ลักษณะภูมิอากาศ
สภาพภูมิอากาศได้รับอิทธิพลจากลมมรสุมตะวันออกเฉียงเหนือ และลมมรสุมตะวันตกเฉียงใต้ จึงทำให้ฝนตกชุก มีฤดูฝนยาวนานระหว่างเดือนพฤษภาคม - เดือนมกราคม และฤดูร้อนระหว่างเดือนกุมภาพันธ์ - เดือนเมษายน

พืชพรรณและสัตว์ป่า
สภาพผืนป่าเป็นป่าดิบชื้น มีเรือนยอดของต้นไม้ปกคลุมหนาแน่น มีพันธุ์ไม้ที่สำคัญและมีค่าหายากหลายชนิด อาทิเช่น หลุมพอ ไข่เขียว สยา ตะแบก เสียดช่อ ตังหน ตะเคียน แคหิน กฤษณา เป็นต้น

สัตว์ป่าส่วนใหญ่ที่พบเป็นสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมที่มีขนาดกลางและขนาดเล็ก นก สัตว์เลื้อยคลาน แมลง และสัตว์ป่าที่มีค่าหายากต่างๆ เช่น สมเสร็จ กระทิง เสือโคร่ง เสือปลา กระจง เก้ง เลียงผา ไก่ป่า นกกางเขนดง นกเงือกกรามช้าง นกเงือกกรามช้างปากเรียบ นกแก็ก นกเงือกหัวแรด นกกก เป็นต้น

บ้านซีหุย
เป็นจุดเด่นทางด้านประวัติศาสตร์ สถานที่แห่งนี้ คือ ชุมชนใหญ่ในสมัยราวร้อยกว่าปีมาแล้ว พื้นที่เป็นที่ราบกว้างขวางนับพันไร่ ที่แวดล้อมไปด้วยภูเขาและลำธาร ชุมชนกลางผืนป่าแห่งนี้ต้องล่มสลายลงด้วยโรคระบาด คนดั้งเดิมเป็นคนไทยที่อาศัยอยู่ในประเทศมาเลเซีย คือ เมืองไทรบุรี ได้เดินทางมาเพื่อหาพื้นที่แห่งใหม่ในการอยู่อาศัย มาพบพื้นที่ราบจำนวน 3 แห่ง คือ บริเวณชายแดนไทย-มาเลเซีย ตรงหลักเขตแดนที่ 39-40 มีชื่อว่า บ้านมะระเหนือ-บ้านมะระใต้
กิจกรรม -ชมประวัติศาสตร์

ถ้ำกระดูก
อยู่ห่างจากบ้านซีหุย ประมาณ 1 กิโลเมตรภายในเป็นลานกว้างคล้ายห้องโถงใหญ่จุคนได้ราว 50 คน และถ้ำนี้เคยเป็นที่เก็บกระดูกของคนในยุคนั้น
กิจกรรม -เที่ยวถ้ำ/ธรณีวิทยา

ถ้ำผึ้ง
ลักษณะเป็นถ้ำหินปูนที่มีความงามตามธรรมชาติ ในทุก ๆ ปีจะมีผึ้งมาทำรังบริเวณชงอยผาด้านบนของถ้ำเป็นจำนวนมาก ประกอบกับทัศนียภาพโดยรอบมีความร่มรื่น
กิจกรรม -เที่ยวถ้ำ/ธรณีวิทยา

ถ้ำตลอด
อยู่ที่บ้านถ้ำตลอด ซึ่งมีวัดถ้ำตลอดตั้งอยู่ บริเวณนี้เป็นภูเขาหินปูนขนาดใหญ่ล้อมรอบพื้นที่ตงกลางไว้ จึ้งมีต้นไม้ขึ้นอยู่ร่มรื่น และมีถ้ำหลายแห่ง บางแห่งสามารถเดินทะลุถึงกันได้ ภายในถ้ำมีหินงอกหินย้อยสวยงาม
กิจกรรม -เที่ยวถ้ำ/ธรณีวิทยา

แม่น้ำเทพา
เป็นลำน้ำสายสำคัญของจังหวัดสงขลา มีต้นน้ำอยู่ในผืนป่าของอุทยานแห่งชาติสันกาลาคีรี ต้องเดินทางจากที่ทำการอุทยานแห่งชาติไปอีก 17 กิโลเมตร ถึงบ้านบาโหย จากนั้นต้องเดินผ่านป่าทึบเข้าไปอีกประมาณ 1 กิโลเมตร จะถึงแม่น้ำเทพา ซึ่งสองฝั่งน้ำเต็มไปด้วยต้นไม้ขนาดใหญ่ร่มรื่นมาก ระหว่างเส้นทางจากบ้านถ้ำตลอดจนถึงบ้านบาโหย จะผ่านไหล่เขาที่ปกคลุมด้วยป่าดิบชื้นหนาแน่น
กิจกรรม -ชมทิวทัศน์ - เดินป่าศึกษาธรรมชาติ

บางเทพา
เกิดจากสายน้ำสองสายที่ไหลมาบรรจบกัน คือ คลองลำหลอดกับคลองเทพาและได้พัดเอาตะกอนดินทรายมาทับถมเกิดเป็นลานกว้าง เป็นหาดทราย
กิจกรรม -ชมทิวทัศน์ - เดินป่าศึกษาธรรมชาติ

ทางเดินศึกษาธรรมชาติ
อุทยานแห่งชาติได้จัดทำเส้นทางศึกษาธรรมชาติจากที่ทำการอุทยานแห่งชาติ บริเวณบางเทพา ถึงบ้านซีหุยระยะทางประมาณ 4 กิโลเมตร ใช้เวลาเดินประมาณ 2 ชั่วโมง จะได้สัมผัสความงดงามของสายน้ำที่ได้ไหลลัดเลาะผ่านหุบเขาและแก่งหิน จากบ้านซีหุยถึงถ้ำกระดูก-ถ้ำผึ้ง ระยะทางประมาณ 1 กิโลเมตร ตลอดเส้นทางจะได้พบกับความร่มรื่นของธรรมชาติ และเสียงร้องของนกนานาชนิด และฝูงค้างคาวที่อาศัยอยู่ภายในถ้ำนับหมื่นนับแสนตัว

สถานที่ติดต่อ
อุทยานแห่งชาติสันกาลาคีรี
ที่ว่าการอำเภอสะบ้าย้อย อ. สะบ้าย้อย จ. สงขลา
โทรศัพท์ 0 7431 1020 

การเดินทาง
รถยนต์
การเดินทางไปยังพื้นที่อุทยานแห่งชาติสันกาลาคีรี สามารถเดินทางโดยรถยนต์ตามเส้นทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 43 (สงขลา-ปัตตานี) แล้วเลี้ยวเข้าทางหลวงจังหวัดหมายเลข 4085 ผ่านอำเภอเทพา ถึงอำเภอสะบ้าย้อย จากอำเภอสะบ้าย้อยไปตามเส้นทางหลวงจังหวัดหมายเลข 4095 ผ่านบ้านเขาแดงจนถึงบ้านถ้ำตลอด แล้วเลี้ยวซ้ายไปอีกประมาณ 10 กิโลเมตร จะถึงที่ทำการอุทยานแห่งชาติ