ม้ง  มีชาวม้งอาศัยอยู่ในพื้นที่สิบอำเภอของจังหวัดน่าน ได้แก่อำเภอเมือง ฯ อำเภอเวียงสา อำเภอนาน้อย อำเภอปัว อำเภอท่าวังผา อำเภอทุ่งช้าง อำเภอแม่จริม อำเภอสันติสุข อำเภอบ่อเกลือ และอำเภอสองแคว มีจำนวน ๒๑ หมู่บ้าน มีประชากรประมาณ ๒๑,๕๐๐ คนแบ่งออกเป็นม้งขาว และม้งดำ ตามลักษณะภาษาพูด และการแต่งกาย  ม้งทั้งสองกลุ่มสามารถสื่อภาษากันได้ สำหรับการแต่งกายที่แตกต่างกันคือ การแต่งกายของผู้หญิงม้งดำ จะสวมกระโปรงจีบ มีพื้นสีน้ำเงินดำ มีลวดลายการเขียนผ้า ขอบชายกระโปรงส่วนล่างจะปักลวดลายสีต่าง ๆ มีผ้ากันเปื้อนสีดำปิดด้านหน้า ส่วนเสื้อใช้ผ้าสีดำทั้งตัวมีผ้าสีเย็บทับกันเป็นสองแถบ บริเวณด้านหน้า คอเสื้อด้านหลังแบบทหารเรือ สีขาวอยู่ด้านนอก ใช้ผ้าแดงคาดเอว เอาผ้าขาวผ้าแดงปัดดอกสีต่าง ๆ ไว้ด้านหลัง ผ้าคาดเอวนี้จะช่วยยึดกระโปรงไว้ในขณะสวมใส่ ผมจะเกล้าเป็นมวยปกติไม่โพกศีรษะ ส่วนผู้หญิงม้งขาว ปกติจะนุ่งกางเกงสีดำ - น้ำเงิน ขาบานยาวถึงข้อเท้า ด้านหน้ามีผ้ากันเปื้อนสีน้ำเงินสลับดำต่อด้วยผ้าปักหนึ่งบ่วง และผ้าแดงต่อท้าย ปลายผ้าแดงปักดอกสีต่าง ๆ มัดไว้ด้านหลัง และมีผ้าปิดหลังสีดำสลับน้ำเงินอีกผืนหนึ่ง ส่วนเสื้อสีดำ - ฟ้า แขนยาว ปกสีน้ำเงินสองแถบ ถ้ามีเทศกาลปีใหม่หญิงม้งขาวจะนุ่งกระโปรงสีขาวทั้งผืน โพกศีรษะด้วยผ้าสีดำ ชายผ้าปักด้วยดอกสีต่าง ๆ และใช้ไหมพรมแดงตกแต่งให้เกิดความสวยงาม สำหรับชายม้งดำ จะนุ่งกางเกงเป้ายาวสีดำ ใช้ผ้าแดงคาดเอวปักด้วยดอกสีต่าง ๆ ทั้งสองข้าง  สวมเสื้อสีดำแขนยาว ส่วนชายม้งขาว จะนุ่งกางเกงเป้าสั้นขาบานสีดำหรือน้ำเงิน ใช้ผ้าแดงคาดเอวเช่นกัน เสื้อสีดำแขนยาว ปลายแขนปักดอกสีต่าง ๆ ปกคอเสื้อด้านหน้าปักดอกเป็นแถบยาว ประดับด้วยลูกกลม ๆ ทำด้วยเงิน เสื้อของม้งดำยาวกว่าของม้งขาวเล็กน้อย
            ขนาดหมู่บ้านม้งโดยเฉลี่ยประมาณ ๓๕ หลังคาเรือนขึ้นไป หมู่บ้านไม่มีรั้วรอบขอบชิด และไม่ค่อยเป็นระเบียบนัก บ้านม้งจะเป็นรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้าชั้นเดียว รอบ ๆ บ้านจะมีคูระบายน้ำตื้น ๆ หลังคามุงด้วยหญ้าคา หรือวัสดุในท้องถิ่น ฝาบ้านเป็นไม้ไผ่หรือไม้กระดาน ขนาดครอบครัวมีส่วนกำหนดในการกั้นห้องภายในบ้าน
            เทศกาลปีใหม่ของม้งตรงกับวันขึ้นค่ำเดือนสิบสอง จะจัดพิธีฉลองปีใหม่ตั้งแต่คืนแรมสิบห้าค่ำ มีพิธีกรรมบูชวิญญาณบรรพบุรุษ มีพิธีสู่ขวัญบุคคลในครอบครัวทุกคน หยุดงานสามวันให้คนหนุ่มคนสาวเล่นโยนผ้า ส่วนเด็กชายวัยรุ่นจะมีการตีลูกข่าง สำหรับผู้ใหญ่ในหมู่บ้านจะจัดงานเลี้ยงฉลองดื่มสุรากันอย่างสนุกสนาน โดยสับเปลี่ยนหมุนเวียนกันเลี้ยงทุกหลังคาเรือน มีการผูกมือสู่ขวัญผู้สูงอายุ และขอพรจากผู้สูงอายุ ม้งทุกคนจะสวมผ้าใหม่ เพื่อเป็นศิริมงคล