อุทยานแห่งชาติถ้ำปลา-น้ำตกผาเสื่อ |
|
|
อุทยาน แห่งชาติถ้ำปลา-น้ำตกผาเสื่อ
มีพื้นที่ครอบคลุมพื้นที่วนอุทยานถ้ำปลา
และวนอุทยานน้ำตกผาเสื่อ
ในท้องที่ป่าสงวนแห่งชาติแม่ปายฝั่งขวา
ท้องที่อำเภอเมืองและกิ่งอำเภอปางมะผ้า
และด้วยเทือกเขาสูงสลับซับซ้อน
แนวเทือกเขาจะทอดยาวตามแนวเหนือใต้
อีกทั้งยังเป็นแหล่งต้นน้ำลำธาร มีเอกลักษณ์ทางธรรมชาติ
คือ ถ้ำปลา-น้ำตกผาเสื่อ
ที่สวยงามเป็นที่รู้จักของประชาชนทั่วไป
เหมาะสำหรับการไปพักผ่อนหย่อนใจอุทยานแห่งชาติถ้ำปลา-น้ำตกผาเสื่อ
มีเนื้อที่ประมาณ 488 ตารางกิโลเมตร หรือประมาณ 305,000
ไร่
ตามมติที่ประชุมคณะกรรมการอุทยานแห่งชาติครั้งที่ 1/2540
เมื่อวันที่ 28 มกราคม 2540
เห็นชอบให้กรมป่าไม้ดำเนินการสำรวจเพื่อจัดตั้งอุทยานแห่งชาติถ้ำปลา-ผา
เสื่อ โดยเสนอร่างพระราชกฤษฎีกากำหนดเป็นอุทยานแห่งชาติ
กรมป่าไม้จึงได้มีคำสั่งที่ 652/2528
เรื่องแต่งตั้งคณะกรรมการสำรวจพื้นที่เพื่อจัดตั้งอุทยานแห่งชาติ
ลงวันที่ 10 เมษายน 2538 และคำสั่งกรมป่าไม้ที่ 240/2539
ลงวันที่ 1 กุมภาพันธ์ 2539 ให้นายพินิต สุวรรณรัตน์
ดำเนินการสำรวจข้อมูลเพิ่มเติมในพื้นที่วนอุทยานถ้ำปลาและวนอุทยานน้ำตกผา
เสื่อ เพื่อจัดตั้งเป็นอุทยานแห่งชาติ
ผลการสำรวจได้รวบรวมพื้นที่ที่จะจัดตั้งเป็นอุทยานแห่งชาติจำนวน
305,000 ไร่ หรือประมาณ 488 ตารางกิโลเมตร
อุทยานแห่งชาตินี้เป็นพื้นที่ป่าอนุรักษ์อย่างแท้จริง
และได้กันพื้นที่หมู่บ้านหรือชุมชน
ออกจากที่จะประกาศจัดตั้งเป็นอุทยานแห่งชาติแล้ว
ประกอบกับทางอุทยานแห่งชาติ ได้ดำเนินการประสานงานกับ
หน่วยงานอื่น อาทิเช่น ฝ่ายปกครอง
ผู้นำท้องถิ่นอย่างใกล้ชิด
จึงไม่มีปัญหามวลชนแต่อย่างใดและต่อมา
คณะอนุกรรมการป้องกันและปราบปรามการลักลอบทำลายทรัพยากรป่าไม้ประจำจังหวัด
แม่ฮ่องสอน ได้มีการประชุมเมื่อวันที่ 29 พฤษภาคม 2539
ซึ่งมีนายสมเจตน์ วิริยะดำรงค์
ผู้ว่าราชการจังหวัดแม่ฮ่องสอน เป็นประธาน
มีมติเห็นชอบให้ดำเนินการจัดตั้งอุทยานแห่งชาติ
ปัจจุบันคณะกรรมการอุทยานแห่งชาติ
ได้มีมติเห็นชอบให้จัดตั้งอุทยานแห่งชาติถ้ำปลา-ผาเสื่อ
จังหวัดแม่ฮ่องสอน
โดยให้ดำเนินการเสนอร่างพระราชกฤษฎีกากำหนดเป็นอุทยานแห่งชาติต่อไป
|
|
ลักษณะภูมิประเทศ |
|
|
เป็น
แนวเทือกเขาหลายเทือกสลับเป็นลูกคลื่นต่อเนื่องไปจนจดชายแดนพม่าทางด้านทิศ
เหนือ มีความลาดชันมาก จุดสูงสุดเป็นยอดเขาดอยลาน
สูงประมาณ 1,918 เมตรจากระดับน้ำทะเล
อาณาเขตทิศเหนือจดรัฐฉาน สาธารณรัฐสังคมนิยมแห่งสหภาพพม่า
ทิศใต้จดห้วยหมากอื้นและห้วยผึ้ง อำเภอเมือง
จังหวัดแม่ฮ่องสอน ทิศตะวันออกจดลำน้ำของ
กิ่งอำเภอปางมะผ้า จังหวัดแม่ฮ่องสอน ทิศตะวันตกจดรัฐฉาน
สาธารณรัฐสังคมนิยมแห่งสหภาพพม่า |
|
ลักษณะภูมิอากาศ
|
|
|
จังหวัดแม่ฮ่องสอน
มีลักษณะภูมิอากาศแบบฝนเมืองร้อนเฉพาะฤดูกาล
ฤดูฝน
เริ่มตั้งแต่กลางเดือนพฤษภาคม ถึงกลางเดือนตุลาคม
ได้รับอิทธิพลจากลมมรสุมตะวันตกเฉียงใต้ที่พัดผ่านทะเล
และมหาสมุทร ทำให้อากาศชุ่มชื้นและมีฝนตกชุก
โดยเฉพาะเดือนสิงหาคม
เป็นเดือนที่มีปริมาณน้ำฝนมากที่สุดในรอบปี
ฤดูหนาว
เริ่มตั้งแต่เดือนพฤศจิกายน ถึงเดือนกุมภาพันธ์
ได้รับอิทธิพลจากลมมรสุมตะวันออกเฉียงเหนือ
โดยความกดอากาศสูงจากประเทศจีนแผ่ปกคลุมประเทศไทย
ทำให้อากาศหนาวเย็นและแห้งแล้ง โดยเฉพาะในเดือนพฤศจิกายน
ถึงเดือนมกราคมเป็นช่วงที่เกิดหมอกมากที่สุดประมาณ 21 - 26
วัน ส่วนมากเกิดตอนรุ่งเช้า โดยมีอุณหภูมิต่ำสุดเฉลี่ยได้
9.80 องศาเซลเซียส
ฤดูร้อน
เริ่มตั้งแต่กลางเดือนกุมภาพันธ์ ถึงกลางเดือนพฤษภาคม
จะมีอากาศร้อนอบอ้าวทั่วโดยเฉพาะเดือนเมษายน
จะเป็นเดือนที่มีอากาศร้อนที่สุดในรอบปี
โดยมีอุณหภูมิเฉลี่ยสูงสุด 34.09 องศาเซลเซียส
|
|
พรรณไม้และสัตว์ป่า |
|
|
สภาพป่าในพื้นที่อุทยานแห่งชาติถ้ำปลา-น้ำตกผาเสื่อสามารถจำแนกออกได้เป็น
ป่าดงดิบ
ส่วนใหญ่จะเป็นผืนป่าดิบชื้นและป่าดิบเขา
ครอบคลุมพื้นที่ประมาณ 35 เปอร์เซ็นต์ สภาพดินค่อนข้างลึก
มีความชุ่มชื้นสูง ชนิดไม้ที่สำคัญได้แก่ ยาง ประดู่
ตีนเป็ด ก่อ ฯลฯ พืชพื้นล่างจะพบหวาย ขิง ข่าป่า และเฟิน
มากมาย
ป่าสนเขา
เป็นป่าที่พบในพื้นที่สูงประมาณ 300-1,800
เมตรจากระดับน้ำทะเล ครอบคลุมพื้นที่ประมาณ 5 เปอร์เซ็นต์
ลักษณะเป็นป่าโปร่งมีทั้งสนสองใบและสนสามใบ
ส่วนใหญ่จะขึ้นปะปนอยู่กับป่าเต็งรัง
พืชพื้นล่างส่วนใหญ่เป็นหญ้าคา
ป่าเบญจพรรณ
ครอบคลุมพื้นที่ประมาณ 30 เปอร์เซ็นต์
พบตามที่ราบเชิงเขาและที่ลาดชันตามไหล่เขา
ตลอดจนริมห้วยทางตอนเหนือและตอนกลางของพื้นที่
จนถึงระดับความสูงประมาณ 1,000 เมตรจากระดับน้ำทะเล
ชนิดไม้ที่สำคัญได้แก่ ตะแบก มะค่าโมง ประดู่ แดง ไทร
และงิ้วป่า
ป่าเต็งรัง
พบตามสันเขาและตามที่ลาดชันที่ระดับความสูงประมาณ 300-900
เมตรจากระดับน้ำทะเล ครอบคลุมพื้นที่ประมาณ 15 เปอร์เซ็นต์
สภาพดินตื้น มีก้อนหินโผล่ กรวด และลูกรังปะปน
ชนิดไม้ที่สำคัญได้แก่ มะค่าแต้ เต็ง รัง ตะแบกนา เป็นต้น
จากการสำรวจสัตว์ป่าในพื้นที่อุทยานแห่งชาติพบไม่น้อยกว่า
408 ชนิด เช่น เลียงผา กระทิง ควายป่า หมี เก้ง กวางป่า
หมูป่า กระต่ายป่า และนกนานาชนิด ฯลฯ นก 123 ชนิด
สัตว์เลี้ยงลูกด้วยน้ำนม 30 ชนิด สัตว์สะเทินน้ำสะเทินบก 5
ชนิด สัตว์เลื้อยคลาน 30 ชนิด ปลาน้ำจืด 20 ชนิด แมลง 200
ชนิด |
|
|
|
ด้านธรรมชาติที่สวยงาม |
|
เขื่อนพลังน้ำแม่สะงา เป็น
เขื่อนดินมีความสูง 37 เมตร ยาว 160 เมตร
สามารถกักเก็บน้ำได้ประมาณ 780,000 ลูกบาศก์เมตร
ซึ่งทำให้มีทัศนียภาพเหนือเขื่อนที่สวยงามเหมาะสำหรับเป็นสถานที่พักผ่อน
หย่อนใจ |
|
กิจกรรม :
ชมทิวทัศน์
|
|
ถ้ำปลา เป็น
ถ้ำใต้เชิงเขา มีธารน้ำไหลออกมาจากถ้ำตลอดทั้งปี
บริเวณปากถ้ำเป็นวังน้ำกว้างประมาณ 2 เมตร และลึก 1.5 เมตร
สามารถมองเห็นฝูงปลาขนาดใหญ่ มีสีดำเทาอมฟ้า เรียกว่า
ปลามุงหรือพลวง ภายในถ้ำจะมีปลาดังกล่าวอยู่เป็นจำนวนมาก
เพราะชาวบ้านเชื่อว่าปลานี้เป็นปลาศักดิ์สิทธิ์
หากใครนำมารับประทานจะพบภัยพิบัติ
บริเวณหน้าถ้ำมีอาหารปลาจำหน่าย
ซึ่งนักท่องเที่ยวนิยมซื้อและให้อาหารปลาอยู่เสมอ
นอกจากนี้ถ้ำปลายังมีทิวทัศน์ของสภาพป่า
หน้าผาเขาหินปูนอันเป็นธรรมชาติที่สวยงามมาก
ถ้ำปลาอยู่ริมทางหลวงจังหวัดหมายเลข 1095
สายแม่ฮ่องสอน-แม่มาลัย ระหว่าง กม. 191-192
ห่างจากเมืองแม่ฮ่องสอนเพียง 17 กิโลเมตร |
|
กิจกรรม :
เที่ยวถ้ำ/ธรณีวิทยา
ชมทิวทัศน์
|
|
ถ้ำผาแดง เป็น
ถ้ำเขาหินปูน ที่มีทัศนียภาพที่สวยงาม
มีลำธารไหลลอดผ่าภายในถ้ำตลอดทั้งปี มีความลึกประมาณ 1
กิโลเมตร ภายในถ้ำมีหินงอกหินย้อยรูปลักษณ์ต่างๆ สวยงาม
มีค้างคาวและโลงผีแมนขนาดใหญ่อยู่ทางด้านหน้าและด้านหลังถ้ำ
ถ้ำผาแดงตั้งอยู่บริเวณหน่วยพิทักษ์อุทยานแห่งชาติที่ ถผ.4
(ห้วยส้าน) ต้องเดินเท้าขึ้นไปประมาณ 500 เมตร |
|
กิจกรรม :
เที่ยวถ้ำ/ธรณีวิทยา
|
|
ถ้ำพระบาทคู่ ถ้ำ
พระบาทคู่ หรือเรียกอีกชื่อหนึ่งว่าถ้ำจักตอก
เป็นถ้ำอยู่บนดอยถ้ำปลา มีความกว้างด้านหน้าประมาณ 5 x 8
เมตร ซึ่งภายในถ้ำมีหินงอกหินย้อยที่สวยงาม
อีกทั้งยังมีรอยพระหัตถ์และรอยพระบาท ใช้เวลาเดินขึ้นเขาไป
ประมาณ 1 ชั่วโมงเศษ เส้นทางเดินมีความลาดชันพอสมควร
นักท่องเที่ยวควรเดินด้วยความระมัดระวัง |
|
กิจกรรม :
เดินป่าศึกษาธรรมชาติ
เที่ยวถ้ำ/ธรณีวิทยา
ชมวัฒนธรรมและประเพณี
|
|
น้ำตกผาเสื่อ เกิด
จากลำแม่น้ำสะงา เป็นน้ำตกขนาดกลาง สูงประมาณ 10 เมตร
กว้างประมาณ 15 เมตร
ในช่วงฤดูฝนจะมีน้ำไหลเต็มหน้าผากว้างทำให้มีรูปร่างคล้ายเสื่อ
จึงเรียกว่า น้ำตกผาเสื่อ ในฤดูแล้งจะมีน้ำน้อย
ทำให้เห็นหินที่สวยงามเหมาะสำหรับพักผ่อนหย่อนใจ
ทางเข้าน้ำตกผาเสื่ออยู่ก่อนถึงถ้ำปลาเล็กน้อย
ห่างจากเมืองแม่ฮ่องสอน 26 กิโลเมตร |
|
กิจกรรม :
เดินป่าศึกษาธรรมชาติ
เที่ยวน้ำตก
ชมพรรณไม้
|
|
น้ำตกแม่สะงากลาง เป็น
น้ำตกที่อยู่เหนือเขื่อนแม่สะงาขึ้นไป มีความสูงประมาณ 15
เมตร กว้างประมาณ 10 เมตร
เป็นน้ำตกที่ตกจากหน้าผาสูงลงสู่เบื้องล่าง
สายธารน้ำตกจะกระทบสู่ตอนท้ายของอ่างเก็บน้ำ
บรรยากาศโดยรอบน้ำตกร่มรื่น เหมาะแก่การพักผ่อน
และบริเวณนั้นมีเขื่อนไฟฟ้าพลังน้ำแม่สะงาและทิวทัศน์โดยรอบที่เหมาะกับการ
ล่องแพเที่ยวชม
โดยเริ่มเดินจากเส้นทางศึกษาธรรมชาติจากน้ำตกผาเสื่อ
ลัดเลาะลำน้ำแม่สะงาขึ้นไปประมาณ 1 กิโลเมตร
ก็ถึงเขื่อนพลังน้ำแม่สะงา และเดินต่อไปอีกประมาณ 1
กิโลเมตร ก็จะถึงน้ำตกแม่สะงากลาง
หรือจะเลือกนั่งแพไปก็ได้ |
|
กิจกรรม :
เดินป่าศึกษาธรรมชาติ
ล่องแพ/ล่องเรือ
เที่ยวน้ำตก
|
|
น้ำตกห้วยโป่งอ่อน เป็น
น้ำตกที่อยู่ระหว่างเส้นทางเข้าหมู่บ้านห้วยโป่งอ่อน
ซึ่งมีความสูงประมาณ 7 เมตร กว้างประมาณ 5 เมตร
เป็นน้ำตกขนาดเล็ก ที่มีน้ำไหลตลอดปี มีทัศนียภาพที่สวยงาม
ใต้น้ำตกเป็นแอ่งน้ำที่สามารถ เล่นน้ำได้ ในพื้นที่ 40
ตารางเมตร |
|
กิจกรรม :
เที่ยวน้ำตก
|
|
ด้านศึกษาธรรมชาติ |
|
เส้นทางศึกษาธรรมชาติ อุทยานแห่งชาติได้จัดทำเส้นทางศึกษาธรรมชาติไว้บริการนักท่องเที่ยว
เพื่อการศึกษา หาความรู้ และได้ใกล้ชิดธรรมชาติ ดังนี้
ที่ทำการอุทยานแห่งชาติ
หน่วยพิทักษ์อุทยานแห่งชาติที่ ถผ.1 (ถ้ำปลา)
หน่วยพิทักษ์อุทยานแห่งชาติที่ ถผ.2 (น้ำตกผาเสื่อ)
หน่วยพิทักษ์อุทยานแห่งชาติที่ ถผ.4 (ห้วยส้าน) |
|
กิจกรรม :
เดินป่าศึกษาธรรมชาติ
|
|
สิ่งอำนวยความสะดวก |
|
|
ห้องน้ำ-ห้องสุขารวม
มีห้องน้ำ-ห้องสุขารวมให้บริการนักท่องเที่ยว |
|
ห้องน้ำ-ห้องสุขาชาย
มีห้องสุขาชาย
บริเวณถ้ำปลา อยู่บริเวณหลังศูนย์บริการนักท่องเที่ยว |
|
ห้องน้ำ-ห้องสุขาชาย
มีห้องสุขาชาย
บริเวณที่ทำการอุทยานแห่งชาติ |
|
ห้องน้ำ-ห้องสุขาชาย
มีห้องสุขาชาย
บริเวณน้ำตกผาเสื่อ |
|
ห้องน้ำ-ห้องสุขาหญิง
มีห้องสุขาหญิง
บริเวณที่ทำการอุทยานแห่งชาติ |
|
ห้องน้ำ-ห้องสุขาหญิง
มีห้องสุขาหญิง
บริเวณถ้ำปลา อยู่บริเวณหลังศูนย์บริการนักท่องเที่ยว |
|
ห้องน้ำ-ห้องสุขาหญิง
มีห้องสุขาหญิง
บริเวณน้ำตกผาเสื่อ |
|
ลานกางเต็นท์
อุทยาน แห่งชาติ
มีสถานที่กางเต็นท์ให้บริการนักท่องเที่ยว
บริเวณหน่วยพิทักษ์อุทยานแห่งชาติที่ ถผ.1 (ถ้ำปลา)
หากสนใจที่จะเดินทางไปท่องเที่ยวที่อุทยานแห่งชาติควรจัดเตรียมเต็นท์ไปเอง
สำหรับอาหารและเครื่องดื่มสามารถหาซื้อได้บริเวณลานจอดรถ
ซึ่งเป็นร้านอาหารของชมรมแม่บ้านจากหมู่บ้านใกล้เคียง
อยู่บริเวณปากทางเข้าถ้ำปลา ซึ่งมีอยู่ประมาณ 10 ร้าน
เปิดให้บริการจนถึงเวลาประมาณ 18.00 น. |
|
ลานกางเต็นท์
อุทยานแห่งชาติ
มีสถานที่กางเต็นท์ให้บริการนักท่องเที่ยว
บริเวณหน่วยพิทักษ์อุทยานแห่งชาติที่ ถผ.2
(น้ำตกผาเสื่อ) |
|
ลานกางเต็นท์
มีสถานที่กางเต็นท์ให้บริการนักท่องเที่ยว
บริเวณที่ทำการอุทยานแห่งชาติ |
|
ลานกางเต็นท์
อุทยานแห่งชาติ
มีสถานที่กางเต็นท์ให้บริการนักท่องเที่ยว
บริเวณหน่วยพิทักษ์อุทยานแห่งชาติที่ ถผ.4 (ห้วยส้าน) |
|
ที่จอดรถ
ลาน
จอดรถบริเวณถ้ำปลา ของอุทยานแห่งชาติถ้ำปลา -
น้ำตกผาเสื่อ อยู่ติดกับถนนทางหลวงหมายเลข 1095
สามารถรองรับรถได้ประมาณ 40 คัน บริเวณลานจอดรถ
มีร้านอาหารตั้งอยู่ประมาณ 10 ร้าน
ซึ่งสามารถหาซื้ออาหารปลา ได้ในบริเวณดังกล่าว
และเดินเข้าไปชมปลาในถ้ำปลา อีกระยะทางประมาณ 400 เมตร |
|
ที่จอดรถ
มีที่จอดรถให้บริการแก่นักท่องเที่ยว |
|
บริการอาหาร
มีร้านอาหารของชมรมแม่บ้านของหมู่บ้านใกล้เคียง
มาเปิดร้านให้บริการอาหารและเครื่องดื่มแก่นักท่องเที่ยว |
|
ศูนย์บริการนักท่องเที่ยว
อาคาร
ศูนย์บริการนักท่องเที่ยวเป็นแหล่งข้อมูลแนะนำที่ดีสำหรับนักท่องเที่ยว
อันเป็นประโยชน์แก่นักท่องเที่ยว เช่น
เกี่ยวกับสถานที่น่าสนใจในอุทยานแห่งชาติถ้ำปลา-น้ำตกผาเสื่อ
และอื่นๆ นักท่องเที่ยวสามารถใช้บริการได้ทุกวัน
ไม่เว้นวันหยุดราชการ ระหว่างเวลา 08.00 16.30 น. |
|
ร้านสวัสดิการ
มีร้านสวัสดิการไว้บริการนักท่องเที่ยว
ให้บริการอาหารและเครื่องดื่ม |
|