อนุสาวรีย์ครูบาผาผ่า สิ่งศักดิ์สิทธิ์คู่เมืองสบเมยและแม่สะเรียง แม่ฮ่องสอน

0

kruba-papa (26)

วันนี้เป็นวันพักผ่อนที่เราใช้ชีวิตช่วงสั้นๆ อยู่ในอำเภอแม่สะเรียง จึงหาที่เที่ยวมาให้รู้จักกันครับเป้าหมายเราคือไปอุทยานแห่งชาติแม่เงาไปเล่นน้ำกัน แต่เราจะแวะสักการะสิ่งศักดิ์สิทธิ์กันก่อน  นั้นก็คืออนุสาวรีย์ครูบาผาผ่า ที่บ้านผาผ่า อำเภอสบเมย ผมขับรถมาจากแม่สะเรียง ตามคำบอกเล่าของเพื่อนก็เห็นป้ายอนุสาวรีย์ครูบาผาผ่า พอเลี้ยวซ้ายเข้าไปก็จะเห็นว่าบริเวณกว้างมาก มีที่ตั้งประดิษฐานรูปปั้นพระครูบาผาผ่าอยู่ด้านหน้า  ข้างๆ เป็นอนุสรณ์สถาน ที่พระราชทานเพลิงศพครูบาผาผ่า ส่วนฝั่งตรงข้ามจะมีศาลาและมีพระพุทธรูปปางต่างๆ และมีเจดีย์ที่พระธาตุของครูบาผาผ่า อยู่บนดอยสูง  ต้องเดินบันไดพญานาคขึ้นไปไหว้พระเจดีย์และชมวิวเมืองสบเมยกันครับ

อนุสาวรีย์ครูบาผาผ่าkruba-papa (18)kruba-papa (20)

กราบไหว้อนุสาวรีย์ครูบาผาผ่ากันครับ
kruba-papa (22)kruba-papa (21) kruba-papa (23) kruba-papa (24)

ครูบาผาผ่าท่านเกิดปีเสือครับ
kruba-papa (25) kruba-papa (19)

ครูบาผาผ่านั้นเป็นที่เคารพและเลื่อมใสของคนที่นี่มาก ถือได้ว่าท่านเป็นนักบุญของแม่สะเรียงครับ ดังเรื่องเล่าที่กล่าวขานกันนานมาว่า  วันหนึ่งเด็กวัดและพระหน้อย(สามเณร) ได้เล่นซ่อนหากันตอนหัวค่ำ  มีพระหน้อย รูปหนึ่งไปแอบเข้าไปนอนใต้เตียงของครูบาผาผ่า  แล้วเผลอหลับไป  พอสดุ้งตื่นขึ้นมาได้เห็นแสงตะเกียงและเสียงคนคุยกันก็เลยคลานออกมา  พบตุ๊เจ้า 3  ต๋น (พระภิกษุ 3 รูป) ก็คือครูบาผาผ่า ครูบาศรีวิชัย และครูบาขาวปี นั่นเอง  ทั้ง 3 รูป) กำลังนั่งคุยกันอยู่ พอเห็นสามเณรน้อยคลานออกมา  ครูบาผาผ่าเลยบอกว่าอย่าได้เที่ยวไปพูดกับใครๆว่าเห็นครูบาทั้ง 3 นั่งคุยกันอยู่   จนกระทั่งครูบามรณภาพไปแล้วถึงได้ทราบเรื่องกัน  นี่แหละคงเป็นต้นเหตุที่ได้ประเพณีทำต้นถวาย 3 ครูบานั่นเอง

อนุสาวรีย์ครูบาผาผ่า ก่อตั้งเมื่อปี พ.ศ. 2539 โดยนายตา เอกจันทร์ และนายสุพจน์ วัชรวงศ์ เป็นสถานที่ที่ประชาชนในอำเภอสบเมย ให้ความเคารพและนับถือเป็นอย่างมาก เป็นสถานที่จัดกิจกรรมทางศาสนา ประเพณี และวัฒนธรรม ของอำเภอสบเมย โดยจัดกิจกรรมประเพณีวันรำลึกครูบาผาผ่าในบริเวณอนุสาวรีย์ครูบาผาผ่าทุกปี

สถานที่พระราชทานประชุมเพลิง ครูบาเจ้าผาผ่าkruba-papa (17)kruba-papa (15)

ประวัติของ พระครูบาผาผ่า   ( พระครูปัญญาวรวัตร )

  • ตนบุญแห่งอำเภอแม่สะเรียง ผู้มีสมาธิจิตแก่กล้าแต่เยาวัย
  • สามารถหยั่งรู้จิตใจของคนอื่นและเหตุการณ์ล่วงหน้าได้
  • ผู้ถือมังสะวิรัติเคร่งครัดในพระกัมมัฎฐาน เปี่ยมล้นด้วยเมตตาธรรม
  • เป็นพระภิกษุรูปเดียวที่ครูบาเจ้าศรีวิไชย ยกย่องประกาศเกียรติคุณว่า มีบุญญาธิการบารมีแก่กล้า แต่ไม่ชอบแสดงตนและยอมรับว่าเป็น “ ตุ๊น้อง ”
  • วัตถุมงคลของท่านครูบา เป็นที่ยอมรับกันทั่วไปว่า มีความขลังความศักดิ์สิทธิ์ ให้ผลทางเมตตามหานิยม แคล้วคลาดจากอุบัติเหตุเภทภัยอันตรายต่างๆ นานา

แม่สะเรียง ” ในอดีตมีชื่อเรียกว่า เมืองยวม ” คู่กับอำเภอขุนยวม เพราะคำว่า “ ยวม ” ก็คือ แม่น้ำยวม  เมืองยวม อยู่ปลายแม่น้ำยวม เคยเป็นเมืองหน้าด่านเพื่อปกป้องอาณาจักรลานนาไทย มีอยู่หลายครั้งพม่าเคยยกกองทัพผ่านเมืองยวมไปตีเมืองเชียงใหม่ และกองทัพลานนาไทยส่วนหน้าก็ได้เคยมาสะสมกำลัง และเสบียงอาหารไว้ ณ ดินแดนแห่งแคว้นนี้ ก่อนที่จะยกกองทัพลานนาบุกตลุยข้ามแม่น้ำสาละวิน ไปฟากตะวันตกโดยได้มาพักที่ริมแม่น้ำสะเรียง และได้มาที่ วัดกิตติวงศ์ ซึ่งในอดีตเรียกว่า “ วัดชัยสงคราม ” เพื่อทำพิธีทางไสยศาสตร์ อาทิ อาบขาง สักยา ในทางคงกระพันชาตรี แคล้วคลาดตามวิชาการสู้รบในครั้งกระโน้น ปรากฏว่าได้ผล และได้รับชัยชนะในการรบมาทุกครั้ง

บรรดาบรรพบุรุษเราคือ ทหารหรือคนหาญ ก็ได้ไปเดินขวักไขว่ อยู่ในกรุงหงสาวดี และเด็ดดอกฟ้าเอาข้ามแม่น้ำ สาละวินมาเชยชม แต่ก็มีอยู่หลายครั้งเหมือนกันที่บรรพบุรุษของเราได้วิ่งหนีจนป่าราบมาแล้วในสมัย หยิ่นหน่อง มหาราชเจ้ากรุงหงสาวดี ที่คนไทยเราเรียกว่า “บุเรงนองมหาราช ” แต่ทั้งหมดนี้มันก็เป็นเรื่องอนิจจังในอดีต ปัจจุบันไทยกับพม่าเป็นเพื่อนบ้านที่สนิทสนม มีสัมพันธไมตรีอันดีต่อกัน

kruba-papa (13)

ซุ้มทางขึ้นไปชมพระเจดีย์พระธาตุครูบาผาผ่า
kruba-papa (12)

สูงนิดหน่อยครับ ออกกำลังกาย
kruba-papa (8)

ครูบาผาผ่าคือใคร

จากเมืองยวมสู่ลุ่มน้ำสาละวิน เขตแดนพม่า ในบรรดาพระอาจารย์ผู้เรืองเวทย์ เปี่ยมไปด้วยเมตตาบารมี มีศีลาจารวัตรยึดมั่น ในสัมมาปฏิบัติ ถือมังสาวิรัติเคร่งครัดในพระกัมมัฏฐาน มีสมาธิแก่กล้า มีเจโตปริญาณสามารถหยั่งรู้ จิตใจของคนอื่น และเหตุการณ์ล่วงหน้าได้ ในถิ่นแคว้นลานนาไทย หรือภาคเหนือก่อนโน่น เห็นมีครูบาผาผ่า หรือ พระครูปัญญาวรวัตร สำนักวัดผาผ่า อำเภอแม่สะเรียง จังหวัดแม่ฮ่องสอน ที่ครูบาเจ้าศรีวิไชย ได้ยกย่องประกาศเกียรติคุณ ทั้งนี้จากการกล่าวขานของชาวพุทธ ทั้งชาวเรา ชาวเขา ในสมัยที่ครูบาเจ้าศรีวิไชยยังมีชีวิตอยู่ ชาวเรา – ชาวเขา แม่สะเรียงจำนวนมากได้หลั่งไหลกันไปทำบุญขอศีลขอพรกับท่าน ครูบาเจ้าศรีวิไชย ที่เชียงใหม่ และช่วยทำงาน เช่น สร้างทางขึ้นดอยสุเทพเป็นต้น และการคมนาคมในสมัยนั้นแสนทุระกันดาร ไม่มีถนนให้รถราวิ่งสะดวกอย่างปัจจุบันนี้ จากอำเภอแม่สะเรียงไปเชียงใหม่ ต้องเดินเท้า ใช้เวลาเดิน ๕ – ๗ วัน เดินขึ้นเขาลงห้วย ได้รับความลำบากยากเข็ญเป็นที่สุด ครูบาเจ้าศรีวิไชยได้เห็นความลำบากของพี่น้องชาวพุทธ อำเภอแม่สะเรียง ที่ต้องเดินทางไกลมาด้วยความลำบากเช่นนั้น จึงได้บอกว่า ต่อไปไม่จำเป็นจะต้องมาทำบุญขอศีลขอพรกับอาตมาถึงที่นี่ก็ได้ มีอะไรก็ให้ไปหา “ ตุ๊น้อง ” ที่ วัดดอยล้อม ที่เมืองยวม โน้นก็ได้  เพราะท่านก็มีบุญบารมีแก่กล้าทุกอย่างเหมือนกัน เพียงแม่ตุ๊น้องไม่ชอบแสดงตนเท่านั้น คำว่า “ ตุ๊น้อง ” หมายถึงท่านครูบาผาผ่านั่นเอง นับแต่นั้นมา บรรดาชาวพุทธ ทั้งชาวเรา – ชาวเขา อำเภอแม่สะเรียง ต่างพากันไปทำบุญให้ทานขอศีลขอพรกับท่านครูบาผาผ่ามากขึ้น

สมัยเมื่อ ๒๐ ปีก่อนโน้น การคมนาคมจากอำเภอแม่สะเรียงไปยังหมู่บ้านผาผ่า แสนทุระกันการ ไม่มีทางรถยนต์ไปถึงเหมือนปัจจุบันนี้ เราจะต้องเดินทางไปอีกด้วยเท้าเปล่าประมาณ ๑๕ กิโลเมตรเศษ แต่ประชาชนทั้งใกล้และไกล ทั้งชาวเรา – ชาวเขา ต่างก็มีอุตสาหะเดินทางไปทำบุญ ขอศีลพรจากท่านครูบาฯโดยมิได้ขาด มีบางคนบางพวกก็ไปขอยารักษาโรค ขอน้ำมนต์ ขอวัตถุอันเป็นมงคลเพื่อความสุขความสวัสดีแก่ตนและครอบครัว

kruba-papa (1)

ชาติกำเนิด ครูบาผาผ่าฯ นามเดิมชื่อ สวน นามสกุล คำภีระ เกิดที่หมู่บ้านผาผ่า ตำบลแม่คะตวน อำเภอแม่สะเรียง จังหวัดแม่ฮ่องสอน ตรงกับวันพฤหัสบดีที่ ๒๖ ธันวาคม พ.ศ.๒๔๓๒ ขึ้น ๒ ค่ำ เดือน ๒ ปีฉลู บิดาชื่อนายปั่นมารดาชื่อนางธิ มีพี่น้องร่วมบิดามารดารวม ๔ คน

อันธรรมดาผู้มีบุญญาธิการมักจะมีอุบัติเกิดผิดแผกกว่าคนอื่น ๆ เราจะไม่ขอเปรียบเทียบเช่น พระพุทธเจ้า ซึ่งประสูติที่สารวโนยานไม้รังคู่ โดยพระมารดาประทับยืนประสูติ จึงขอเปรียบเทียบกับนักบุญแห่งล้านนาไทย คือท่านครูบาเจ้าศรีวิไชย ขณะคลอดมีเสียงฟ้าร้องอึกคนึงไปทั่วทิศ ทั้งๆ ที่ไม่มีเค้าฝน ท่านจึงได้นามเมื่อเป็นเด็กว่า “อ้ายฟ้าฮ้อง ” ท่านครูบาผาผ่าก็เช่นเดียวกัน ท่านเกิดในขณะที่มารดาอุ้มท้องแก่ไปเก็บผักในสวนตอนเช้าเพื่อนำมาปรุงอาหาร ท่านก็คลอดจากครรภ์มาโดยง่ายดายไม่มีอาการทุรนทุราย จึงได้ชื่อว่า “เด็กชายสวน” เด็กชายสวน เป็นเด็กที่ว่านอนสอนง่าย ไม่ดื้อเกเร มีเมตตาธรรมแต่เยาวัย ไม่ทานเนื้อสัตว์ตัดชีวิต  อายุ 17 ปี จึงได้รับการบรรพชาเป็นสามเณรโดยมี ครูบาเต๋ เป็นพระอุปัชฌาย์ เมื่อบรรพชาแล้วได้ศึกษาคำภีร์มูลกัจจายน์พระสูตรและพุทธมนต์คาถา และพระกัมมัฏฐาน จนมีความรู้ความสามารถและมีจิตเป็นสมาธิแก่กล้าแต่เยาวัย สามเณรสวน ได้รับการอุปสมบทเป็นพระภิกษุเมื่ออายุ 21 ปี ณ พัทธสีมาวัดผาผ่า ครูบาตุ้ย วัดห้วยสิงห์เป็นพระอุปัชณาย์ พระอธิการอินต๊ะวัดบ้านใหม่ เป็นพระกรรมวาจาจารย์ ได้นามฉายาว่า “ปัญญาวโร ” แปลว่าผู้มีปัญญาอันประเสริฐ เมื่ออุปสมบทแล้วก็ได้เป็นเจ้าอาวาสวัดผาผ่า สืบแทนท่านครูบาเต๋จ๊ะมาจนสิ้นอายุขัย เมื่อท่านครูบาฯได้ถึงแก่มรณภาพไปแล้ว ปรากฎว่ามีธนบัตรใบละหนึ่งบาทเก่า ๆ อยู่เพียง ๑๐๐ บาทเศษ

ท่านครูบาฯได้รักษาศีล วินัย อย่างเคร่งครัดมิได้ด่างพร้อย มีอยู่บ่อยครั้งท่านครูบาฯได้หลบความวุ่นวายในวัดที่มีคนไปกวนใจ หนีขึ้นเขาเข้าป่าจำศีลภาวนาปฏิบัติพระกัมมัฏฐาน ไม่ฉันอาหารเป็นเวลา ๓ – ๗ วัน จนเป็นที่ร่ำรือกันว่า ท่านครูบาฯได้สำเร็จญานสมาบัติมีเมตตาเปี่ยมล้น ท่านจึงเปรียบเสมือนสังฆราชสุข วัดพลับ หรือหลวงพ่อเงินวัดบางคลานแห่งโพทะเล ด้านการปกครองสงฆ์ ท่านครูบาฯก็ได้รับแต่งตั้งให้ดำรงตำแหน่งเจ้าคณะตำบล และเป็นพระอุปัชฌาย์ในเขตตำบลแม่คะตวนมาเป็นเวลาอันยาวนานและได้รับพระราชทานสมณศักดิ์เป็นพระครูชั้นสัญญาบัตรที่ “พระครูปัญญาวรวัตร ”เมื่อวันที่ ๕ ธันวาคม ๒๕๐๑ และท่านได้ถึงแก่มรณะภาพเมื่อวันที่ ๖ กรกฎาคม ๒๕๐๔ รวมอายุได้ ๗๒ ปี แม้ว่าท่านครูบาฯจะได้ถึงแก่มรณภาพไปแล้วก็ตาม แต่คุณความดีและบารมีอภินิหารยังปรากฏเป็นที่อัศจรรย์ยิ่งจนเป็นที่เลื่องลือไปทั่วสารทิศ มีสาธุชนเป็นจำนวนมาก เมื่อทราบประวัติเกียรติคุณแล้ว ต่างก็แสวงหาวัตถุอันเป็นมงคลที่เกี่ยวเนื่องกับท่านครูบาฯ

ในขณะที่ท่านครูบาฯยังมีชีวิตอยู่ ไม่เคยมีการสร้างพระผง หรือเหรียญของท่านเลย นอกจากผ้ายันต์ที่มีคนขอท่านก็ทำให้เป็นรายบุคคลไป

 ขึ้นบันไดสูงมาจะพบพระธาตุเจดีย์ครูบาผาผ่าkruba-papa (4)kruba-papa (5)kruba-papa (2)

ชมวิวบนเขาที่อนุสาวรีย์ครูบาผาผ่าkruba-papa (7)kruba-papa (11) kruba-papa (10) kruba-papa (9)

ที่ตั้งและการเดินทาง

อนุสาวรีย์ครูบาผาผ่า ตั้งอยู่หมู่ที่ 1 ตำบลแม่คะตวน อำเภอสบเมย จังหวัดแม่ฮ่องสอน  จากแม่สะเรียงไปทางเส้นทางสบเมยเส้นทางนี้เป็นทางเดียวกับทางไปจังหวัดตาก อนุสาวรีย์จะอยู่ซ้ายมือมีป้ายบอกให้เห็นเป็นเด่นชัด

ขอบคุณข้อมูลประกอบ aroilanna.blogspot.com

เชิญแสดงความคิดเห็น