ช่างทองเมืองเพชร  ช่างทองโดยทั่วไปแบ่งออกเป็นสองกลุ่มคือ ช่างทองรูปพรรณและช่างทำภาชนะต่าง ๆ ช่างทองเมืองเพชรอยู่ในกลุ่มช่างทองรูปพรรณ รูปแบบทองรูปพรรณของเมืองเพชรมีเอกลักษณ์เฉพาะตัว นิยมทำเครื่องประดับประเภทสร้อยคอ สร้อยข้อมือ แหวน ตุ้มหู ลวดลายที่ได้สร้างสรรค์จนเป็นที่นิยมตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน มีดังนี้
               -  ขัดมัน  เป็นชื่อสร้อยคอ มีลักษณะเป็นห่วงกลมเกี่ยวกันเป็นลูกโซ่ต่อเนื่องกัน โดยช่างจะใช้ตะไบลบเหลี่ยมห่วงของสร้อยตลอดเส้น
               -  สี่เสา หกเสา และแปดเสา  เป็นลวดลายการถักห่วงกลมขนาดเล็ก ๆ จำนวนมากอย่างต่อเนื่อง เพื่อทำเป็นสร้อยคอและสายสะพายแล่ง สรอยสี่เสาจะมีขนาดเล็ก สร้อยหกเสามีขนาดปานกลาง ส่วนสร้อยแปดเหลี่ยมจะมีขนาดใหญ่
               -  สมอเกลียว  เป็นสร้อยที่ทำจากลวดลายทองคำขดเป็นห่วงแล้วเชื่อมต่อกันเป็นลูกโซ่ปะวะหล่ำหรือปะวะหล่ำทรงเครื่อง ซึ่งเลียนแบบมาจากโคมจีน
               -  ลูกสน  มีลักษณะคล้ายลูกสนทะเล ประกอบด้วยโครงลวดทองขนาดเล็กต่อประกอบกัน
               -  เต่าร้าง  เป็นชื่อเรียกตุ้มหู มีลักษณะคล้ายพวงของผลเต่าร้าง
               -  ลูกไม้ปลายมือหรือเล็บมือ  เป็นทองรูปพรรณประเภทสร้อยข้อมือ ประกอบด้วยทรงกระบอกขนาดเล็กคั่นด้วยทอง ทำเป็นรูปดอกพิกุลหรือเป็นรูปห้าแฉก คล้ายฝ่ามือและฝ่านิ้ว
               -  ดอกพิกุล  เป็นลวดลายทอง นิยมใช้ตกแต่งหรือประกอบทองรูปพรรณลวดลายอื่น
               -  ดอกมะลิ  เป็นทองรูปพรรณมีลักษณะคล้ายดอกมะลิกำลังบาน โดยกลีบดอกมะลิแต่ละดอกจะประดับเพชรซีก ยาวรี ด้วยวิธีการตีขอบ
               -  ก้านบัว  เป็นชื่อเรียกกำไลข้อเท้า สำหรับเด็กในสมัยก่อนมีลักษณะเป็นห่วงขนาดใหญ่ กลมเกลี้ยง
               -  บัวสัตตบงกช (กระดุม)  เป็นลายทองรูปพรรณ เลียนแบบบัวสัตตบงกช มีชื่อเรียกในหมู่ช่างทองเมืองเพชรบุรีว่า กระดุม
               -  บัวจงกลและมณฑป  เป็นลวดลายของช่างเขียนลายไทย ซึ่งช่างงทองได้นำมาออกแบบเป็นปิ่นปักผม
               -  ประจำยาม  ช่างทองได้ดัดแปลงลายประจำยามมาทำเป็นจี้ มีสองชนิดคือ จี้ตัวผู้กับจี้ตัวเมีย
               -  เสมหรือปลา  เป็นลวดลายที่ช่างทองสมัยโบราณนิยมทำเป็นแผ่นทอง และดุนให้เป็นลวดลายเสมาหรือปลา
               -  ผีเสื้อ  เป็นทองรูปพรรณที่มีรูปแบบการสร้างสรรค์จากโครงสร้างของผีเสื้อ
               -  งู พญานาค และมังกร  เป็นลวดลายทอง ซึ่งดัดแปลงจากสัตว์ประเภทงู ช่างนิยมทำเป็นแหวนงูประเภทต่าง ๆ
               -  มังกร  ลวดลายมังกร เป็นการแกะสลักผสมผสานการเคาะและดุนลวดลายลงบนแผ่นทองคำ ซึ่งตีขึ้นเป็นรูปกำไล
               -  ตะขาบ  เป็นลวดลายทองรูปพรรณ ที่เลียนแบบตัวตะขาบ นิยมทำเป็นสร้อยข้อมือ
               -  พิรอด  ในสมัยโบราณพิรอดเป็นแหวนซึ่งถักด้วยผ้ายัญหรือด้ายดิบ นิยมใช้เป็นเครื่องราง ช่างทองได้ดัดแปลงลวดลายมาทำเป็นแหวนพิรอด
               -  ตะไบ  เป็นแหวนฝังพลอยหรือเพชรซีกทั่ว ๆ ไป แต่ช่างทองเมืองเพชรบุรีใช้วิชาการสลักลวดลาย
          หม้อตาลเมืองเพชร  เป็นอุตสาหกรรมพื้นบ้านเกี่ยวกับเครื่องปั้นดินเผา แหล่งผลิตแห่งแรกอยู่ที่หมู่บ้านหม้อเมืองเพชรบุรี การผลิตหม้อตาลเมืองเพชร ประกอบด้วยเครื่องมือต่าง ๆ ดังนี้
               -  ไม้ใหม่  เป็นไม้ตีนอกหม้อเพื่อให้เป็นลายขีด มีลักษณะเป็นไม้เซาะเป็นร่องคล้ายไม้ที่ใช้คดแป้งทำขนมครองแครง ทำให้หม้อตาลมีผิวนอกไม่เรียบ เหมือนหม้อดินหุงข้าว เป็นลักษณะพิเศษที่แตกต่างกัน
               -  ไม้ลบ  รูปร่างคล้ายไม้กะต่าม แต่บางกว่า ใช้ตีหม้อด้านนอก ขณะตกแต่งให้เรียบร้อย หลังจากลงไม้ใหม่แล้ว
               -  ไม้ขนอด  เป็นไม้ใช้ขอดดิน ทำด้วยไม้ไผ่ผ่าซีก กว้างประมาณ ๒ นิ้ว ยาว ๑๒ - ๒๕ นิ้ว เหลาส่วนกลางให้บาง ใช้จับปลายทั้งสองข้างขอดดินออกมา จากดินที่กองไว้ก็จะได้ดินที่เป็นขุยละเอียด  ดินที่กองไว้เรียกว่า สำทับ
               -  ไม้กะต่าม  ทำด้วยไม้รูปร่างคล้ายตะหลิว มีด้ามสำหรับถือ ตอนปลายเป็นสี่เหลี่ยม ใช้ตีตกแต่งหม้อตาลด้านนอกหลังจากขึ้นรูปแล้ว นิยมใช้คู่กับลูกกะเท่อ ซึ่งรับอยู่ภายในหม้อ
               -  ลูกกะเท่อ  ใช้สอดรับด้านในของหม้อตาล ขณะที่ใช้ไม้กะต่ายตีอยู่ด้านนอก ทำด้วยดินเผา มีลักษณะเป็นรูปทรงกลมสองตอนติดต่อกัน ตรงกลางคอด ลูกกลมเล็กเป็นที่สำหรับมือจับ  ส่วนลูกกลมใหญ่ใช้รับผิวหม้อด้านใน
              -  แป้นหมุน  เป็นแท่นไม้สัณฐานกลมมนคล้ายลูกข่าง  ด้านบนมีผิวเรียบเพื่อวางดินตุมสำหรับขึ้นรูปทรงขณะเริ่มปั้นหม้อตาล มีความกว้างประมาณหนึ่งศอก สูงประมาณหนึ่งศอก  กึ่งกลางของแป้นหมุนตอนล่างสุดเจาะรูตรงกลางเพื่อสวมกับเดือยที่ปักลงดิน ไม้ที่ใช้ทำแป้นหมุนมักใช้ไม้ที่มีน้ำหนัก เพราะตอนหมุนจะได้มีแรงเหวี่ยงมากขึ้น
               -  ดินหลุม  เป็นดินที่ผ่านขั้นตอนการใช้งานแล้ว โดยใช้ไม้ขนอดขอดดินออกมาจากกองดิน แล้วผ่านการนวดโดยการย่ำด้วยเท้า หรือนวดด้วยมือ จากนั้นจะผสมด้วยทรายละเอียด จนเข้าเป็นเนื้อเดียวกัน แล้วปั้นเป็นก้อนรูปทรงกระบอกสูงประมาณหนึ่งฟุต พร้อมที่จะนำไปขึ้นแป้นหมุน เพื่อปั้นเป็นหม้อตาลต่อไป