ป่าสงวนแห่งชาติ  มีอยู่ ๑๔ ป่าด้วยกัน กระจายอยู่ในอำเภอต่าง ๆ มีพื้นที่รวมประมาณ ๑,๑๔๕,๐๐๐ ไร่
                ป่าดงระแนง  อยู่ในเขตอำเภอยาวตลาด และอำเภอห้วยเม็ก มีพื้นที่ประมาณ  ๖๙,๕๐๐ ไร่ ประกาศเป็นป่าสงวน เมื่อปี พ.ศ.๒๔๙๙
                ป่าดงแม่แฝด  อยู่ในเขตอำเภอนามน อำเภอห้วยผึ้ง อำเภอกุฉินารายณ์และอำเภอเมือง ฯ มีพื้นที่ประมาณ ๑๑๙,๕๐๐ ไร่ ประกาศเป็นป่าสงวน เมื่อปี พ.ศ.๒๕๐๔
                ป่าดงบังอี่แปลงที่ ๑  อยู่ในเขตอำเภอกุฉินารายณ์ มีพื้นที่ประมาณ ๑๒,๐๐๐ ไร่ ประกาศเป็นป่าสงวน เมื่อปี พ.ศ.๒๕๐๑
                ป่าดงหมู  อยู่ในเขตอำเภอเขาวง และอำเภอนาดู มีพื้นที่ประมาณ ๘๘,๐๐๐ ไร่ ประกาศเป็นป่าสงวน ฯ เมื่อปี พ.ศ.๒๕๐๘
                ป่าดงห้วยผา  อยู่ในเขตอำเภอห้วยผึ้ง และกิ่งอำเภอนาดู มีพื้นที่ประมาณ ๑๑๐,๕๐๐ ไร่ ประกาศเป็นป่าสงวนเมื่อปี พ.ศ.๒๕๐๘
                ป่านาจาร - ดงขวาง  อยู่ในเขตอำเภอสมเด็จ อำเภอสหัสขันธ์ และอำเภอเมือง ฯ มีพื้นที่ประมาณ ๓๗,๕๐๐ ไร่ ประกาศเป็นป่าสงวน เมื่อปี พ.ศ.๒๕๐๖
                ป่าโคกกลางหมื่น  อยู่ในเขตอำเภอเมือง ฯ มีพื้นที่ประมาณ ๑๕,๐๐๐ ไร่ ประกาศเป็นป่าสงวน ฯ เมื่อปี พ.ศ.๒๕๐๙
                ป่าดงนามน  อยู่ในเขตอำเภอกมลาไสย อำเภอร่องคำ และอำเภอเมือง ฯ มีพื้นที่ประมาณ ๑๒,๕๐๐ ไร่ ประกาศเป็นป่าสงวน ฯ เมื่อปี พ.ศ.๒๕๐๙
                ป่ากังกะอวม  อยู่ในเขตอำเภอสมเด็จ มีพื้นที่ประมาณ ๘๘,๕๐๐ ไร่ ประกาศเป็นป่าสงวน  ฯ เมื่อปี พ.ศ.๒๕๐๙
                ป่าดงด่านแย้  อยู่ในเขตอำเภอคำม่วง กิ่งอำเภอสามชัย และอำเภอเขาวง มีพื้นที่ประมาณ ๗๖,๕๐๐ ไร่ ประกาศเป็นป่าสงวน ฯ เมื่อปี พ.ศ.๒๕๑๐
                ป่าภูพาน  อยู่ในเขตอำเภอคำม่วง กิ่งอำเภอสามชัย และอำเภอสมเด็จ มีพื้นที่ประมาณ ๒๑๕,๐๐๐ ไร่ ประกาศเป็นป่าสงวน ฯ เมื่อปี พ.ศ.๒๕๑๑
                ป่าดงมูล  อยู่ในเขตอำเภอห้วยเม็ก อำเภอหนองกุงศรี และอำเภอท่าคันโท มีพื้นที่ประมาณ ๒๕๙,๐๐๐ ไร่ ประกาศเป็นป่าสงวน ฯ เมื่อปี พ.ศ.๒๕๑๘
                ป่าดงบังอี่ แปลงที่ ๒  อยู่ในเขตอำเภอกุฉินารายณ์ มีพื้นที่ประมาณ ๓,๐๐๐ ไร่ ประกาศเป็นป่าสงวน ฯ เมื่อปี พ.ศ.๒๕๑๗

            อุทยานแห่งชาติ  มีอยู่แห่งเดียว คือ อุทยานแห่งชาติภูพาน  ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของป่าสงวน ฯ ป่าแก้งกะอาม และบางส่วนของป่าดงห้วยผา อยู่ในเขตอำเภอสมเด็จ และอำเภอห้วยผึ้ง มีพื้นที่ในเขตจังหวัดกาฬสินธุ์ ประมาณ ๕๗,๕๐๐ ไร่ ประกาศเป็นอุทยาน ฯ เมื่อปี พ.ศ.๒๕๑๘ และปี พ.ศ.๒๕๒๕
            เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า  มีอยู่แห่งเดียวคือ เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าภูสีฐาน อยู่ในเขตอำเภอกุฉินารายณ์ และอำเภอเขาวง มีพื้นที่ประมาณ ๒๘,๐๐๐ ไร่ ครอบคลุมพื้นที่ป่าสงวน ฯ ป่าดงด่านแย้ และป่าตอห่ม
            เขตห้ามล่าสัตว์ป่า  มีอยู่สองแห่งด้วยกันคือ

                เขตห้ามล่าสัตว์ป่าลำปาว  อยู่ในเขตอำเภอสหัสขันธ์ อำเภอหนองกุงศรี อำเภอท่าคันโท และอำเภอเมือง ฯ มีพื้นที่ประมาณ ๒๐๐,๐๐๐ ไร่เศษ พื้นที่ส่วนใหญ่เป็นพื้นที่น้ำของเขื่อนลำปาว
                เขตห้ามล่าสัตว์ป่าผาน้ำทิพย์  อยู่ในเขตอำเภอกุฉินารายณ์ มีพื้นที่ประมาณ ๓,๐๐๐ ไร่ อยู่ในเขตป่าสงวน ฯ ป่าดงบังอี แปลงที่ ๒

            วนอุทยาน  มีอยู่สามแห่งด้วยกันคือ
                วนอุทยานภูพระ  อยู่ในตำบลนาตาล อำเภอทุ่งคันโท มีพื้นที่ประมาณ ๖,๐๐๐ ไร่ อยู่ในเขตป่าสงวน ฯ ป่าดงมูล
                วนอุทยานภูผาวัว  อยู่ในตำบลกุดหว้า อำเภอกุฉินารายณ์ มีพื้นที่ประมาณ  ๔,๐๐๐ ไร่ อยู่ในเขตป่าสงวน ฯ ป่าดงด่านแย้
                วนอุทยานภูแฝก  อยู่ที่บ้านน้ำคำ ตำบลภูแล่นช้าง กิ่งอำเภอนาคู มีพื้นที่ประมาณ ๔,๐๐๐ ไร่ อยู่ในเขตป่าสงวน ฯ ป่าดงห้วยผา
            สถานีพัฒนาและส่งเสริมการอนุรักษ์สัตว์ป่า  มีอยู่แห่งเดียวคือ สถานี ฯ ลำปาว มีพื้นที่ประมาณ ๑,๕๐๐ ไร่ อยู่ในเขตอำเภอเมือง ฯ
            ป่าชุมชน  คือ กิจการของป่าที่ประชาชนมีส่วนร่วม เป็นแนวทางการอนุรักษ์ทรัพยากรป่าไม้ อีกรูปแบบหนึ่ง ในปี พ.ศ.๒๕๔๑ มีป่าชุมชนอยู่ ๑๕ หมู่บ้าน เช่น ป่าชุมชนบ้านหนองผ้าอ้อม และป่าชุมชนบ้านสูงเนิน เป็นต้น
ทรัพยากรสัตว์ป่า

            ในอดีต จังหวัดกาฬสินธุ์อุดมไปด้วยสัตว์ป่านานาชนิด เช่น วัวแดง หมูป่า อีเก้ง อีเห็น พบมากในเขตป่าดงแม่แผด ดงหมู ภูพาน และดงมูล ปัจจุบันสัตว์ป่าลดจำนวนลงไปมาก เนื่องจากปัจจัยทางธรรมชาติ และระบบนิเวศน์ที่ไม่เอื้ออำนวย รวมทั้งสภาพสังคมที่เปลี่ยนแปลงไปมาก
            จังหวัดกาฬสินธุ์ ได้จัดให้มีเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าภูสีถาน เพื่อให้เป็นที่อยู่อาศัยของสัตว์ป่าตามธรมชาติ นอกจากนั้น ตามแหล่งต่าง ๆ ยังชุมชุมไปด้วยปลานานาชนิด
เอกลักษณ์ทางธรรมชาติ

                มหาธารลำปาว  เขื่อนลำปาวเป็นเขื่อนดินที่ยาวที่สุดในประเทศไทย ก่อให้เกิดแอ่งน้ำขนาดใหญ่ เป็นธารหล่อเลี้ยงชาวกาฬสินธุ์ ในการเกษตรกรรม บริเวณรอบสันเขื่อนยังมีธรรมชาติชายหาดที่สวยงามชื่อ หาดดอกเกด  เปรียบประดุจชายทะเลน้ำจืดแห่งอีสาน มีสวนสะออน ที่เป็นสวนสัตว์เปิดที่น่าชมยิ่ง ทิวทัศน์อันสวยงามของเขื่อน ทำให้เป็นที่พักผ่อนหย่อนใจของชาวกาฬสินธุ์ และจังหวัดใกล้เคียง
                ผาเสวยภูพาน  บริเวณเทือกเขาภูพาน เต็มไปด้วยธรรมชาติที่สวยงาม เช่น หน้าผา น้ำตก และแมกไม้ เมื่อครั้งพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และสมเด็จพระนางเจ้า ฯ พระบรมราชินีนาถ ได้เสด็จเยี่ยมราษฎรในภาคอีสาน เมื่อเสด็จถึงอำเภอสมเด็จ จังหวัดกาฬสินธุ์ บริเวณเทือกเขาภูพานได้ทรงหยุดพัก และได้เสด็จประทับเสวยพระกระยาหารกลางวัน ณ หน้าผาแห่งหนึ่ง ต่อมาชาวกาฬสินธุ์จึงเรียกหน้าผา อันงดงามแห่งนี้ว่า ผาเสวย

                น้ำตก  ในเขตจังหวัดกาฬสินธุ์ มีน้ำตกที่สวยงามตามธรรมชาติ เป็นที่รู้จักกันดีคือ
                    น้ำตกตาดสูง  อยู่ในเขตอำเภอกุฉินารายณ์ เป็นน้ำตกที่สวยงามมีเอกลักษณ์พิเศษคือ มีลานหินกว้างใหญ่ ในช่วงที่มีน้ำมาก จะมีสายน้ำไหลผ่านลานหินแห่งนี้ ผู้ที่มาเล่นน้ำตก จะไหลลื่นตัวไปตามพื้นที่ลาดเอียงของลานหิน เป็นจุดดึงดูดใจนักท่องเที่ยวอย่างดี
                    น้ำตกตาดทอง  อยู่บนเทือกเขาภูพาน ที่หมู่บ้านโพนนาดี ตำบลหนองผือ อำเภอเขาวง เป็นน้ำตกที่สวยงามมีหลายชั้น ในฤดูฝนจะเป็นช่วงที่สวยงามที่สุด เพราะนอกจากสายน้ำจะไหลพริ้วแล้ว ยังมีดอกไม้ป่าบานสะพรั่งให้ชมอีกด้วย
                    น้ำตกแก่งกะอาม  อยู่ใกล้บ้านแก่งกะอาม ตำบลผาเสวย อำเภอสมเด็จ มีสภาพเป็นแก่งหินเรียงราย มีลานหินกว้าง และธารน้ำใสเย็นเหมาะแก่การไปพักผ่อน
                ซากไดโนเสาร์  ได้พบซากดึกดำบรรพ์ของไดโนเสาร์ พันธุ์ซอโรฟอด ชนิดกินพืช อายุประมาณ ๑๓๐ ล้านปี พบที่ภูกุ่มข้าว วัดป่าสักกะวัน อำเภอสหัสขันธ์ นับว่าเป็นการค้นพบซากดึกดำบรรพ์ของสัตว์ใหญ่ ที่มีความสำคัญทางธรณีวิทยา ในเขตจังหวัดกาฬสินธุ์

| ย้อนกลับ | บน | หน้าต่อไป |