วัดเจตวงศ์ (ร้าง)
อยู่ในตำบลตลาด อำเภอเมือง ฯ จากรูปแบบศิลปกรรมของโบสถ์ สันนิษฐานว่า น่าจะบูรณะใหม่ในสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้น
หน้าบันหน้าโบสถ์ตกแต่งด้วยลายปูนปั้น รูปเทพพนม และพรรณพฤกษา มีรูปสัตว์เป็นส่วนประกอบ
เช่น นก กระรอก ลิง ภายในมีจิตรกรรมฝาผนังพระพุทธประวัติ ฝีมือช่างสมัยอยุธยา
วัดป่ากลางทุ่ง
อยู่ในตำบลบางขะแยง อำเภอเมือง ฯ มีโบสถ์สมัยอยุธยา และมีการบูรณะปฎิสังขรณ์ใหม่ในสมัยรัตนโกสินทร์
ซุ้มประตูหน้าต่างเป็นประตูตบแต่งด้วยลวดลายปูนปั้น ทำเป็นฤษี ยักษ์ วานร
ภายในมีจิตรกรรมฝาผนังเป็นรูปอดีตพระพุทธเจ้า ลงพื้นสีชาด ศิลปะสมัยรัตนโกสินทร์
หน้าโบสถ์มีเจดีย์ย่อมุมไม้สิบสอง สมัยอยุธยา
วัดไก่เตี้ย
อยู่ในตำบลกระแชง อำเภอสามโคก มีใบเสมาศิลาทรายแดงสมัยอยุธยา บุษบกธรรมาสน์
พระประธานศิลาทรายสมัยอยุธยา
แม่น้ำเจ้าพระยาตรงหน้าวัดไก่เตี้ย เป็นจุดเริ่มขุดคลองลัดเตร็ดใหญ่ ลัดแม่น้ำเจ้าพระยาตัดลงไปทะลุแม่น้ำเจ้าพระยา
ที่หนัาวัดศาลเจ้าในสมัยอยุธยา รัชสมัยสมเด็จพระเจ้าทรงธรรม
วัดชัยสิทธาวาส
อยู่ในตำบลกระแชง อำเภอสามโคก นอกเหนือจากนี้ที่วัดยังมีเรือต่าง ๆ ที่มีใช้ในแม่น้ำลำคลองในอดีตมาเก็บรวบรวมไว้ด้วย
วัดตำหนัก
อยู่ในตำบลสามโคก อำเภอสามโคก มีมณฑปประดิษฐานรอยพระพุทธบาทหินทราย เจดีย์ย่อมุมไม้สิบสอง
อุโบสถฐานสำเภาสมัยอยุธยา
วัดสามโคก
อยู่ในตำบลสามโคก อำเภอสามโคก มีเจดีย์ทรงลังกา กุฎิเรือนไทย หน้าต่างซุ้มเรือนแก้ว
ปิดทองร่องกระจก
วัดศาลาแดงเหนือ
อยู่ในตำบลเชียงรากน้อย อำเภอสามโคก มีศาลาการเปรียญ หน้าบันไม้ฉลุลวดลายอันงดงาม
ศิลปะสมัยรัตนโกสินทร์ ส่วนพระประธานในโบสถ์เป็นพระพุทธรูปสมัยอยุธยา
วัดเทียนถวาย
อยู่ในตำบลบ้านใหม่ อำเภอเมือง ฯ มีโบสถ์สมัยอยุธยาตอนปลาย หน้าบันตบแต่งด้วยลวดลายปูนปั้น
หมู่ฤษีประกอบด้วยกนกเปลวเพลิงทั้งสองด้าน คันทวยไม้แกะสลักลงรักปิดทองร่องกระจก
ภายในประดิษฐานพระประธานปางมารวิชัย
และพระพุทธรูปปางป่าเลไลย์ ด้านหน้าโบสถ์ประดิษฐานเจดีย์ย่อมุมไม้สิบสอง
วัดมะขาม
อยู่ในตำบลบ้านกลาง อำเภอเมือง ฯ มีโบสถ์สมัยอยุธยาตอนปลายฐานแอ่นท้องสำเภา
หน้าบันแกะสลักเป็นภาพพระนารายณ์ทรงครุฑ บานประตูหน้าต่างลงรักปิดทอง จำหลักรูปทวารบาล
นอกจากนี้ยังมีวิหารพระะสังกัจจายน์ เจดีย์ย่อมุมไม้สิบสองจำนวนสององค์ หอระฆัง
ธรรมาสน์สวดสมัยอยุธยา ศาลาการเปรียญสร้างด้วยไม้ มีภาพจิตรกรรมศิลปะรัตนโกสิทร์
อยู่ที่บริเวณคอสอง และเพดาน
วัดเจดีย์หอย
อยู่ในตำบลบ่อเงิน อำเภอลาดหลุมแก้ว เจดีย์องค์ใหญ่สร้างด้วยเปลือกหอยนางรมขนาดใหญ่นับล้านตัว
แสดงว่าบริเวณจังหวัดปทุมธานีเคยอยู่ใต้ทะเลมาก่อน
นอกจากนี้ในบริเวณวัดยังมีสวนสมุนไพร พิพิธภัณฑ์โบราณวัตถุเช่น เครื่องจักสานโบราณ
เครื่องไม้ เครื่องปั้นดินเผา ตุ่มสามดคก กระดูกช้าง เขาสัตว์ หนังสัตว์ ฯลฯ
วัดเมตารางค์
อยู่ในตำบลเชียงรากน้อย อำเภอสามโคก มีเจดีย์มอญรูปทรงแบบเจดีย์ชะเวดากอง
ตั้งอยู่ริมฝั่งแม่น้ำเจ้าพระยา ประดับด้วยถ้วยชามลายครามโดยรอบฐาน เสาหงส์ธงตะขาบ
กุฎิทรงปั้นหยาไม้สักทอง มุงด้วยกระเบื้องดินเผา ประดับด้วยลายฉลุลูกกรง และช่องลมสวยงาม
หอสวดมนต์แบบรามัญ เป็นอาคารไม้หลังคาทรงปั้นหยา ปูนปั้นที่สับหลังคาเป็นลายมังกรคาบแก้วแบบจีน
ภายในตบแต่งด้วยลายฉลุไม้ ประกอยด้วยซุ้มพระประธาน ธรรมาสน์ยอดโดมที่งดงามมาก
วัดพืชอุดม
อยู่ในตำบลลำลูกกา มีอุโบสถสามชั้นแสดงแดนนรก มนุษย์ และสวรรค์
ชั้นล่างแสดงขุมนรก ด้านทิศตะวันออกมีพญายักษ์ใหญ่ ด้านหลังมีต้นงิ้ว เหวลึก
แสดงถึงโทษในการผิดลูกผิดเมีย
ชั้นล่างเป็นที่ประดิษฐานพระประธาน หน้าตักกว้างห้าศอก มีเรือนแก้วประทับอยู่บนบุษบก
ชั้นบนแสดงถึงสวรรค์ชั้นต่าง ๆ แต่ละชั้นมีระฆังแขวนไว้ ชั้นบนสุดมีหน้าต่างมองเห็นคลอง
๑๖ เขตจังหวัดฉะเชิงเทราทางด้านทิศตะวันออก ทางทิศใต้เป็นเขตอำเภอหนองจอก
กรุงเทพ ฯ ทิศเหนือเห็นคลองรังสิต ฯ ทิศตะวันตกมองเห็นที่ว่าการอำเภอลำลูกกา
ได้ชัดเจน
|