พระอุ่นเมือง  วัดน้ำฮู เป็นพระพุทธรูปลักษณะพิเศษคือ พระเศียรเป็นโพรง พระโมลีเป็นฝาปิดเปิดได้ และจะมีน้ำเต็มโพรงพระเศียรอยู่เสมอ
            พระพุทธรูปองค์นี้มีตำนานเล่าว่า เมื่อสมเด็จพระนเรศวร ฯ ทรงยกทัพไปตีเมืองตองอู แต่ไม่ได้เพราะมีป้อมปราการแข็งแรง เนื่องจากเคยเป็นเมืองหลวงมาก่อน ประกอบกับกองทัพขาดสะเบียงและมีไข้ป่าชุกชุม มีรับสั่งให้ยกทัพกลับ เมื่อกองทัพเดินทางมาถึงบริเวณที่เป็นวัดน้ำฮูปัจจุบัน ก็มีรับสั่งให้พักไพร่พล พอตกทรงก็ทรงมีพระสุบินนิมิตว่า สมเด็จพระพี่นางสุพรรณกัลยาเสด็จมาหาแะลตรัสว่า พระนางเปรียบเหมือนคนสองแผ่นดิน ย่อมผูกพันอยู่ชายแดนพม่าและไทยคือ เมืองปายนี้ ขอฝากองค์จันทร์ไว้ให้องค์ดำดูแลด้วย เมื่อตื่นบรรทมจึงรับสั่งให้ม้าเร็วไปรับคุณท้าวจันทรเทวี จากอยุธยาไปเมืองปาย โดยให้นำผอบบรรจุเส้นพระเกศาไปด้วย
            สมเด็จพระนเรศวร ทรงรับสั่งให้สร้างเจดีย์เพื่อบรรจุอัฐิพระพี่นาง ที่มีคนมอญนำมาถวาย ทรงโปรดให้สร้างพระพุทธรูปขึ้นองค์หนึ่ง เพื่ออุทิศส่วนกุศลให้พระพี่นาง พระพุทธรูปดังกล่าวคือ พระอุ่นเมือง วัดน้ำฮู อำเภอปาย
            พระพุทธรูปอุ่นเมือง เป็นปฎิมากรรมแบบพระสิงห์ รุ่น ๓ หน้าตักกว้าง ๘๐ เซนติเมตร สูง ๑๑ เซนติเมตร หล่อด้วยสำริด