ข้าฯขออุทิศชีวิตของข้าฯ เพื่อปกป้องดงป่าและชีวิตสัตว์ “สืบ นาคะเสถียร”คำกล่าวนี้ยังคงติดตรึงซึ้งใจผู้คนที่ได้อ่านและพบเห็น ดูเอเซียดอทคอมเองในฐานะที่เป็นหนึ่งในคนรักสืบ รักที่จะสืบสานตำนานการอนุรักษ์สัตว์ป่า ธรรมชาติ ด้วยกายและใจ ที่ขึ้นต้นแบบนี้เพราะว่าคราวนี้เราพาไปเยี่ยมอนุสรณ์สถาน สืบ นาคะเสถียร ตำนานนักอนุรักษ์ไทย ที่เจตนารมณ์ยังคงถูกส่งต่ออย่างเข้มแข็งมาจนทุกวันนี้ บางท่านอาจจะยังไม่รู้จักว่าคุณสืบคือใคร เพื่ออรรถรสในการติดตามทริปเรื่องนี้ เราจะพาไปทำความรู้จักกับตำนานสืบ นาคะเสถียรก่อนนะครับ
ห้วยขาแข้ง กับ “สืบ นาคะเสถียร” เมื่อรับตำแหน่งหัวหน้าเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าห้วยขาแข้ง “สืบ” เริ่มงานท่ามกลางปัญหาการบุกรุกทำลายทรัพยากรของผืนป่าแห่งนี้ อย่างคนที่ไม่กลัวงานหนัก “สืบ” ทำงานแบบนักอนุรักษ์ที่มีพื้นฐานทางวิชาการทีดีเยี่ยม “สืบ” เร่งดำเนินงานทุกอย่างทั้งงานป้องกันปราบปราม งานศึกษาวิจัยทางวิชาการ และงานเผยแพร่ประชาสัมพันธ์ อย่างเต็มความสามารถ ภายใต้ความคิดที่คิดว่าสิ่งต่างๆเหล่านี้จะช่วยแก้ไข หรือบรรเทาปัญหาของการบุกรุกทำลาย ทรัพยากรธรรมชาติในพื้นที่ผืนป่าแห่งนี้ให้ลดลง หรือหมดไป ในช่วงเวลาเดียวกันนั้นเอง “สืบ” ยังได้ใช้ความพยายามทุ่มเท ในการเก็บข้อมูลทางวิชาการด้านต่างๆ ของผืนป่าห้วยขาแข้งและทุ่งใหญ่นเรศวร เพื่อเสนอต่อองค์การยูเนสโก (UNESCO) ให้ผืนป่าแห่งนี้เป็นมรดกทางธรรมชาติของโลก ด้วยความที่เชื่อมั่นว่าสิ่งนี้ จะเป็นหลักค้ำประกันให้พื้นที่อันสำคัญยิ่งนี้ได้รับการคุ้มครองและดูแลอย่างเต็มที่ 8 เดือน กับการเป็นหัวหน้าเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าห้วยขาแข้ง “สืบ” ทำงานอย่างหนักเพื่อการอนุรักษ์และคุ้มครองทรัพยากรธรรมชาติในป่าผืนนี้ แต่ผลที่ได้รับกลับไม่เป็นอย่างที่หวัง คนส่วนใหญ่ในสังคมยังไม่มีใครเข้าใจหรือเห็นความสำคัญของปัญหาที่เกิดขึ้น ยังคงมีสัตว์ป่าถูกล่า และมีการตัดไม้อย่างที่หาคนกระทำผิดไม่ได้ รวมถึงเจ้าหน้าที่อีกหลายคนที่ต้องแลกชีวิตกับการปกป้องสิ่งเหล่านี้
1 กันยายน 2533 “สืบ” ตัดสินใจที่จะต่อชีวิตสัตว์ป่าและบ้านของสัตว์ป่า โดยเรียกร้องให้สังคมหันมาตระหนักถึงปัญหาของการทำลายทรัพยากรธรรมชาติ ด้วยการใช้ชีวิตของตัวเองเป็นเดิมพัน
9 ธันวาคม 2534 ผลของความมุ่งมั่นและทุ่มเท และความหวังของ “สืบ” ที่มีต่อผืนป่าห้วยขาแข้งและทุ่งใหญ่นเรศวร ได้รับการตอบรับจากสังคม ทั้งในระดับชาติในนานาชาติ โดยองค์การยูเนสโก ได้ให้การยอมรับและประกาศรับรองให้เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าห้วยขาแข้ง และทุ่งใหญ่นเรศวร เป็นพื้นที่มรดกทางธรรมชาติของโลก ซึ่งถือได้ว่าเป็นผืนป่าแห่งแรกของประเทศไทย ที่ได้รับการยอมรับในระดับโลกเช่นนี้
ตำนานเริ่มต้นขึ้นหลังจากที่เราสูญเสียบุคคลที่มีจิตวิญญาณรักป่า ธรรมชาติอย่างบริสุทธิ์ใจอย่างไม่มีวันหวนกลับคืน แต่เมื่อคุณสืบยอมแลกชีวิตเพื่อธรรมชาติและสัตว์ป่า ฉะนั้นสิ่งที่เราพอจะช่วยได้นับจากวันนั้นและจากนี้ต่อไปก็คือการสืบทอดเจตนารมณ์และช่วยอนุรักษ์ รักษาทรัพยากรธรรมชาติ สัตว์ป่าเอาไว้ให้อยู่ตราบนานเท่านานทริปนี้เราได้มีโอกาสร่วมรำลึกการจากไปของคุณสืบ นาคะเสถียร ณ อนุสรณ์สถานสืบ นาคะเสถียรซึ่งตั้งอยู่ในเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าห้วยขาแข้ง จังหวัดอุทัยธานี พอถึงเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าห้วยขาแข้ง เดินข้ามสะพานแขวนเดินตรงไปสัก 200เมตร ก็จะเจอกับอนุสรณ์ ที่ฉากหลังเป็นท้องฟ้าและขุนเขาและสายน้ำไหลผ่าน ลมพัดเย็นๆเพราะอนุสรณ์สถานสืบ นาคะเสถียรแห่งนี้ห้อมล้อมไปด้วยธรรมชาตินั่นเอง
อนุสรณ์สถาน สืบ นาคะเสถียร สร้างขึ้นเพื่อเป็นอนุสรณ์และระลึกถึงการเสียสละชีวิตของ สืบ นาคะเสถียร อดีตหัวหน้าเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าห้วยขาแข้ง และสานต่อความคิดเจตนารมณ์อันแน่วแน่ ในการอนุรักษณ์ทรัพยากรป่าไม้ สัตว์ป่า โดยสร้างขึ้นในบริเวณเดียวกันกับที่ที่ สืบ นาคะเสถียร เคยอาศัย ดำรงชีวิตและทำงาน ซึ่งข้างในมีอาคารอนุสรณ์สถานสืบ นาคะเสถียร อาคารเอนกประสงค์ที่ใช้จัดกิจกรรม ประชุม สัมนา บรรยาย ฉายวีดีทัศน์ ภายในจัดนิทรรศการเกี่ยวกับประวัติชีวิต ผลงาน และแนวคิดด้านการอนุรักษ์ของสืบนาคะเสถียร ด้านหลังอาคารเป็นห้องบรรยายและฉายวีดีทัศน์ อนุสาวรีย์ สืบ นาคะเสถียร อนุสาวรีย์ที่สะท้อนบุคลิกการเป็ฯนักวิชาการด้านสัตว์ป่าของ สืบ นาคะเสถียร ที่ชอบแบกเป้ เดินป่า เก็บข้อมูลสัตว์ป่า วาดภาพ ถ่ายรูป บ้าน สืบ นาคะเสถียร บ้านพักที่เป็นที่ทั้งที่พักอาศัยและที่ทำงานเมื่อครั้งสืบ นาคะเสถียร ทำหน้าทีเป็นหัวหน้าเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าห้วยขาแข้ง ซึ่งยังคงรักษาสภาพเดิม จัดแสดงของใช้ส่วนตัวและอุปกรณ์ในการทำงานเหมือนคร้งที่สืบ นาคะเสถียรยังมีชีวิตอยู่
เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าห้วยขาแข้ง ตู้ปณ.7 อ.ลานสัก จ.อุทัยธานี 61160
โทร. 085-725-8433, 087-840-0316
e-mail : khakhaeng@hotmail.com
ขอบคุณภาพ www.seub.or.th/bloging
