โบราณวัตถุ
โบราณวัตถุเป็นสังหาริมทรัพย์ที่เป็นของโบราณ ไม่ว่าจะเป็นสิ่งประดิษฐ์หรือสิ่งที่เกิดขึ้นตามธรรมชาติ
หรือที่เป็นส่วนหนึ่งของโบราณสถาน ซากมนุษย์หรือซากสัตว์ ซึ่งโดยอายุหรือลักษณะแห่งการประดิษฐ์ หรือโดยหลักฐานเกี่ยวกับประวัติของสังหาริมทรัพย์นั้น
เป็นประโยชน์ในทางศิลปะ ประวัติศาสตร์ หรือโบราณคดี
โบราณวัตถุที่พบในเขตจังหวัดชุมพร แยกเป็นกลุ่ม ๆ ได้ดังนี้
กลุ่มอาวุธ
เช่น หอก ดาบ ของอดีตเจ้าเมืองชุมพร
กลุ่มเครื่องมือเครื่องใช้
มีทั้งสมัยก่อนประวัติศาสตร์ สมัยต้นประวัติศาสตร์ และสมัยประวัติศาสตร์
- สมัยก่อนประวัติศาสตร์
เช่น ขวานหินกะเทาะ ขวานหินขัด ภาชนะดินเผา ซึ่งพบตามถ้ำต่าง ๆ ในเขตจังหวัดชุมพร
- สมัยต้นประวัติศาสตร์
เช่น กลองมโหระทึก พบที่แหล่งโบราณคดีเขาสามแก้ว อำเภอเมือง ฯ
- สมัยประวัติศาสคร์
เช่น เครื่องถ้วยสมัยสุโขทัย เครื่องถ้วยจีน เครื่องถ้วยเวียดนาม ภาชนะใส่อาหาร
จากยุโรป เรือโบราณ เป็นต้น
กลุ่มพระพุทธรูปและศาสนวัตถุ
เช่น ใบเสมาหินทราย เศียรพระพุทธรูปหินทราย และรอยพระพุทธบาทจำลองสมัยอยุธยา
กลุ่มเครื่องประดับเช่น
ลูกปัดหินและแก้ว กำไลแก้ว กำไลสำริด พบที่แหล่งโบราณคดีเขาสามแก้ว อำเภอเมือง
ฯ
กลุ่มเอกสารโบราณ
เช่น สมุดไทย เล่าเรื่องนิทานพื้นบ้าน ตำรายา ตำราการขุดเรือ และตำราโหราศาสตร์
เป็นต้น
ศิลปหัตถกรรมและงานช่างท้องถิ่น
ประกอบด้วยผลงานด้านประติมากรรม จิตรกรรม สถาปัตยกรรม และงานช่าง
ประติมากรรม
ได้แก่ งานปั้นและงานแกะสลัก แบ่งตามประเภทและเรียงลำดับตามความเก่าแก่ได้ดังนี้
- ภาชนะดินเผาประเภทหม้อสามขา
พบในพุทธสถานถ้ำน้ำลอดน้อย ตำบลทุ่งระยะ อำเภอสวี เป็นภาชนะที่มนุษย์สมัยก่อนประวัติศาตร์ยุคหินใหม่
นิยมใช้เป็นภาชนะหุงต้ม มีอายุอยู่ประมาณ ๒,๐๐๐ - ๔,๐๐๐ ปี
ที่หน้าพระประธานในถ้ำมีการเก็บรวบรวมชิ้นส่วนโบราณวัตถุ ได้แก่ เศษภาชนะดินเผาผิวเรียบและลายเชือกทาบ
ภาชนะดินเผา ประเภทหม้อสามขา ชิ้นส่วนกระดูกสัตว์ วัตถุโบราณเหล่านี้เก็บมาจากถ้ำหลายแห่งในหมู่เขาถ้ำลอดนี้
- ภาชนะดินเผาประเภทหม้อสามขาและขวานหินขัด
พบในถ้ำบริเวณเพิงผา ภูเขาฉานเรน ตำบลตะโก อำเภอทุ่งตะโก ภูเขาลูกนี้เป็นภูเขาหินปูน
ในกลุ่มเทือกเขาอันสลับซับซ้อน ระหว่างเขตอำเภอสวี กับอำเภอทุ่งตะโก จากการสำรวจพบเศษภาชนะกระจายอยู่ในถ้ำและบริเวณเพิงผา
เป็นภาชนะดินเผาเนื้อหยาบ มีเม็ดทรายปนมาก เผาในอุณหภูมิต่ำ ขึ้นรูปด้วยมือ
และเครื่องมือหินประเภทขวานหินขัด
โบราณวัตถุที่พบมีอายุอยู่ประมาณสมัยก่อนประวัติศาสตร์ยุคหินใหม่ ประมาณ ๒,๐๐๐
- ๔,๐๐๐ ปี มาแล้ว
- ภาชนะดินเผา
พบในถ้ำเขาตีนเป็ด ตำบลเขาไชยราช อำเภอปะทิว เป็นโบราณวัตถุจำพวกเศษภาชนะดินเผาเนื้อหยาบ
เผาด้วยอุณหภูมิต่ำ ขึ้นรูปด้วยมือ ส่วนปากเนื้อหยาบ ไส้ในดำ มีเม็ดกรวดทรายปน
ผิวเรียบ ส่วนลำตัว เนื้อหยาบ ไส้ในดำ มีเม็ดทรายปน เรียบเผาในอุณหภูมิต่ำ
ผิวนอกสีน้ำตาลอ่อน ส่วนก้น เนื้อหยาบ ไส้ในดำ มีเม็ดทรายปน เผาในอุณหภูมิต่ำ
ผิวสีเทา น้ำตาลอ่อน และสีเหลืองอ่อน
แหล่งโบราณคดีนี้อยู่ทางทิศตะวันออกของเขาตีนเป็ด คงเป็นแหล่งที่อยู่อาศัยของมนุษย์สมัยก่อนประวัติศาสตร์ยุคหินใหม่
- กลองมโหระทึก
เมื่อปี พ.ศ.๒๕๒๓ ได้ขุดพบลูกปัดหินบนเขาสามแก้ว ตำบลนาชะอัง อำเภอเมือง ฯ
นอกจากนั้นยังขุดได้กลองมโหระทึกสามใบ มีขนาดใหญ่และขนาดเล็กตามลำดับ กลองดังกล่าววางหงายอยู่
บรรจุหินอัญมณีเครื่องประดับประมาณครึ่งใบ ชาวบ้านที่ขุดพบเรียกว่าหม้อ กลองเหล่านี้ทำด้วยสำริด
สลักลวดลายบนหน้ากลองและขอบข้างกลองงดงาม
กลองมโหระทึกใบใหญ่และใบเล็กมีอายุประมาณ ๑,๗๐๐ - ๒,๐๐๐ ปี
- พระข่อย
อยู่ใกล้เขตวัดประเดิม เป็นพระพุทธรูปหินทราย ซึ่งฝังอยู่ในดิน เหลือเพียงส่วนพระเศียรที่โผล่พ้นดินขึ้นมา
เมื่อนานเข้าถูกลม ฝน กัดเซาะ เกิดการผุกร่อนจนกลายเป็นคล้ายหินทราย
ชาวบ้านเรียกว่า พระข่อย เนื่องจากมีต้นข่อยปกคลุมอยู่
- รอยพระพุทธบาทหินทราย
ยาวประมาณ ๑ เมตร ประดิษฐานอยู่ที่ศาลาบริเวณเชิงเขาวัดเทพเจริญ อำเภอท่าแซะ
รอยพระพุทธบาทสลักด้วยลวดลายคล้ายสัญลักษณ์ของราชวงศ์ปทุมวงศ์ ของพระเจ้าศรีธรรมาโศกราช
แห่งนครศรีธรรมราช มีรูปแพะ สัญลักษณ์ของเมืองชุมพร ซึ่งตามตำนานเมืองนครศรีธรรมราช
มีเมืองสิบสองนักษัตรเป็นเมืองขึ้น
สันนิษฐานว่า รอยพระพุทธบาทหินทรายนี้น่าจะสร้างในสมัยอยุธยาตอนต้นหรือไม่เก่าไปกว่าพุทธศตวรรษที่
๑๙
- เศียรพระพุทธรูปหินทราย
ประดิษฐานอยู่ภายในอุโบสถวัดประเดิม ตำบลตากแดด อำเภอเมือง ฯ เหนือฐานชุกชีที่ประดิษฐานพระพุทธรูป
พบส่วนเศียรพระพุทธรูปหินทราย จำนวนเกือบยี่สิบเศียร และส่วนพระหัตถ์พระพุทธรูปสำริด
ซึ่งเป็นของพระพุทธรูปที่อยู่ในวัดมาแต่เดิม
ลักษณะเศียรพระพุทธรูปรับอิทธิพลศิลปะสมัยอยุธยา
|
