แหล่งน้ำสำคัญ
ต้นน้ำลำธาร
มีต้นกำเนิดจากเทือกเขาทางด้านตะวันตก มีบึงและหนองน้ำธรรมชาติกระจายอยู่บริเวณที่แม่น้ำชีไหลผ่าน
ส่วนใหญ่อยู่ทางตอนล่างของจังหวัด บริเวณอำเภอเมือง ฯ อำเภอจตุรัส อำเภอคอนสวรรค์
แม่น้ำและลำน้ำที่สำคัญได้แก่
ลำน้ำชี
มีต้นน้ำอยู่บริเวณภูเขาเขียวบ้านโหล่น ตำบลบ้านโหล่น (ชีผุดชีดั้น) และเทือกเขาพญาฝ่อ
ในเขตอำเภอหนองบัวแดง ไหลผ่านจังหวัดชัยภูมิ เป็นระยะทางประมาณ ๑๙๐ กิโลเมตร
โดยไหลผ่านอำเภอหนองบัวแดง อำเภอหนองบัวระเหว อำเภอบ้านเขว้า อำเภอจตุรัส
อำเภอเมือง ฯ อำเภอเนินสง่า อำเภอคอนสวรรค์ แล้วไหลเข้าเขตจังหวัดนครราชสีมา
จังหวัดขอนแก่น จังหวัดมหาสารคาม จังหวัดร้อยเอ็ด จังหวัดยโสธร จังหวัดศรีสะเกษ
แล้วไปบรรจบแม่น้ำมูลที่จังหวัดอุบลราชธานี
ลำน้ำพรม
มีต้นกำเนิดในเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าภูเขียว อำเภอคอนสาร โดยไหลผ่านเขตจังหวัดชัยภูมิเป็นระยะทางประมาณ
๑๙๖ กิโลเมตร ผ่านอำเภอคอนสาร อำเภอเกษตรสมบูรณ์ อำเภอภูเขียว อำเภอบ้านแท่น
และยังเป็นเส้นแบ่งเขตจังหวัดชัยภูมิ กับจังหวัดขอนแก่น ลำน้ำพรมไหลลงสู่อ่างเก็บน้ำเขื่อนอุบลรัตน์
ในเขตอำเภอหนองเรือ จังหวัดขอนแก่น
บึงละหาน
อยู่ในตำบลละหาน อำเภอจตุรัส เป็นบึงธรรมชาติขนาดใหญ่มีพื้นที่ประมาณ ๑๖,๐๐๐
ไร่ เป็นแหล่งน้ำที่อุดมสมบูรณ์ด้วยปลาน้ำจืดหลายชนิด เป็นแหล่งเพาะพันธุ์ปลา
และมีสถานประมงน้ำจืดดูแล
ในช่วงฤดูหนาวจะมีนกเป็ดน้ำจำนวนนับหมื่นตัว มาหากินในบึงแห่งนี้ บึงละหานอยู่ห่างจากตัวจังหวัดชัยภูมิไปทางใต้ประมาณ
๓๒ กิโลเมตร ตามทางหลวงหมายเลข ๒๐๑ (ชัยภูมิ - สีคิ้ว) ก่อนถึงตัวอำเภอจตุรัสประมาณ
๗ กิโลเมตร จัดเป็นสถานที่ท่องเที่ยว และแหล่งประมงที่สำคัญแห่งหนึ่งของจังหวัดชัยภูมิ
นอกจากนี้ยังมีบึงน้ำขนาดใหญ่ มีน้ำขังตลอดปี เป็นแหล่งน้ำใช้อุปโภค ทำการเกษตรและการประมง
อยู่ในเขตอำเภอต่าง ๆ ดังนี้
อำเภอจตุรัส
มีบึงหนองบัวใหญ่ พื้นทีประมาณ ๘๐๐ ไร่
อำเภอเนินสง่า
มีบึงละหานลูกนก พื้นที่ประมาณ ๓,๐๐๐ ไร่ บึงกะฮาด พื้นที่ประมาณ ๗๐๐
ไร่ บึงตาเนิน พื้นที่ประมาณ ๕๐๐ ไร่ บึงหนองฉิม พื้นที่ประมาณ ๘๐๐
ไร่
อำเภอบำเหน็จณรงค์
มีบึงบ้านชวน บึงบ้านตาลและบึงปากจาน
อำเภอหนองบัวระเหว
มีบึงหนองบัวระเหว พื้นที่ประมาณ ๒,๐๐๐ ไร่ และบึงละหานค่าย พื้นที่ประมาณ
๓๒๐ ไร่
อำเภอคอนสวรรค์
มีบึงแวง (หนองแวง) พื้นทื่ประมาณ ๓๕๐ ไร่ และบึงนกโง่ พื้นที่ประมาณ ๙๐๐
ไร่
อำเภอภูเขียว
มีบึงหนองสามหมื่นและหนองฝักบัว
อำเภอคอนสาร
มีบึงแปน พื้นที่ประมาณ ๔,๐๐๐ ไร่ อยู่สูงจากระดับน้ำทะเลประมาณ ๙๐๐ เมตร
อยู่ในเขตทุ่งกะมัง เป็นบึงที่สัตว์ป่าในเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าภูเขียวลงมากินน้ำ
และหาอาหาร
แหล่งน้ำจากการสร้าง
ได้แก่ บรรดาอ่างเก็บน้ำที่เกิดจากเขื่อนต่าง ๆ ดังนี้
เขื่อนจุฬาภรณ์ (เขื่อนน้ำพรม)
อยู่ในเขตอำเภอคอนสาร กั้นลำน้ำพรม มีพื้นที่อ่างเก็บน้ำประมาณ ๕๔๕ ตารางกิโลเมตร
หรือประมาณ ๓๔๑,๐๐๐ ไร่ พื้นที่รับประโยชน์การเกษตร ประมาณ ๑๐๐,๐๐๐ ไร่ ตัวเขื่อนตั้งอยู่สูง
๘๐๐ เมตร จากระดับน้ำทะเล เป็นเขื่อนหินทิ้งแกนดินเหนียว สูง ๗๐ เมตร กว้าง
๘ เมตร สันเขื่อนยาว ๗๐๐ เมตร เก็บกักน้ำได้สูงสุด ๑๘๘ ล้านลูกบาศก์เมตร มีเครื่องกำเนิดไฟฟ้าสองเครื่อง
กำลังผลิต ๔๐,๐๐๐ กิโลวัตต์
เขื่อนห้วยกุ่ม
ตั้งอยู่ที่ปากห้วยกุ่ม ตำบลหนองโพนงาม อำเภอเกษตรสมบูรณ์ เป็นเขื่อนหินทิ้งแกบดินเหนียว
สูง ๓๕.๕ เมตร สันเขื่อนยาว ๒๘๒ เมตร กว้าง ๘ เมตร มีพื้นที่ ๒.๔ ตารางกิโลเมตร
เก็บกักน้ำได้สูงสุด ๒๒ ล้านลูกบาศก์เมตร ติดตั้งเครื่องกำเนิดไฟฟ้าขนาด ๑,๓๐๐
กิโลวัตต์ สนับสนุนพื้นที่การเกษตร ในเขตอำเภอเกษตรสมบูรณ์ และอำเภอภูเขียว
ประมาณ ๖๘,๐๐๐ ไร่
เขื่อนลำปะทาว
เป็นโครงการที่ครอบคลุมพื้นที่สามอำเภอคืออำเภอแก่งคร้อ อำเภอเกษตรสมบูรณ์
และอำเภอเมือง ฯ โดยมีเขื่อนสองแห่งคือเขื่อนบนปิดกั้นน้ำห้วยปะทางที่บ้านท่ากอก
อำเภอแก่งคร้อ เก็บกักน้ำสูงสุด ๔๔ ล้านลูกบาศก์เมตร ติดตั้งเครื่องกำเนิดไฟฟ้า
ขนาดกำลังผลิตรวม ๔,๕๐๐ กิโลวัตต์ เป็นเขื่อนดินสูง ๒๔.๕ เมตร ยาว ๘๗๕ เมตร
ส่งน้ำให้การเกษตรในตำบลหนองกุม อำเภอแก่งคร้อ ประมาณ ๑๕,๐๐๐ ไร่ เขื่อนล่างปิดกั้นลำห้วยปะทาว
ที่บ้านห้วยหมากแดง อำเภอเมือง ฯ มีพื้นที่อ่าง ๑๔.๘ ล้านลูกบาศก์เมตร ตัวเขื่อนเป็นเขื่อนดินสูง
๓.๗๕ เมตร ยาว ๓๗๒ เมตร ส่งน้ำให้พื้นที่การเกษตรประมาณ ๑๒,๐๐๐ ไร่ และส่งน้ำไปหล่อเลี้ยงน้ำตาดโตน
ให้มีน้ำตลอดปี และใช้เป็นน้ำดิบสำหรับชาวชัยภูมิ
เขื่อนห้วยทราย
อยู่ในเขตอำเภอบำเหน็จณรงค์ กั้นลำห้วยเป็นเขื่อนดินขนาดกลาง สร้างเพื่อผลประโยชน์
ทางด้านการเกษตร
เขื่อนลำคันฉู
อยู่ในเขตอำเภอบำเหน็จณรงค์ ปิดกั้นลำคันฉู สร้างเพื่อผลทางด้านการเกษตร และการประปาของอำเภอบำเหน็จณรงค์
เป็นเขื่อนดินขนาดกลาง
เขื่อนโป่งขุนเพชร
เป็นเขื่อนดินขนาดกลาง ที่กั้นลำห้วยโป่งขุนเพชร เพื่อผลด้านการเกษตร ในพื้นที่อำเภอหนองหัวระเหว
อำเภอจัตุรัส อำเภอเนินสง่า
เขื่อนชีบน
อยู่ในเขตอำเภอบ้านเขว้า เป็นโครงการที่ผ่านการศึกษาที่จะก่อสร้าง เป็นแห่งแรกในจังหวัด
โดยปิดกั้นลำน้ำชี บริเวณช่องเขาขาด แต่ได้รับการคัดค้าน และถูกระงับการก่อสร้างไว้
เขื่อนสะพุงเหนือ
อยู่ในเขตอำเภอหนองบัวแดง อยู่ระหว่างการศึกษาผลกระทบสิ่งแวดล้อม
อ่างเก็บน้ำช่อระกา
เป็นอ่างเก็บน้ำขนาดใหญ่ที่สร้างขึ้นเป็นแห่งแรกของจังหวัด อยู่ที่บ้านช่อระกา
ตำบลนาฝาย อำเภอเมือง ฯ เป็นแหล่งน้ำที่ส่งผลต่อการเกษตรในพื้นที่ใกล้เคียง
และเป็นแหล่งท่องเที่ยว ที่อยู่ใกล้ตัวจังหวัดที่สุด
|