วัดป่าแมว (วัดศรีธาตุปมัญชา)  อยู่ในเขตอำเภอศรีธาตุ อยู่ห่างจากตัวอำเภอออกไปประมาณ ๖ กิโลเมตร ภายในวัดมีองค์พระธาตุใหญ่ สันนิษฐานว่ามีอายุประมาณ ๑,๓๐๐ ปี เดิมมีลักษณะเป็นเหลี่ยม ยอดพระธาตุมีลักษณะชะลูดสูงขึ้น สันนิษฐานว่าจะเป็นยอดแหลม แต่ได้หักพังไปก่อนที่ชาวบ้านจะมาพบ มีความสูงประมาณ ๒๐ เมตร
            ลักษณะองค์พระธาตุส่วนล่างปิดทึบทั้งสี่ด้าน แต่ด้านทิศตะวันออกมีลักษณะเป็นซุ้มประตู แต่ไม่มีช่องที่จะเข้าออกได้ รอบฐานขององค์พระธาตุมีซากอิฐดินเผา พังรอบฐานขององค์พระธาตุสองชั้น สันนิษฐานว่าเป็นกำแพงแก้ว เมื่อประมาณปี พ.ศ.๒๔๗๑ ได้ขุดพบพระพุทธรูปทองคำ และทองสำริด เป็นจำนวนมาก ปัจจุบันประดิษฐานอยู่ในอุโบสถ
            วัดมัชฌิมาวาส  เป็นพระอารามหลวงชั้นตรี ชนิดสามัญ อยู่ในตำบลหมากแข้ง อำเภอเมือง ฯ มีพื้นที่ ๑๕ ไร่ เป็นวัดที่มี หลวงพ่อนาค ประดิษฐานอยู่หน้าพระอุโบสถ
            ความเป็นมาของวัดมัชฌิมาวาส คือ เดิมชาวบ้านเรียกว่า วัดเก่า เคยเป็นวัดร้างมาก่อนมีเจดีย์ศิลาแลง ตั้งอยู่บนเนินดินใกล้ลำห้วยหมากแข้ง นายพลตรี พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงประจักษ์ศิลปาคม  ทรงให้สร้างวัดขึ้นมาในบริเวณวัดร้าง แห่งนี้ และให้ชื่อว่า วัดมัชฌิมาวาส ได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมา เมื่อปี พ.ศ.๒๕๔๓
               หลวงพ่อนาค  เป็นพระพุทธรูปปางนาคปรก ทำจากหินขาวเป็นท่อน นำมาประกอบกันเป็นองค์พระ ประดิษฐานอยู่หน้าพระอุโบสถ ไม่ปรากฎว่าสร้างขึ้นเมื่อใด เดิมหลวงพ่อนาคประดิษฐานอยู่ที่วัดร้าง บนโนนหมากแข้ง ชาวบ้านเดื่อหมากแข้ง และบ้านใกล้เคียงนับถือวว่า เป็นพระพุทธรูปศักดิ์สิทธิ์ จึงได้พร้อมใจกันปลูกศาลาขนาดเล็ก มุงด้วยหญ้าคาเป็นที่ประดิษฐาน มีการทำบุญสรงน้ำในเทศกาลสงกรานต์ และทำบุญบั้งไฟบูชาเป็นประจำทุกปี
                ต่อมาเมื่อ นายพลตรี พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงประจักษ์ศิลปาคม ทรงสร้างวัดมัชฌิมาวาสขึ้น ที่วัดร้างโนนหมากแข้งนี้ จึงทรงให้สร้างอุโบสถขึ้นที่โนนหมากแข้ง แล้วอาราธนาพระพุทธรูปปางนาคปรก หินขาว ดังกล่าวมาประดิษฐานเป็นพระประธานในอุโบสถนั้น และได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมา เมื่อปี พ.ศ.๒๔๓๙
                ต่อมาทางวัดได้สร้างพระอุโบสถหลังใหม่ เมื่อปี พ.ศ.๒๔๙๔ จึงได้รื้อพระอุโบสถหลังเก่า และอาราธนาหลวงพ่อนาค ไปประดิษฐานไว้ที่หน้ามุข ด้านหน้าพระอุโบสถ และได้มีการก่อพระพุทธรูปหุ้มองค์เดิมไว้  ประชาชนถือว่าเป็นพระพุทธรูปมิ่งเมืองอุดรธานี เพราะมีประจำอยู่ที่โนนหมากแข้งก่อนสร้างเมืองอุดรธานี ทางวัดมัชฌิมาวาสถือเอาหลวงพ่อนาคเป็นสัญลักษณ์ของวัดและตราประจำวัด จะมีรูปพระนาคปรกอยู่ตรงกลางหลวงพ่อนาค วัดมัชฌิมาวาส
            วัดโพธิสมภรณ์  เป็นพระอารามหลวงชั้นตรี ชนิดสามัญ สังกัดฝ่ายธรรมยุติ มีปูชนียวัตถุที่สำคัญของวัดคือ
                    พระพุทธรูปทองสำริด  เป็นพระพุทธรูปปางมารวิชัย (หลวงพ่อพระพุทธรัศมี) หน้าตักกว้าง ๑.๕๕ เมตร สูง ๒.๓๐ เมตร อายุประมาณ ๖๐๐ ปี สมัยสุโขทัย เป็นพระประธานในพระอุโบสถ
                    พระพุทธรูปศิลาแลง  เป็นพระพุทธรูปปางประทานพร สูง ๙๕ เซนติเมตร กว้าง ๒๔ เซนติเมตร สมัยลพบุรี อายุประมาณ ๑,๓๐๐ ปี
                    ต้นพระศรีมหาโพธิ์  เป็นต้นโพธิ์ที่รัฐบาลประเทศศรีลังกา มอบให้รัฐบาลไทย ในสมัยจอมพล ป. พิบูลสงคราม เป็นนายกรัฐมนตรี ได้นำมาปลูกไว้เมื่อปี พ.ศ.๒๔๙๔
                    รอยพระพุทธบาทจำลอง  ทำด้วยศิลาแลง อายุประมาณ ๑๐๐ ปีเศษ
                    ตู้พระไตรปิฎกลายทองลดน้ำ  สร้างในพระนามเจ้าฟ้ามหิดลอดุลยเดช กรมหลวงสงขลานครินทร์ เมื่อปี พ.ศ.๒๔๗๒
ศาสนบุคคล