เสาดิน (ฮ่อมจ๊อม)
ประวัติเสาดินนาน้อย
เสาดินนาน้อย
หรือ ฮ่อมจ๊อม สถานที่ท่องเที่ยวแห่งนี้ ก่อนที่จะมีชื่อเรียกเสาดิน
คนโบราณหรือผู้เฒ่าผู้แก่หลายชั่วอายุคน ต่างก็เรียกชื่อสถานที่แห่งนี้ไปต่าง ๆ
นานา บางคนเรียก "เด่นปู่เขียว" บางคนก็เรียก "เด่นอีบด"
ที่เขาเรียกชื่อนี้เพราะช่วงที่ดินเริ่มถูกน้ำกัดเซาะพังทลาย
ก็มีคนชื่อปู่เขียว หรืออีบด
ไปนั่งใกล้กับที่ดินพังทลายก็เลยถูกดินถล่มลงมาถมตาย ผู้คนจึงเรียกติดปาก
ต่อมาถูกน้ำกัดเซาะลงมาเรื่อย ๆ นานเข้าจึงเกิดเป็นเสาดิน
ต่อมาจากนั้นชื่อเด่นปู่เขียว หรือเด่นอีบด จึงเริ่มหายไป "เสาดิน"
จึงกลายเป็นชื่อที่เรียกกันติดปากจนถึงทุกวันนี้
เสาดินนาน้อย
(ฮ่อมจ๊อม) และคอกเสือ อยู่ที่ตำบลเชียงของ
ห่างจากตัวเมืองน่าน 60
กิโลเมตร
จากอำเภอนาน้อยมีทางแยกไปตามเส้นทางหมายเลข 1083
ประมาณ
6
กิโลเมตร
เป็นเสาดินที่มีลักษณะแปลกตาคล้าย แพะเมืองผี
ที่จังหวัดแพร่
จากหลักฐานทางธรณีวิทยา
พบว่าเสาดินนาน้อยเกิดจากการเคลื่อนตัวของเปลือกโลกในยุคเทอร์เชียรีตอนปลาย
(late tertian)
ประกอบกับการกัดเซาะของน้ำและลมตามธรรมชาติ
นักธรณีวิทยาสันนิษฐานว่ามีอายุประมาณ
30,000-10,000
ปีมาแล้ว
เคยเป็นก้นทะเลมาก่อน และจากหลักฐานการค้นพบกำไลหินและขวานโบราณที่นี่
(ปัจจุบันเก็บรักษาอยู่ที่พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติน่าน)
แสดงให้เห็นว่าบริเวณนี้อาจเคยเป็นแหล่งอาศัยของมนุษย์ยุคหินเก่า
นอกจาก
นี้ยังมีจุดที่น่าสนใจอื่นๆ ได้แก่ แก่งหลวง ห่างจากอำเภอนาน้อยประมาณ
35
กิโลเมตร
เส้นทางเข้าถึงแก่งหลวงลำบากมาก เป็นเกาะแก่งตามธรรมชาติ
เกิดจากกระแสแม่น้ำน่าน ไหลผ่านโขดหินที่กระจายอยู่กลางแม่น้ำ
ในหน้าน้ำจะได้ยินเสียงน้ำกระทบโขดหินดังกึกก้อง
ยามหน้าแล้งจะมองเห็นแนวโขดหิน
และหาดทรายสีขาวเป็นแนวยาวตามริมฝั่งแม่น้ำน่าน
ลงเล่นน้ำได้ช่วงหน้าแล้งเดือนเมษายนเท่านั้น
เพราะหน้าฝนน้ำจะเชี่ยวมากและเป็นอันตรายอาจทำให้จมน้ำได้
ถ้ำผาสิงห์และดอยเสมอดาว อยู่บริเวณหลักกม.ที่ 16
สายนาน้อย-ปางไฮ
เป็นจุดชมทิวทัศน์บนยอดหน้าผาสูง สามารถมองเห็น ทิวทัศน์ได้
360
องศา
มีพื้นที่เป็นลานกว้างตามสันเขา สำหรับพักผ่อนและดูดาว
ดูพระอาทิตย์ขึ้นและตกในบริเวณเดียวกัน
หากจะเดินขึ้นไปบนผาสิงห์ (เป็นหน้าผาที่มีรูปร่างคล้ายหัวสิงห์)
ต้องติดต่อเจ้าหน้าที่นำทางจากอุทยานฯ เส้นทางมีระยะ
2
กิโลเมตร
ระหว่างทางจะพบต้นจันทน์ผาซึ่งเป็นไม้เด่น
และในวันฟ้าใสจากผาสิงห์จะสามารถมองเห็น อำเภอนาน้อย อำเภอสา
และแม่น้ำน่านได้
บ้านพักและสิ่งอำนวยความสะดวก ที่นี่มีบ้านพักรับรอง
และเต็นท์ให้เช่า แต่ต้องเตรียมอาหารไปเอง ติดต่อและสอบถามรายละเอียดได้ที่
อุทยานแห่งชาติศรีน่าน ตู้ ปณ. 14
ตำบลศรีสะเกษ
อำเภอนาน้อย จังหวัดน่าน 55150
หรือป่าไม้จังหวัดน่าน โทร. 0 5471 0815
อภินิหารและความลี้ลับของเสาดินนาน้อย
จากการบอกเล่าของพ่อหนานบุญเถิง ปันติ หรือคนบ้านเชียงของ ท่านได้เล่าให้ฟังว่า
เสาดินนาน้อยมีความศักดิ์สิทธิ์และความลี้ลับมากมาย ในสมัยที่ท่านยังเป็นเด็ก
ท่านเล่าว่าในตอนกลางคืนเดือนมืดท่านเห็นดวงไฟดวงใหญ่ลอยมาจากบนฟ้าทางทิศ
ตะวันออก และลอยอยู่เหนือบริเวณเสาดินทำให้บริเวณเสาดินสว่างสุกใส
แล้วดวงไฟก็ค่อย ๆ เลือนหายไป ตอนเช้าตื่นขึ้นมารีบไปดูพบว่ามีรอยเท้าเด็กเล็ก
ๆ เต็มไปหมด อภินิหารนี้จะเกิดปรากฏในเทศกาลสงกรานต์กัน
หรือที่คนทางภาคเหนือเรียกกันว่า "ผีฟ้า" หรือ "ผีอีคล้อย"
ปัจจุบันเสาดินนาน้อย เป็นสถานที่ท่องเที่ยวที่สำคัญของ จ.น่าน
อยู่ในความดูแลของอุทยานแห่งชาติศรีน่าน
เสาดินนาน้อยเป็นสถานที่ศึกษาทางธรณีวิทยาที่สำคัญ
ซึ่งเปรียบเสมือนห้องสมุดห้องใหญ่ที่เชิญชวนให้มาศึกษาค้นคว้าและช่วยกัน
อนุรักษ์ไว้เป็นสมบัติของชาติสืบไป
การเดินทาง
จากกรุงเทพฯ
ผ่านนครสวรรค์ พิษณุโลกถึงแพร่ จากแพร่ตามถนนยันตรกิจโกศล
ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 101 ไปถึงอำเภอเวียงสา เลี้ยวขวาไปตามถนนเจ้าฟ้า
ทางหลวงจังหวัดหมายเลข 1026 จากอำเภอเวียงสาไปอำเภอนาน้อย
มีทางแยกไปตามเส้นทางหมายเลข 1083 ขับเข้ามาประมาณ 10 กว่า กม.
จะพบป้ายให้ไปทางเสาดินนาน้อย เลี้ยวขวามาอีกประมาณ 10 กม. ก็จะถึงเสาดินนาน้อย