จังหวัดน่านมีสินค้าพื้นเมืองที่มีชื่อเสียงอยู่หลายอย่างเช่น ผ้าลายน้ำไหล (ผ้าฝ้าย) ผลิต-ภัณฑ์หวาย เครื่องเงิน หัตถกรรมชาวเขา ส่วนผลไม้ที่มีชื่อของจังหวัด ได้แก่ ส้มสีทอง มะไฟจีน ลิ้นจี่ และหมากต๋าว (เป็นลูกไม้ชนิดหนึ่งที่ต้องต้มเอาเนื้อข้างในออกมาเชื่อม เป็นเหมือนลูกชิดใส่น้ำแข็งรับประทาน) วันนี้ดูเอเซียจะแนะนำเครื่องเงินของจังหวัดน่าน แนะนำที่ซื้อหากันด้วยครับ
เงินมีอยู่ทั่วไป เครื่องเงินก็ทำกันทั่วประเทศ ทำไมต้องเครื่องเงินน่าน? จากคำถามนี้ดูเอเซียจึงขอพาเที่ยวพาชมเครื่องเงินจังหวัดน่านครับ น่านนอกจากมีป่า มีภูเขาแล้ว ชาวบ้านชาวเขาเองก็ทำเครื่องเงิน งานทำมือคุณภาพชั้นยอดแห่งหนึ่งของประเทศไทยครับ จากการได้พูดคุยกับคนทำเครื่องเงินของจังหวัดน่านทราบว่า เครื่องเงินของจังหวัดน่าน จะผสมเม็ดเงินมากพิเศษ เมื่อเสร็จออกมาจะเป็นเครื่องประดับที่ไม่แข็งเกินไป ออกอ่อนๆ แต่ก็สามารถใช้ได้ตามปกติครับ และวันนี้ดูเอเซียเที่ยวชมเครื่องเงินจังหวัดน่าน ตามเรามาชมกันต่อครับ
การทำเครื่องเงิน เอาเม็ดเงินมาจากกรุงเทพฯ เหมือนๆกันหมดครับ แต่จุดเด่นจุดต่างอยู่ที่ส่วนผสม แบบ และฝีมือ เครื่องเงินจังหวัดน่าน นอกจากมีส่วนผสมที่เป็นเงินสูงแล้ว ช่างยังฝีมือละเอียดอ่อน ทำออกมาได้สวยงามอีกด้วยครับ ในจังหวัดน่านมีแหล่งให้ซื้อเครื่องเงินอยู่สองแห่งใหญ่ๆครับ คือที่ร้านชมพูภูคา ครับ
ร้านชมพูภูคาตั้งอยู่ที่ถนนน่านพะเยา ตรงกิโลเมตรที่ 2 ครับ เป็นร้านใหญ่มีเครื่องเงินขายหลายแบบ แหวน เข็มนัด สร้อย เท่าที่ดูเอเซียเดินดู นับว่าร้านนี้มีจำนวนมากที่สุดแล้วครับ เรื่องราคาก็มีส่วนลดให้ 20% โดยประมาณ สามารถต่อรองราคากันได้ นอกจากจะขายเครื่องเงินแล้วยังมีสินค้า OTOP ต่างๆ ไวน์ สินค้าพื้นบ้าน และมีพวกเสื้อผ้าของชาวเหนือ ผ้าฝ้าย เสื้อ กางเกง ผู้นุ่ง เลือกชมกันได้ที่ร้านนี้ครับ ลองโทรไปคุยก่อนได้ที่ 0-5471-0177 ครับ
ส่วนร้านอื่นๆที่ดูเอเซียขอแนะนำมีดังนี้ครับ
– เงินน่าน 42/22 ถ.มหายศ (เครื่องเงิน)
– จางตระกูล 304-306 ถ.สุมนเทวราช
– บ้านทนันไชย 1 ถ.เจตบุตร ข้างโรงเรียนสตรีศรีน่าน โทร. 0-5471-0515 (ผ้าทอลายน้ำไหล, ของชำร่วย)
– ฝ้ายเงิน 376/3 ถ.ยันตรกิจโกศล โทร. 0-5474-1564 (ผ้าทอลายน้ำไหล, เครื่องเงิน)
– น่านซิลเวอร์แวร์ 36/1 ถ.สุมนเทวราช
– น่านหัตถศิลป์ 2/10 ถ.เจ้าฟ้า โทร. 0-5471-0308 (ผ้าทอ)
– สมาคมพัฒนาไทยพายัพ 24 ถ.เจตบุตร (ใกล้ตลาดเช้า) อ.เมือง โทร. 0-5471-0230 เปิดจันทร์-ศุกร์
08.00 – 17.00 น. (ผลิตภัณฑ์ชาวเขา เช่น ผ้าทอ ผ้าปัก เครื่องจักสาน เครื่องเงิน)
– ศุภิสรา 272/3 ถ.ยันตรกิจโกศล โทร. 0-5474-1720 (ผ้าไหม, ผ้าฝ้าย)
– องุ่นคนเมือง 223 ถ.สุมนเทวราช (เครื่องปั้นดินเผา)
การทำเครื่องเงินไปทำเป็นอะไรบ้าง ดูเอเซียไปค้นข้อมูลมาให้แล้วครับ เป็นการทำเครื่องเงินจากเว็บไซต์ www.hilltribe.org ดูเอเซียต้องขอขอบคุณข้อมูลและรูปอย่างสูง มา ณ.ที่นี้ครับ
การทำเครื่องเงิน มีวิธีการทำมีดังนี้
ขั้นตอนที่ 1
นำเงินเม็ดมารีดให้เป็นแผ่นบาง ๆ หรืออาจจะมีการนำเศษเงินที่เหลือมารีดให้ เป็นเส้นตามขนาดที่ต้องการ ซึ่งเม็ดเงินที่รีดได้นั้นใช้ในการทำกระเป๋าเงิน เข็มขัดเงิน กำไลมือ กำไลเท้า ต่างหู ส่วนเศษเงินที่ได้ จากการรีดจะใช้ในการทำสร้อยคอเงิน สร้อยข้อมือ ต่างหู เป็นต้น เงินที่รีดมาเป็นแผ่นบาง ๆ จะนำมาวัดขนาดของแบบที่ต้องการ
ขั้นตอนที่ 2
นำแผ่นเงินที่รีดเป็นแผ่นบางๆเรียบร้อยแล้ว มาวัดแบบที่ต้องการถ้าต้องการกระเป๋า ขนาดความกว้างเท่าไร สูงเท่าไรเสร็จเรียบร้อย ก็จะนำไปทาบบนชันไม้ที่เตรียมไว้ ซึ่งก่อน ที่จะทาบแผ่นเงินไปนั้นต้องเผาชันไม้ให้มีความอ่อนตัวเพื่อที่จะได้ยืดแผ่นเงินได้ดี และมั่นคง แผ่นเงินจะได้ไม่เคลื่อนที่เวลาตอกลาย
ขั้นตอนที่ 3
จากนั้นเริ่มตอกลวดลายลงบนแผ่นเงินที่ทาบไว้บนแผ่นชันไม้หรือยางไม้ ส่วนมาก ลวด ลายที่ตอกลงไปนั้นจะเป็นรูปดอกไม้ ต้นไม้ หรือรูปสัตว์ต่าง ๆ มื่อตอกลายเรียบร้อยแล้ว จะนำแบบที่ตอกลายไปเชื่อมและดัดให้เข้ารูปที่ต้องการจากนั้นนำไปแช่น้ำกรดอ่อน ๆ
(น้ำมะนาว) แล้วขัดให้ขาวสนิทหรือถ้าต้องการลงสีอื่นเพิ่มเติม
ตัวอย่างเครื่องประดับเงินที่ประดิษฐ์เรียบร้อยแล้ว เช่น ส่วนห่วงคอเงินที่ประดิษฐ์เรียบร้อยแล้ว ส่วนมากจะใส่ประดับ เครื่องแต่งกายชุดม้ง ใช้ในวาระงานขึ้นปีใหม่
เทคนิคการซื้อเครื่องเงิน ให้ได้ราคาถูกนั้น ผมใช้วิธีการต่อราคาแบบ ให้คนขายเขาลดราคาเองให้สุดๆ ก่อนสักสองสามรอบ แล้วก็เดินไปเดินมาขอตัดสินใจอีกที กลับมาก็มาต่อราคาลงไปอีก บอกว่าขอแค่นี้ได้ไหม ได้เอาเลย ผมว่าวิธีนี้จะได้ราคาที่ถูกแบบที่เราต้องการครับท่าน
