อุทยาน แห่งชาติเขาปู่-เขาย่า ตั้งชื่อตามภูเขาที่อยู่ในเขตอุทยานแห่งชาติ ซึ่งเป็นที่รู้จักของผู้คนในจังหวัดพัทลุง โดยเฉพาะอย่างยิ่ง “เขาปู่” ซึ่งถือว่าเป็นภูเขาอันศักดิ์สิทธิ์ เป็นที่สิงสถิตของดวงวิญญาณ “ตาปู่” เป็นเทพกึ่งธรรพ์ ซึ่งเป็นที่นับถือเคารพกราบไหว้ของชาวตำบลเขาปู่และประชาชนทั่วไป อุทยานแห่งชาติเขาปู่-เขาย่ามีพื้นที่ครอบคลุมอยู่ในท้องที่อำเภอทุ่งสง อำเภอชะอวด จังหวัดนครศรีธรรมราช อำเภอรัษฎา อำเภอห้วยยอด อำเภอเมือง อำเภอนาโยง จังหวัดตรัง และกิ่งอำเภอศรีนครินทร์ อำเภอศรีบรรพต อำเภอป่าพะยอม อำเภอกงหลา จังหวัดพัทลุง ตั้งอยู่ในบริเวณเทือกเขาบรรทัด สลับซับซ้อนปกคลุมด้วยป่าดงดิบชื้นเขียวสะพรั่งทุกฤดูกาล จนได้รับสมญานามว่า “ป่าพรหมจรรย์” ในตอนกลางของพื้นที่เป็นที่ราบ ซึ่งมีบ้านพักแบบทาร์ซานสร้างเรียงรายอยู่ตามริมห้วยธาร นับเป็นเอกลักษณ์ของอุทยานแห่งชาติเขาปู่ - เขาย่า รวมเนื้อที่ทั้งหมดประมาณ 433,750 ไร่ หรือ 694 ตารางกิโลเมตร

ความเป็นมา: เมื่อครั้งที่นายผ่อง เล่งอี้ ดำรงตำแหน่งผู้อำนวยการกองอนุรักษ์สัตว์ป่า ได้เสนอว่า จังหวัดพัทลุงมีเขตห้ามล่าสัตว์ป่าทะเลน้อย ซึ่งมีชื่อเสียงเป็นที่รู้จักดีของนักท่องเที่ยว เป็นอุทยานนกน้ำที่มีนกชนิดต่างๆ ที่สวยงามและหายากมากกว่า 126 ชนิด อาศัยอยู่ไม่ต่ำกว่า 10,000 ตัว นอกจากนี้มีพื้นที่ป่าบริเวณเทือกเขาบรรทัด ซึ่งเป็นป่าผืนสุดท้ายของจังหวัดพัทลุงและมีธรรมชาติหลายแห่งที่สวยงาม เช่น น้ำตกหนานปลิว น้ำตกพระยานคร น้ำตกเขาคราม ถ้ำมัจฉาปลาวน เป็นต้น เหมาะที่จะจัดเป็นแหล่งท่องเที่ยวโดยจัดตั้งเป็นอุทยานแห่งชาติ ทั้งได้รับความร่วมมือและสนับสนุนอย่างดียิ่งจาก ร้อยตรีกิตติ ประทุมแก้ว ผู้ว่าราชการจังหวัดพัทลุง ตลอดจนครู อาจารย์ และประชาชนชาวพัทลุง

กองอุทยานแห่งชาติ กรมป่าไม้ ได้ดำเนินการสำรวจและได้นำเสนอคณะกรรมการอุทยานแห่งชาติ มีมติในการประชุมครั้งที่ 2/2523 เมื่อวันที่ 8 สิงหาคม 2523 ให้กำหนดบริเวณดังกล่าวเป็นอุทยานแห่งชาติ โดยมีพระราชกฤษฎีกากำหนดบริเวณที่ดินป่าเทือกเขาบรรทัดในท้องที่ตำบลน้ำตก อำเภอทุ่งสง ตำบลวังอ่าว อำเภอชะอวด จังหวัดนครศรีธรรมราช ตำบลหนองบัว ตำบลหนองปรือ ตำบลท่างิ้ว ตำบลเขาปูน ตำบลห้วยยอด ตำบลปากแจ่ม อำเภอห้วยยอด ตำบลน้ำผุด ตำบลช่อง อำเภอเมืองตรัง จังหวัดตรัง และตำบลตะแพน ตำบลเขาปู่ กิ่งอำเภอศรีบรรพต อำเภอควนขนุน ตำบลบ้านนา อำเภอเมืองพัทลุง ตำบลกงหลา ตำบลชะรัด อำเภอกงหรา จังหวัดพัทลุง ให้เป็นอุทยานแห่งชาติ ประกาศในราชกิจจานุเบกษา เล่ม 99 ตอนที่ 72 ลงวันที่ 27 พฤษภาคม 2527 เป็นอุทยานแห่งที่ 42 ของประเทศ

ลักษณะภูมิประเทศ

สภาพ ภูมิประเทศเป็นเทือกเขาสูงซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของเทือกเขาบรรทัด มีภูเขาสูงสลับซับซ้อนมากมายที่วางตัวตามแนวเหนือ-ใต้ ประกอบด้วยภูเขาบรรทัด ภูเขานครศรีธรรมราช เขาปู่-เขาย่า เขาป้าแหร้ เขาสามร้อยยอด เขาวัดถ้ำ เขาพระยากรุงจีน เขาป่าโฮ้ง มีเขาหินแท่นเป็นยอดเขาสูงสุด มีความสูงประมาณ 877 เมตรจากระดับน้ำทะเล พื้นที่อุทยานแห่งชาติเขาปู-เขาย่า เป็นต้นแม่น้ำตรังและแม่น้ำปากพนัง โดยในฝั่งจังหวัดพัทลุงเป็นแหล่งกำเนิดคลองลาไม คลองไม้เสียบ คลองน้ำใส ซึ่งจะไหลรวมเป็นคลองชะอวดและแม่น้ำปากพนัง ส่วนในฝั่งจังหวัดตรังเป็นต้นกำเนิดของคลองลำภูรา คลองละมอ ซึ่งเป็นต้นน้ำของแม่น้ำตรัง

ลักษณะภูมิอากาศ
 

โดย ทั่วไปภาคใต้มีเพียงฤดูฝนและฤดูร้อน อากาศในเขตอุทยานแห่งชาติจึงค่อนข้างเย็น เนื่องจากปกคลุมด้วยป่าดงดิบชื้น ฤดูฝนอยู่ระหว่างเดือนพฤษภาคมถึงเดือนธันวาคม ฝนตกชุกมากในช่วงเดือนตุลาคมถึงเดือนพฤศจิกายน ปริมาณน้ำฝนอยู่ระหว่าง 2,000-2,500 มิลลิเมตร/ปี อุณหภูมิระหว่าง 20-35 องศาเซลเซียส อุณหภูมิเฉลี่ยประมาณ 27 องศาเซลเซียส ระหว่างเดือนมิถุนายนถึงเดือนสิงหาคม เหมาะสำหรับการท่องเที่ยวเพราะเป็นฤดูผลไม้ เช่น มังคุด ลางสาด เงาะ ทุเรียน และสะตอ เป็นต้น

พรรณไม้และสัตว์ป่า

สภาพ สังคมพืชในอุทยานแห่งชาติเขาปู่-เขาย่า ส่วนใหญ่มีสภาพเป็นสังคมพืชป่าดิบชื้น พันธุ์ไม้ที่พบ ได้แก่ ตะเคียนทอง หลุมพอ ยาง กระบาก จำปาป่า พิกุล ไข่เขียว นาคบุตร พญาไม้ หลาวชะโอน หมากพน ฉก ฯลฯ พืชพื้นล่างได้แก่ ช้างร้องไห้ หวาย กล้วยไม้ป่า สมุนไพร และว่านชนิดต่างๆ

เนื่องจากอุทยานแห่งชาติเขาปู่-เขาย่า มีอาณาเขตติดต่อกับเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าเทือกเขาบรรทัด จึงมีสัตว์ป่าอพยพไปมาอยู่เสมอ จากการสำรวจชนิดของสัตว์ป่าในเขตอุทยานแห่งชาติ พบสัตว์ประเภทต่างๆ ประกอบด้วย

สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม ประมาณ 60 ชนิด เช่น เลียงผา สมเสร็จ หมีคน เสือปลา เก้ง กระจงควาย ค่างแว่นถิ่นใต้ ชะมดแปลงลายแถบ หมาไม้ หนูผีจิ๋ว อีเห็นลายพาด พญากระรอกเหลือง พญากระรอกดำ ค้างคาวแม่ไก่ป่าฝน ค้างคาวปีกถุงเคราดำ ฯลฯ นก พบประมาณ 286 ชนิด อาทิเช่น นกยางไฟหัวสีเทา นกคัดคูสีทองแดง นกบั้งรอกปากแดง นกกะเต็นแดง นกเงือกหัวหงอน นกจอกป่าหัวโต นกพญาปากกว้างเล็กนกขมิ้นน้อยสีเขียว นกจาบดินหัวดำ นกกระจิบกระหม่อมแดง นกจับแมลงสีส้ม นกกินปลีกล้วยปากยาว นกกาฝากสีเลือดหมู ฯลฯ

สัตว์เลื้อยคลาน พบประมาณ 67 ชนิด เช่น เต่าจักร ตะพาบน้ำ เห่าช้าง ตุ๊ดตู่ ตะกวด เหี้ย จิ้งเหลนน้อยหางยาว กิ้งก่าบินหัวสีฟ้า ตุ๊กแกป่าใต้ งูดินมลายู งูเห่าทองพ่นพิษ งูคงคาทอง งูใบ้ ฯลฯ

สัตว์สะเทินน้ำสะเทินบก สำรวจพบ กบหงอนมลายู กบชะง่อนหินเมืองใต้ กบเขาหลังตอง กบตะนาวศรี กบว้าก อึ่งกรายลายจุด อึ่งกรายหัวแหลม อึ่งกรายมลายู คางคกแคระ กบหนอง เขียด บัว เป็นต้น

ปลา ในบริเวณแหล่งน้ำพบ ประมาณ 15 ชนิด ได้แก่ ปลาตูหนา ปลามัด ปลาหวด ปลาหลด ปลาซิวควาย ปลาซิวใบไผ่ ปลาอีกอง และปลาชะโอนถ้ำ เป็นต้น

แมลง ประมาณ 70 ชนิด อาทิเช่น ผึ้งหลวง ด้วงดีดหนวดไผ่ ด้วงกว่างห้าเขา จักจั่นงวงมวนแดง ผีเสื้อพ่อมด ผีเสื้อหางติ่งอิศวร ผีเสื้อดาราไพรปักษ์ใต้ ผีเสื้อเจ้าป่า ผีเสื้อกระทกรกสีคล้ำ ผีเสื้อถุงทองปักษ์ใต้ เป็นต้น

อุทยาน แห่งชาติเขาปู่-เขาย่า อยู่ห่างจากตัวจังหวัดพัทลุง 37 กิโลเมตร สามารถเดินทางได้โดยรถโดยสารประจำทาง หรือรถไฟมาลงที่อำเภอเมืองพัทลุง แล้วนั่งรถโดยสารสายพัทลุง-เขาปู่-เขื่อน มาลงที่ที่ทำการอุทยานแห่งชาติ หรือถ้าเป็นรถยนต์ส่วนตัวก็สามารถมาได้ 2 เส้นทาง ดังนี้

• จากจังหวัดพัทลุงใช้ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 41 สายพัทลุง-นครศรีธรรมราช ระยะทางประมาณ 20 กิโลเมตรถึง “สี่แยกโพธิ์ทอง” เลี้ยวซ้ายเข้าทางหลวงจังหวัดหมายเลข4164 (ถนนสายควนขนุน-เขาปู่) ไปประมาณ 17 กิโลเมตร จะเห็นป้ายอุทยานเลี้ยวซ้ายไปอีกประมาณ 4 กิโลเมตร ก็จะถึงบริเวณที่ทำการอุทยานแห่งชาติเขาปู่-เขาย่า

• จากจังหวัดพัทลุงใช้ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 4 สายพัทลุง-ตรัง ระยะทาง 17 กิโลเมตรถึงบริเวณสามแยกควนดินสอ เลี้ยวขวาไปทางเขาปู่ประมาณ 27 กิโลเมตร จะถึงชุมชนเขาปู่ เลี้ยวขวาไปอีก 3 กิโลเมตร จะเห็นป้ายอุทยานฯ เลี้ยวขวาขึ้นไปประมาณ 4 กิโลเมตร ก็จะถึงบริเวณที่ทำการอุทยานแห่งชาติ เขาปู่-เขาย่า

สถานี ขนส่งสายใต้ใหม่ สายกรุงเทพฯ–พัทลุง หรือรถไฟ ลงที่ตัวจังหวัดพัทลุงหลังจากนั้นก็นั่งรถโดยสารสายพัทลุง-เขาปู่-เขื่อน มาลงที่ทำการอุทยานแห่งชาติเขาปู่-เขาย่า

ท่านสามารถจองที่พักได้ด้วยตนเองผ่านทางอินเตอร์เน็ต www.dnp.go.th ของกรมเท่านั้น (กรมไม่มีตัวแทนการจองที่พักกับภาคเอกชนรายใดทั้งสิ้น) จองล่วงหน้าได้ 60 วัน จองต่อเนื่องได้ครั้งละ 3 วัน กำหนดชำระเงินภายใน 2 วันทำการ ณ เคาน์เตอร์ บมจ.ธนาคารกรุงไทย ทุกสาขาทั่วประเทศเท่านั้น หรือติดต่อเจ้าหน้าที่ทำการจองให้โดยโทรมาที่ 0 2562 0760 หรือติดต่อจุดจองที่พักในส่วนภูมิภาค

กรณีที่ชำระเงินกับทางธนาคาร กรมจะทราบข้อมูลการชำระเงินได้โดยออนไลน์กับทางธนาคาร ก็จะทราบว่ารายการจองใดได้ชำระเงินแล้ว จึงไม่จำเป็นต้องโทรสารเอกสารแสดงการชำระเงินมาที่กรมอีก โปรดนำหลักฐานการจองและเอกสารการชำระเงิน เฉพาะบมจ.ธนาคารกรุงไทย เท่านั้น ไปยื่นแสดงในวันเข้าพัก และในกรณีที่ชำระเงินกับหน่วยงานในสังกัดกรม ให้นำใบเสร็จรับเงินไปยื่นแสดงในวันเข้าพัก ดูคำแนะนำเพิ่มเติม คลิกที่นี่

อุทยาน แห่งชาติเขาปู่-เขาย่า มีการท่องเที่ยวหลากหลายรูปแบบ ไม่ว่าจะเป็นการเดินป่าศึกษาธรรมชาติระยะใกล้-ไกล เล่นน้ำตก เที่ยวถ้ำและการพักค้างแรมกลางป่า และเพื่อเปิดโอกาส ให้สภาพธรรมชาติ สภาพแวดล้อมได้มีการพักฟื้นตัว และเพื่อความปลอดภัยของนักท่องเที่ยว อุทยานแห่งชาติจึงมีกำหนดปิดการท่องเที่ยวประจำปี บริเวณน้ำตกเหรียงทอง น้ำตกหนานปลิว น้ำตกหนานสวรรค์ และน้ำตกธาราวารินทร์ ปิดระหว่างวันที่ 9 พ.ย. - 15 ธ.ค. ของทุกปี หากต้องการตรวจสอบการปิดการท่องเที่ยวของอุทยานแห่งชาติต่างๆ คลิกที่นี่
 

ถ้ำมัจฉาปลาวน  เป็น ถ้ำขนาดกลาง มีห้องโถงใหญ่ถึง 3 ห้อง ภายในถ้ำมีหินงอกหินย้อย มีแอ่งน้ำกว้างประมาณ 100 ตารางเมตร มีฝูงปลามัดอาศัยอยู่เป็นจำนวนมาก นอกจากปลาถ้ำนี้ยังเป็นที่อยู่อาศัยของค้างคาวหลายประเภท อาทิ ค้างคาวหน้ายักษ์ และค้างคาวมงกุฎ เป็นต้น ถ้ำมัจฉาปลาวน อยู่ห่างจากที่ทำการอุทยานแห่งชาติประมาณ 2 กิโลเมตร

ถ้ำรื่นเทพนิมิต  อยู่ ที่เขาปู่ ในท้องที่หมู่ที่ 11 ตำบลเขาปู่ อำเภอศรีบรรพต จังหวัดพัทลุง เป็นสัญลักษณ์ของตำบลเขาปู่ อยู่ห่างจากสถานีตำรวจภูธร เขาปู่เพียง 1 กิโลเมตร เชื่อกันว่าเป็นภูเขาศักดิ์สิทธิ์เป็นที่สถิตของดวงวิญญาณ “ตาปู่” ซึ่งเป็นเทพกึ่งคนธรรพ์ เป็นที่เคารพกราบไหว้ของชาวเขาปู่และประชาชนทั่วไป

ตามตำนานเล่าว่า เดิมปู่กับย่าเป็นคนธรรมดาได้กระทำแต่ความดี ตั้งมั่นอยู่ในศีลในสัตย์ เมื่อตายไปแล้วกลายเป็นธาตุหิน เกิดเป็นเขาปู่ - เขาย่าเคียงคู่กัน เขาปู่มีลักษณะโค้งเป็นครึ่งวงกลม มองด้านเฉียงคล้ายพญาคชสาร ถ้ำนี้พบโดยนิมิตของครูรื่นซึ่งเจ็บป่วยมาเป็นเวลานานปี คืนหนึ่งนอนฝันว่า มีผู้บำเพ็ญพรตนุ่งขาวมาบอกให้ไปเอายาสมุนไพรที่ถ้ำเขาปู่ในวันที่ 12 สิงหาคม ซึ่งเป็นวันเฉลิมพระชนมพรรษาของสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ จึงได้รับขนานนามว่า “ถ้ำรื่นเทพนิมิตร” เป็นถ้ำที่สวยงามประหลาดมาก แบ่งเป็นห้องโถงหลายห้อง คล้ายท้องพระโรง ประดับด้วยหินงอก หินย้อย สีขาวราวเกล็ดมณี ห้องที่สองเป็นที่อยู่ของช้างแก้วมีลักษณะลำตัวเป็นสีเขียวโผล่ออกมาจากผนัง ถ้ำแค่ครึ่งลำตัว น่าแปลกตรงที่ว่ามีงวงและงา 2 ข้าง ดูคล้ายช้าง

ถ้ำวังนายผุด  อยู่ ห่างจากที่ทำการอุทยานแห่งชาติประมาณ 70 กิโลเมตร ตั้งอยู่ในท้องที่หมู่ที่ 5 ตำบลวังอ่าง อำเภอชะอวด จังหวัดนครศรีธรรมราช เป็นถ้ำที่มีความสวยงามวิจิตรตระการตาด้วยหินงอก หินย้อย ประดับประดา มีความกว้างประมาณ 10 เมตร ความยาว 200 เมตร และมีทางลอดทะลุไปอีกด้านหนึ่งได้ และมีลักษณะพิเศษคือ มีถ้ำขนาดเล็กๆ เป็นหลืบถ้ำอีกเป็นจำนวนมาก เป็นที่อาศัยของค้างคาวจำนวนนับพันๆ ตัว สภาพป่ารอบบริเวณถ้ำก็ยังอุดมสมบูรณ์ ปากทางเข้าถ้ำก็เป็นลานหินกว้างรูปร่างแปลกตา

น้ำตกเขาคราม  อยู่ ในบริเวณป่าเขาคราม ตำบลบ้านนา อำเภอเมืองพัทลุง ห่างจากถนนเพชรเกษมประมาณ 7 กิโลเมตร มีน้ำตก 9 ชั้น สูงราว 700 เมตร หน้าผาสวยงาม ผาหินลาดกว้าง ในลำธารมีฝูงปลาโสด ปลาหวด ปลาโทง ปลาแก้มช้ำ มาแหวกว่ายวนเวียนอยู่ ประกอบกับความเย็นฉ่ำจากละอองน้ำตก ทำให้เกิดบรรยากาศน่ารื่นรมย์ยิ่งนัก

น้ำตกควนประ  อยู่ ในท้องที่หมู่ที่ 5 ตำบลน้ำผุด อำเภอเมือง จังหวัดตรัง เป็นน้ำตกที่มีความสวยงาม เกิดจากเทือกเขาบรรทัด ไหลลดหลั่นลงมาเป็นชั้นรวมเป็นลำธารสายใหญ่ ซึ่งเป็นต้นกำเนิดของคลองลำภูรา

น้ำตกธาราวารินทร์  อยู่ ในท้องที่หมู่ที่ 1 ตำบลน้ำตก อำเภอทุ่งสง จังหวัดนครศรีธรรมราช เป็นแหล่งน้ำซับขนาดใหญ่ ซึ่งไหลลดหลั่นลงมาเป็นชั้นๆ เลียบลานหินปูน มีความสวยงามมาก

น้ำตกน้ำปลิว  อยู่ ในท้องที่หมู่ที่ 2 ตำบลหนองปรือ อำเภอรัษฎา จังหวัดตรัง เป็นน้ำตกขนาดเล็ก แต่มีน้ำไหลตลอดปี เหนือน้ำจะเป็นพื้นที่กว้างที่มีต้นประขึ้นหนาแน่น ซึ่งชาวบ้านเรียกว่า “ดงประ” ช่วงฤดูแล้งใบประจะเปลี่ยนเป็นสีแดงทั้งดง แลดูแปลกตาสวยงามอย่างยิ่ง

น้ำตกปากแจ่ม  อยู่ ในท้องที่หมู่ที่ 3 ตำบลปากแจ่ม อำเภอห้วยยอด จังหวัดตรัง เป็นน้ำตกที่มีความสวยงาม มีน้ำไหลตลอดปี เป็นแหล่งต้นน้ำที่สำคัญของจังหวัดตรังอีกด้วย

น้ำตกหนานควายพลัด  อยู่ ในท้องที่หมู่ที่ 5 ตำบลน้ำผุด อำเภอเมือง จังหวัดตรัง เป็นน้ำตกที่เกิดจากเทือกเขาบรรทัด ไหลลดหลั่นกันลงมาเป็นชั้นๆ รวมเป็นลำธารสายใหญ่ ซึ่งเป็นต้นน้ำลำธารสายใหญ่ ซึ่งเป็นต้นกำเนิดของคลองลำภูรา

น้ำตกหนานปลิว  อยู่ ในท้องที่หมู่ที่ 9 ตำบลลานข่อย อำเภอป่าพะยอม จังหวัดพัทลุง เป็นน้ำตกที่เกิดจากเทือกเขาบรรทัด มีความสูงมาก ตกลงมาจากหน้าผาลดหลั่นกันลงมาเป็นชั้นๆ ไหลลงสู่คลองน้ำใสและลงคลองชะอวด บริเวณน้ำตกเป็นป่าดิบขึ้นอยู่ที่อุดมสมบูรณ์

น้ำตกหนานสวรรค์  อยู่ ในท้องที่หมู่ที่ 5 ตำบลวังอ่าง อำเภอชะอวด จังหวัดนครศรีธรรมราช เป็นน้ำตกขนาดเล็ก เกิดจากแหล่งน้ำซับบนเทือกเขาบรรทัด ตกลงมาเป็นแอ่งน้ำน้อยใหญ่ไหลลงสู่อ่างเก็บน้ำห้วยน้ำใส

น้ำตกเหรียงทอง  อยู่ ห่างจากชุมชนบ้านเขาปู่ ประมาณ 2 กิโลเมตร ในท้องที่หมู่ที่ 1 ตำบลเขาปู่ อำเภอศรีบรรพต ชาวบ้านเรียกว่า น้ำตกร้อยชั้น ต้นน้ำเกิดจากเทือกเขาบรรทัดและเทือกเขานครศรีธรรมราช อยู่สูงจากระดับน้ำทะเลประมาณ 240 เมตร ไหลลดหลั่นลงมาจากผาหินเป็นแนวยาว ชั้นที่ 13 สวยงามที่สุด มีจุดพักชมทิวทัศน์มองเห็นทิวทัศน์เขตห้ามล่าสัตว์ป่าทะเลน้อย และเขาปู่ - เขาย่า ซึ่งตั้งอยู่โดดเด่นกลางที่ราบโอบล้อมด้วยเทือกเขา

ผาผึ้ง  เป็น ผาหินปูนสีขาวสูงชัน ในช่วงฤดูร้อนระหว่างเดือนกุมภาพันธ์-เมษายน ของทุกปี จะมีฝูงผึ้งหลวงมาทำรังบริเวณหน้าผานับร้อยรัง นอกจากนี้ยังเป็นจุดชมทิวทัศน์ที่สามารถมองเห็นผืนป่าปกคลุมทั่วหุบเขากว้าง ผาผึ้งอยู่ห่างจากที่ทำการอุทยานแห่งชาติเพียง 300 เมตร

อ่างเก็บน้ำป่าพะยอม  อ่างเก็บน้ำป่าพะยอม อยู่ในท้องที่หมู่ที่ 3 ตำบลเกาะเต่า อำเภอป่าพะยอม จังหวัดพัทลุง เป็นอ่างเก็บน้ำที่มีขนาดกว้างและมีความสวยงาม

อ่างเก็บน้ำวังเลน  
 

อ่างเก็บน้ำห้วยน้ำใส  อ่าง เก็บน้ำห้วยน้ำใส อยู่ในท้องที่หมู่ที่ 5 ตำบลวังอ่าง อำเภอชะอวด จังหวัดนครศรีธรรมราช เป็นอ่างเก็บน้ำที่มีขนาดกว้างและมีความสวยงาม

ดูนก  อุทยาน แห่งชาติเขาปู่-เขาย่าส่วนใหญ่มีสภาพเป็นสังคมป่าดิบชื้นครอบคลุมพื้นที่ ประมาณ 60% จึงเป็นสถานที่พบนกชนิดต่างๆ ทั้งนกท้องถิ่นและนกอพยพ จากการสำรวจพบแล้ว ประมาณ 286 ชนิด

เส้นทางศึกษาธรรมชาติ  อยู่ บริเวณที่ทำการอุทยานแห่งชาติ มีทั้งหมด 2 เส้นทาง แต่ละเส้นทางมีจุดเด่นน่าสนใจ และความยาวแตกต่างกันไป เหมาะสำหรับการเดินศึกษาธรรมชาติ การค้นคว้า และศึกษาด้านพรรณไม้และสัตว์ป่า นอกจากนี้ยังมีเส้นทางเดินป่าระยะไกลเส้นทางห้วยยอดสู่เขาหินแท่น ใช้เวลา 2 วัน 1 คืน สนใจติดต่อเจ้าหน้าที่ที่หน่วยพิทักษ์อุทยานแห่งชาติที่ ขป.6 (บ้านในเตา)

จากภาพ : เขาหินแท่น

ห้องน้ำ-ห้องสุขาชาย    มีห้องสุขาชายให้บริการ

ห้องน้ำ-ห้องสุขาหญิง    มีห้องสุขาหญิงให้บริการ

ที่พักแรม/บ้านพัก    มีบ้านพักให้บริการแก่นักท่องเที่ยว

ลานกางเต็นท์    อุทยาน แห่งชาติจัดเตรียมสถานที่กางเต็นท์ รองรับได้ 100 คน และเต็นท์ไว้ให้บริการนักท่องเที่ยว การสำรองที่พักเต็นท์สามารถติดต่อสอบถามรายละเอียดและสำรองที่พักเต็นท์ได้ กับอุทยานแห่งชาติโดยตรง หากต้องการดูรายละเอียดเกี่ยวกับคำแนะนำ อัตราค่าบริการสถานที่กางเต็นท์และเต็นท์เพิ่มเติม คลิกที่นี่

ค่ายเยาวชน    มี ค่ายเยาวชนชาย-หญิง จำนวน 2 หลัง พักได้หลังละ 30 คน ที่นอนเป็นเตียงนอน 2 ชั้น มีพัดลมติดเพดาน จำนวน 10 ตัว ห้องน้ำรวมแยกชาย-หญิง แยกห้องอาบน้ำ ห้องสุขา ด้านหน้าค่าพักเยาวชนเป็นลานเอนกประสงค์ สามารถรองรับกิจกรรมต่างๆ ได้ ประมาณ 120 คน มีระบบไฟฟ้า

ที่จอดรถ    มีลานจอดรถให้บริการแก่นักท่องเที่ยว

บริการอาหาร    มีร้านอาหารไว้บริการนักท่องเที่ยว

ศูนย์บริการนักท่องเที่ยว    เป็น ศูนย์ขนาดเล็ก แสดงข้อมูลแหล่งท่องเที่ยวภายในอุทยานแห่งชาติและการอนุรักษ์ทรัพยากร ธรรมชาติ มีเจ้าหน้าที่คอยบริการคำแนะนำ อำนวยความสะดวกต่างๆ บริการรับจองบ้านพักสำหรับนักท่องเที่ยวและรับจองสถานที่สำหรับจัดประชุม สัมมนา มีห้องประชุมขนาดเล็กจุคนได้ 25 คน และขนาดกลางจุคนได้ 60 คน