หลวงพ่อโตวัดป่าเลไลยก์  สันนิษฐานว่าเดิมสร้างแบบทวาราวดี เป็นปางปฐมเทศนา ต่อมาภายหลัง มีการปฏิสังขรณ์ในสมัยลังกาวงศ์ จึงแปลงเป็นพระป่าเลไลยก์  หลวงพ่อโตวัดป่าเลไลยก์ได้รับการบูรณะมาแล้วสามครั้งคือ
            ครั้งแรกเมื่อปี พ.ศ.๑๗๐๖ โดยมอญน้อย แสดงว่าหลวงพ่อโต ฯ จะต้องมีอายุก่อนปี พ.ศ.๑๗๐๖ มากกว่าร้อยปีขึ้นไป
            ครั้งที่สอง ในสมัยอยุธยาตอนปลาย โดยสมเด็จพระที่นั่งสุริยาสน์อมรินทร์ กษัตริย์องค์สุดท้ายแห่งกรุงศรีอยุธยา
            ครั้งที่สาม ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้า ฯ แห่งกรุงรัตนโกสินทร์
            หลวงพ่อโต ฯ เป็นพระพุทธรูปคู่บ้านคู่เมืองสุพรรณมาแต่โบราณ  องค์พระประดิษฐานอยู่ในพระวิหารสูงใหญ่ มองเห็นเด่นแต่ไกล  เป็นพระพุทธรูปปูนปั้นปิดทองปางป่าเลไลยก์ มีความสูง ๑๓ เมตรเศษ  เป็นศิลปะแบบอู่ทองรุ่นที่สอง
            วัดป่าเลไลยก์ปรากฏอยู่ในวรรณคดีเรื่องขุนช้างขุนแผน พลายแก้ว (ขุนแผน) เมื่อเยาว์วัยได้มาบวชเรียนเป็นเณรอยู่ที่วัดนี้
            งานเทศกาลนมัสการหลวงพ่อโต ฯ มีปีละสองครั้งคือ ในวันขึ้น ๕ - ๙ ค่ำ เดือนห้า และวันกลางเดือนสิบสอง (ลอยกระทง)