ในคราวประชุมคณะกรรมการอุทยานแห่งชาติ ครั้งที่ 1/2526 เมื่อวันที่ 15 มีนาคม 2526 นายเถลิง ธำรงค์นาวาสวัสดิ์ ประธานคณะกรรมการอุทยานแห่งชาติ ได้สั่งการให้กรมป่าไม้ ดำเนินการสำรวจบริเวณภูน้ำค้าง อำเภอนาทวี จังหวัดสงขลา ซึ่งเดิมเคยเป็นฐานที่มั่นของโจรจีนคอมมิวนิสต์ เพื่อพิจารณาจัดตั้งเป็นอุทยานแห่งชาติ และราษฎรตำบลบ้านโตนด อำเภอสะบ้าย้อย จังหวัดสงขลา ได้มีหนังสือลงวันที่ 3 สิงหาคม 2526 ขอให้กรมป่าไม้พิจารณาพื้นที่บริเวณน้ำตกพระไม้ไผ่และพื้นที่ป่าบริเวณใกล้ เคียงของเทือกเขาสันกาลาคีรี ซึ่งมีน้ำตกและธรรมชาติที่สวยงาม สภาพป่าอุดมสมบูรณ์ เพื่อจัดตั้งเป็นอุทยานแห่งชาติ

กองอุทยานแห่งชาติได้มีหนังสือ ที่ กษ 0713/2786 ลงวันที่ 23 กันยายน 2526 เสนอกรมป่าไม้ กรมป่าไม้มีคำสั่ง ที่ 1412/2526 ลงวันที่ 26 กันยายน 2526 ให้นายสมภพ สุขวงศ์ เจ้าพนักงานป่าไม้ 4 ไปสำรวจหาข้อมูลบริเวณเทือกเขาน้ำค้าง อำเภอนาทวี น้ำตกพระไม้ไผ่ ในบริเวณเทือกเขาสันกาลาคีรี อำเภอสะบ้าย้อย จังหวัดสงขลา และบริเวณใกล้เคียง จากรายงานการสำรวจตามหนังสือ ที่ กษ 0713/พิเศษ ลงวันที่ 14 มกราคม 2527 ปรากฏว่า บริเวณที่สำรวจในพื้นที่ป่าเขาน้ำค้าง ป่าเขาแคน ป่าควนสยา ป่าควนเขาไหม้ และป่าควนสำหรง เนื้อที่ประมาณ 220 ตารางกิโลเมตร มีสภาพป่าที่อุดมสมบูรณ์มีจุดเด่นทางธรรมชาติที่น่าสนใจสวยงาม เช่น น้ำตกจำนวนหลายแห่ง ตลอดจนมีสถานที่ประวัติศาสตร์ฐานที่มั่นของโจรจีนคอมมิวนิสต์เหมาะสมที่จะ จัดตั้งเป็นอุทยานแห่งชาติได้

กองอุทยานแห่งชาติได้มีหนังสือด่วนมากที่ กษ 0713/717 ลงวันที่ 27 กุมภาพันธ์ 2527 เสนอกรมป่าไม้ ซึ่งได้มีคำสั่งที่ 309/2527 ลงวันที่ 28 กุมภาพันธ์ 2527 ให้ นายสมภพ สุขวงศ์ เจ้าพนักงานป่าไม้ 4 ไปดำเนินการจัดตั้งและปรับปรุงป่าเขาน้ำค้าง ท้องที่อำเภอนาทวีและอำเภอสะเดา จังหวัดสงขลา เป็นอุทยานแห่งชาติ จากผลการดำเนินงานตั้งแต่ต้นมาจนถึงปัจจุบัน เนื่องจากในพื้นที่ดังกล่าวเคยเป็นพื้นที่มีอิทธิพลมาก่อน แม้ว่าทางราชการจะปราบปรามขั้นเด็ดขาดแล้ว โจรจีนคอมมิวนิสต์บางส่วนที่ยังเหลืออยู่พยายามกลับมาสร้างอิทธิพลและได้วาง กับระเบิดชนิดต่างๆ ไว้ทั่วพื้นที่ ซึ่งอุทยานแห่งชาติเขาน้ำค้างได้ประสานงานกับฝ่ายทหาร ดำเนินการขจัดปัญหาและอันตรายให้เสร็จสิ้น

อุทยานแห่งชาติเขาน้ำค้างถูกประกาศให้เป็นอุทยานแห่งชาติ ตามพระราชบัญญัติอุทยานแห่งชาติ พ.ศ. 2504 โดยพระราชกฤษฎีกากำหนดที่ดิน ป่าเขาแดน ป่าเขาน้ำค้าง ป่าควนสิเหรง ป่าควนสยา และป่าควนเขาไหม้ ในท้องที่ตำบลคลองทราย ตำบลเขากวาง ตำบลทับช้าง ตำบลประกอบ อำเภอนาทวี และตำบลปริก ตำบลสำนักแต้ว อำเภอสะเดา จังหวัดสงขลา ซึ่งประกาศในราชกิจจานุเบกษา เล่ม 108 ตอน 127 ลงวันที่ 22 กรกฎาคม 2534 เป็นอุทยานแห่งชาติแห่งที่ 65 ของประเทศ

ลักษณะภูมิประเทศ

ประกอบ ด้วยเทือกเขาสลับซับซ้อนเป็นแนวยาวไปตลอดจนถึงพรมแดนประเทศมาเลเซีย ประกอบด้วยยอดเขาที่สำคัญ คือ ควนสยา ควนเขาไหม้ โดยมียอดเขาน้ำค้าง เป็นยอดเขาที่สูง สูงประมาณ 648 เมตรจากระดับน้ำทะเล เป็นแหล่งต้นน้ำลำธารหลายสาย เช่น คลองนาทวี คลองปริก คลองทับช้าง คลองทรายขาว เป็นต้น ดินจะมีลักษณะเป็นดินร่วน ดินเหนียว หรือดินเหนียวปนทราย ส่วนลักษณะหินเป็นพวกหินปูน และหินแกรนิตเป็นส่วนใหญ่

ลักษณะภูมิอากาศ
 

สภาพ ภูมิอากาศได้รับอิทธิพลจากลมมรสุมตะวันออกเฉียงเหนือ และลมมรสุมตะวันตกเฉียงใต้ จึงทำให้ฝนตกชุก มีฤดูฝนยาวนานระหว่างเดือนพฤษภาคม - เดือนมกราคม และฤดูร้อนระหว่างเดือนกุมภาพันธ์ - เดือนเมษายน

พรรณไม้และสัตว์ป่า

พื้นที่ ป่าส่วนใหญ่จะเป็นป่าดงดิบชื้น มีต้นไม้ขึ้นอยู่หนาแน่นอุดมสมบูรณ์ ไม้มีค่าทางเศรษฐกิจได้แก่ หลุมพอ ตะเคียน พยอม กระบากดำ ยาง จำปา สยาแดง ไข่เขียว เปรียงขานาง แต้ว มังคะ พิกุลป่า มะม่วงป่า เป็นต้น และมีพืชพื้นล่างได้แก่ หมากชนิดต่างๆ หวาย ไผ่ ระกำ กล้วยไม้ เฟิน มอส เป็นต้น

สัตว์ป่าที่สำรวจพบ ได้แก่ หมูป่า หมี เก้ง เลียงผา ลิงหางสั้น ชะนี สมเสร็จ เสือดำ กระจง อีเห็น เต่า ตะกวด และนกนานาชนิด เช่น นกเงือก นกหว้า ไก่ฟ้า นกกระทาดง นกยูง นกขุนทอง นกกางเขน เป็นต้น

สามารถเข้าถึงที่ทำการอุทยานแห่งชาติเขาน้ำค้างได้ 2 เส้นทาง
• จากอำเภอนาทวี จังหวัดสงขลา ตามทางหลวงจังหวัดหมายเลข 4113 (นาทวี-บ้านประกอบ) ถึงบ้านสะท้อนจะมีทางแยกขวาตามเส้นทางบ้านสะท้อน-สะเดา ไปอีก 19 กิโลเมตร ถึงที่ทำการอุทยานแห่งชาติ รวมระยะทาง 27 กิโลเมตร

• จากอำเภอสะเดา จังหวัดสงขลา ไปตามทางหลวงจังหวัดหมายเลข 4243 ผ่านบ้านม่วง ตำบลสำนักแต้ว บ้านเกาะหมี ถึงอุทยานแห่งชาติ ระยะทาง 27 กิโลเมตร เส้นทางด้านนี้ต้องขึ้นเขาบางช่วง

ท่านสามารถจองที่พักได้ด้วยตนเองผ่านทางอินเตอร์เน็ต www.dnp.go.th ของกรมเท่านั้น (กรมไม่มีตัวแทนการจองที่พักกับภาคเอกชนรายใดทั้งสิ้น) จองล่วงหน้าได้ 60 วัน จองต่อเนื่องได้ครั้งละ 3 วัน กำหนดชำระเงินภายใน 2 วันทำการ ณ เคาน์เตอร์ บมจ.ธนาคารกรุงไทย ทุกสาขาทั่วประเทศเท่านั้น หรือติดต่อเจ้าหน้าที่ทำการจองให้โดยโทรมาที่ 0 2562 0760 หรือติดต่อจุดจองที่พักในส่วนภูมิภาค

กรณีที่ชำระเงินกับทางธนาคาร กรมจะทราบข้อมูลการชำระเงินได้โดยออนไลน์กับทางธนาคาร ก็จะทราบว่ารายการจองใดได้ชำระเงินแล้ว จึงไม่จำเป็นต้องโทรสารเอกสารแสดงการชำระเงินมาที่กรมอีก โปรดนำหลักฐานการจองและเอกสารการชำระเงิน เฉพาะบมจ.ธนาคารกรุงไทย เท่านั้น ไปยื่นแสดงในวันเข้าพัก และในกรณีที่ชำระเงินกับหน่วยงานในสังกัดกรม ให้นำใบเสร็จรับเงินไปยื่นแสดงในวันเข้าพัก ดูคำแนะนำเพิ่มเติม คลิกที่นี่

ค่ายพัก จคม. กรมที่ 8 (อุโมงค์)  เป็น อุโมงค์โจรจีนคอมมิวนิสต์ หรือ อุโมงค์เขาน้ำค้าง เป็นฐานที่มั่นหรือฐานปฏิบัติการใหญ่ที่สุดของ จ.ค.ม. ในแถบนี้ อาศัยแรงงานทั้งชายและหญิงช่วยกันขุดตั้งแต่ปี พ.ศ. 2515 เป็นเวลา 2 ปี จึงสำเร็จ อุโมงค์มีความยาวประมาณ 1,500 เมตร ภายในแบ่งเป็น 3 ชั้น มีช่องทางเข้าออก 16 แห่ง ภายในกว้างขวางสามารถเดินเชื่อมต่อถึงกันได้ แบ่งเป็นห้องประชุม คลังสะสมเสบียงอาหาร ห้องปฐมพยาบาล สนามยิงปืน โรงงิ้ว สนามบาสเกตบอล ฯลฯ ในปี พ.ศ. 2530 จ.ค.ม. ได้ยุติการสู้รบ อุโมงค์เขาน้ำค้างจึงได้รับการพัฒนาให้เป็นแหล่งท่องเที่ยว อยู่ห่างจากที่ทำการอุทยานแห่งชาติไปตามถนนบ้านสะท้อน-สะเดา ประมาณ 6 กิโลเมตร มีทางแยกเข้าสู่บ้านปิยะมิตร 5 ผ่านสวนยางพาราจนไปถึงอุโมงค์

น้ำตกโตนดาดฟ้า  มี ลักษณะเป็นน้ำตกสูงเหมือนดาดฟ้า มีหินยื่นคล้ายหลังคาสูงประมาณ 20 เมตร น้ำไหลแรง สองข้างทางเต็มไปด้วยตะไคร่น้ำมีบรรยากาศธรรมชาติที่ร่มรื่นสวยงาม เป็นป่าที่สมบูรณ์ ตามทางเดินจะได้ยินเสียงนกและชะนีร้องอยู่เป็นระยะ อยู่ริมถนนสายบ้านสะท้อน-สะเดา อยู่ห่างจากที่ทำการอุทยานแห่งชาติประมาณ 2 กิโลเมตร

น้ำตกโตนไม้ปีก  สาย น้ำตกลงมาจากหน้าผาสูง โดยมีไม้ปักอยู่ตรงกลาง จนเป็นที่มาของชื่อน้ำตก น้ำตกโตนไม้ปัก ตั้งอยู่กลางป่าลึก ต้องใช้เวลาเดินทางเข้าไปประมาณ 1 วัน ติดต่อเจ้าหน้าที่นำทางได้ที่ที่ทำการอุทยานแห่งชาติ

น้ำตกโตนลาด  มี ลักษณะเป็นพื้นลาดยาวสวยงาม มีน้ำไหลตลอดปี บนพื้นหินมีตะไคร่น้ำสีเขียวขึ้นอยู่เต็มทั่วพื้นที่ เส้นทางเดินสู่ตัวน้ำตกต้องเดินเลียบลำห้วยผ่านไปท่ามกลางป่าดงดิบชุ่มชื้น ซึ่งเต็มไปด้วยต้นไม้สูงใหญ่ ระหว่างทางจะผ่านน้ำตกวังหลวงพรม ซึ่งอยู่ห่างจากที่ทำการอุทยานแห่งชาติเพียง 150 เมตร มีลักษณะเป็นน้ำตกขนาดเล็กและเตี้ย มีหินใหญ่อยู่ตรงกลาง ทำให้ลักษณะน้ำตกแยกเป็น 2 สายเล็กๆ ด้านล่างเป็นแอ่งน้ำหรือวังน้ำที่ใหญ่และลึกเต็มไปด้วยสัตว์น้ำ โดยเฉพาะปลาจะมีขนาดโต เดินต่อไปจะถึงบริเวณเหนือน้ำตกโตนลาด ลักษณะเป็นธารน้ำไหลผ่านแผ่นหินลาดชันประมาณ 25-40 องศา ก่อนจะตกลงสู่แอ่งลำธารเบื้องล่าง บริเวณเหนือน้ำตกยังมีลานหินกว้าง ปกคลุมด้วยพืชพันธุ์ที่ชอบความชุ่มชื้นสูง เช่น ข้าวตอกฤาษี เฟิน และกล้วยไม้หลายชนิด อยู่ห่างจากหมู่บ้านนาปรัง ประมาณ 5 กิโลเมตร

น้ำตกพรุชิง  อยู่ ห่างจากที่ทำการอุทยานแห่งชาติประมาณ 4 กิโลเมตร เป็นน้ำตกชั้นเดียว ที่สูงที่สุดในอุทยานแห่งชาติ สายน้ำตกลงมาจากหน้าผาสูง การเดินทางสู่น้ำตกต้องไปตามเส้นทางเดินป่า โดยต้องติดต่อขอเจ้าหน้าที่ช่วยนำทาง

น้ำตกวังหลวงพรม  มี ลักษณะเป็นน้ำตกขนาดเล็กและเตี้ย มีหินใหญ่อยู่ตรงกลาง ทำให้ลักษณะน้ำตกแยกเป็น 2 สายเล็ก ๆ ด้านล่างเป็นแอ่งน้ำหรือวังน้ำที่ใหญ่และลึกเต็มไปด้วยสัตว์น้ำ โดยเฉพาะปลาจะมีขนาดโต ทั้งนี้เพราะยังไม่มีผู้ใดมารบกวน

เมืองลูกหนึ่ง  อยู่บริเวณใกล้ยอดเขาน้ำค้าง มีก้อนหินโต ลักษณะคล้ายๆ กำแพงเมืองโบราณซากหินคล้ายมีเมืองใหญ่ๆ เมืองหนึ่ง

ที่พักแรม/บ้านพัก    มีบ้านพักให้บริการแก่นักท่องเที่ยว

ลานกางเต็นท์    อุทยาน แห่งชาติจัดเตรียมสถานที่กางเต็นท์และเต็นท์ไว้ให้บริการนักท่องเที่ยว การสำรองที่พักเต็นท์สามารถติดต่อสอบถามรายละเอียดและสำรองที่พักเต็นท์ได้ กับอุทยานแห่งชาติโดยตรง หากต้องการดูรายละเอียดเกี่ยวกับคำแนะนำ อัตราค่าบริการสถานที่กางเต็นท์และเต็นท์เพิ่มเติม คลิกที่นี่

ที่จอดรถ    มีที่จอดรถให้บริการแก่นักท่องเที่ยว

ศูนย์บริการนักท่องเที่ยว    มี ศูนย์บริการนักท่องเที่ยว ให้บริการข้อมูลเกี่ยวกับอุทยานแห่งชาติ นักท่องเที่ยวสามารถเข้ามาขอรับบริการข้อมูลได้ทุกวัน ไม่เว้นวันหยุดราชการ ระหว่างเวลา 8.00 - 16.30 น.