๒๘กรกฎาคม ๒๓๖๗
           วันบรมราชาภิเษก พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้า ฯ

๙กันยายน ๒๓๖๗
           อังกฤษได้เมืองทะวาย โดยการทำสงครามกับพม่า เมืองทะวายเคยเป็นพระราชอาณาเขตตั้งแต่กรุงสุโขทัยตกไปเป็นของพม่า เมื่อ พ.ศ.๒๓๐๒ สมัยอยุธยากลับมาอยู่ในอิทธิพลไทย เมื่อ ๑๐มีนาคม ๒๓๓๔ ต่อมาพม่าตีคืนไป เมื่อ ๑๖ มกราคม ๒๓๓๖ กองทัพไทยต้องถอยจากเมืองทะวาย

๑๓กันยายน ๒๓๖๗
           พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้า ฯ ทรงสถาปนา กรมหมื่นศักดิพลเสพ พระปิจตุฉาธิราชขึ้นดำรงตำแหน่งที่กรมพระราชวังบวรสถานมงคล

๒๐มิถุนายน ๒๓๖๙
           ไทยทำสัญญาทางการค้ากับอังกฤษ นับเป็นสนธิสัญญาสมบูรณ์แบบฉบับแรกในสมัยรัตนโกสินทร์โดยมี เซอร์เฮนรี่ เบอร์นี เป็นตัวแทนของรัฐบาลอังกฤษ มีชื่อเรียกโดยทั่วไปว่าสัญญาเบอร์นี่

๑๔กุมภาพันธ์ ๒๓๖๙
           เจ้าอนุวงศ์ เป็นกบฎยกกองทัพลาวจากเวียงจันทร์เข้ามายึดเมืองนครราชสีมาไว้ได้และได้กวาดต้อนผู้คนไปเป็นชะเลยจำนวนมาก พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้า ฯ ทรงส่งกองทัพออกไปปราบและจับตัวเจ้าอนุวงศ์ได้ส่งตัวเข้ามากรุงเทพ ฯ เมื่อ ๒๑ ธันวาคม ๒๓๗๐

๒๓พฤศจิกายน ๒๓๗๐
           พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้า ฯ ทรงสถาปนาคุณหญิงโม เป็นท้าวสุรนารี

พ.ศ.๒๓๗๑
           พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้า ฯ โปรดเกล้า ฯ ให้สร้างป้อมทางฝั่งตะวันออกของแม่น้ำเจ้าพระยาคือป้อมปีกกาและป้อมตรีเพชรที่ตำบลบางจะเกร็ง เหนือเมืองสมุทรปราการ และโปรดเกล้า ฯ ให้สร้างป้อมวิเชียรโชฏกที่ปากแม่น้ำท่าจีน เมืองสมุทรสาคร

พ.ศ.๒๓๗๑
           ฝาแฝดไทยคือ อินกับจันได้เดินทางไปอเมริกา ด้วยเรือสินค้าที่มีกัปตันชื่อเอบิล คอฟฟิน นับเป็นครั้งแรกที่คนไทยได้เดินทางไปอเมริกา และเป็นครั้งแรกที่มีคำว่าแฝดสยามซึ่งต่อมาได้รู้จักกันทั่วโลก

๒๓สิงหาคม ๒๓๗๑
           คณะมิชชันนารีพวกแรกเป็นชาวอเมริกัน นำคริสต์ศาสนาโปรเตสแตนต์เข้ามาเผยแพร่ในไทย

พ.ศ.๒๓๗๒
           พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้า ฯ ครั้งยังเป็นเจ้าฟ้ามงกุฎ และทรงผนวชอยู่ได้ทรงจัดตั้งนิกายใหม่ในพระพุทธศาสนาคือธรรมยุตินิกาย

พ.ศ.๒๓๗๔
           ไทยทำสนธิสัญญากับอเมริกาเป็นฉบับแรก

พ.ศ.๒๓๗๔
           พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้า ฯ โปรดเกล้า ฯ ให้สร้างป้อมพิฆาตข้าศึกที่ปากน้ำแม่กลอง เมืองสมุทรสงคราม

๓๐มิถุนายน ๒๓๗๔
           มิชชั่นนารีอเมริกันคนแรก ที่เดินทางมาถึงไทยในสมัยพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ ๓ คือ ศาสตราจารย์ เดวิด เอบีล พร้อมกับศาสตราจารย์ ทอมลิน

พ.ศ.๒๓๗๕
           ไทยกับสหรัฐ ตกลงทำสัญญาค้าขายกัน ในสมัยประธานาธิบดี แอนดรูว์ แจคสัน โดยมีมร. เอ็ดมัน โรเบอร์ดส์ เป็นทูตเข้ามาเซ็นสัญญา เป็นสนธิสัญญา ๑๐ ข้อ มีสาระสำคัญเช่นเดียวกับสัญญาที่ไทยทำกับอังกฤษเช่นให้มีการค้าเสรีระหว่างพ่อค้าไทยและอเมริกัน นอกจากข้าวปืนและฝิ่น

๑๗มกราคม ๒๓๗๖
           พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้า ฯ (ครั้งยังไม่ได้ขึ้นครองราชย์) ทรงค้นพบศิลาจารึกของพ่อขุนรามคำแหงมหาราชที่โคกประสาทร้าง จังหวัดสุโขทัย ทางราชการจึงได้ประกาศให้วันนี้ของทุกปีเป็นวันพ่อขุนรามคำแหงมหาราช

พ.ศ.๒๓๗๗
           พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้า ฯ โปรดเกล้า ฯ เจ้าพระยาพระคลัง (ดิศ บุนนาค) สร้างป้อมปราการที่ปากน้ำเมืองจันทบุรีจำนวน ๒ ป้อมคือ ป้อมไพรีพินาศ และป้อมพิฆาตปัจจามิตรเพื่อสู้ศึกญวนทางด้านทิศตะวันออก และให้สร้างป้อมคงกะพันและป้อมนารายณ์กางกรที่บางปลากด เหนือเมืองสมุทรปราการ และป้อมรักษาปากน้ำบางปะกง ที่เมืองฉะเชิงเทราแต่ไม่ปรากฏนาม ต่อมาโปรดเกล้าให้ขยายป้อมผีเสื้อสมุทรออกไปทั้งสองด้านและโปรดเกล้า ฯ ให้ถมศิลาปิดอ่าวที่แหลมฟ้าผ่าดง ให้คงไว้แต่ทางเดินเรือเป็นช่วงๆ เรียกว่าโขลนทวาร

๑ตุลาคม ๒๓๗๗
           มหามงกุฎราชวิทยาลัย ซึ่งเป็นมหาวิทยาลัยสงฆ์แห่งแรกของไทย เริ่มเปิดสอนครั้งแรกโดยสมเด็จพระมหาสมณเจ้าฯ กรมพระยาวชิรญาณวโรรส สมเด็จพระสังฆราชเจ้า องค์ที่ ๑๐ ของกรุงรัตนโกสินทร์ทรงริเริ่มจัดตั้งขึ้นที่วัดบวรนิเวศ ฯ ปัจจุบันให้การศึกษาถึงระดับปริญญาเอก

๑๘กรกฎาคม ๒๓๗๘
           หมอบรัดเลย์ หมอสอนศาสนาชาวอเมริกัน ได้เดินทางมาถึงกรุงเทพ ฯ เป็นหมอฝรั่งคนแรกที่นำหลักวิชาแพทย์สมัยใหม่เข้ามาเผยแพร่ในไทย แต่คนไทยรู้จักในฐานะเป็นผู้สร้างงานพิมพ์ขึ้นเป็นครั้งแรกในไทย

๑๐ตุลาคม ๒๓๗๘
           หลวงนายสิทธิ (ช่วง บุนนาค) ต่อเรือกำปั่นใบอย่างฝรั่งสำเร็จเป็นครั้งแรก๒ ลำ น้อมเกล้า ฯ ถวายพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้า ฯ

พ.ศ.๒๓๗๙
           พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้า ฯ โปรดเกล้า ฯ ให้ พระยาวิเชียรคีรี เจ้าเมืองสงขลาสร้างป้อมปราการขึ้นที่ปากทะเลสาบสงขลา ตำบลบ่อยาว เมืองสงขลา เพื่อรับศึกด้านใต้และการรุกรานจากอังกฤษ

๓มิถุนายน ๒๓๗๙
           มีการตีพิมพ์หนังสือไทยฉบับแรกขึ้นในไทย โดยบาทหลวงโรบินสัน ด้วยแท่นอัดก๊อปปี้และหมอบรัดเลย์เป็นผู้จัดพิมพ์ขึ้น

๑๓มกราคม ๒๓๗๙
           หมอบรัดเลย์ หมอสอนศาสนาชาวอเมริกัน ได้ทำการผ่าตัดผู้ที่ถูกกระสุนปืนใหญ่ระเบิดเข้าใส่ในงานฉลองวัดประยูรวงศาวาส ของเจ้าพระยาพระคลัง นับเป็นการเริ่มการผ่าตัดครั้งแรกในประเทศไทย

พ.ศ.๒๓๘๐
           คณะมิชชันนารี ได้สร้างโบสถ์ขึ้นเป็นครั้งแรกในกรุงเทพ ฯ

๒๐เมษายน ๒๓๘๐
           พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้า ฯ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้า ฯ ให้แพทย์เริ่มปลูกฝี ป้องกันไข้ทรพิษเป็นครั้งแรก

๑๘พฤษภาคม ๒๓๘๐
           พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้า ฯ เสด็จ ฯ ทรงก่อพระฤกษ์พระวิหารวัดกัลยาณมิตร

๒๖กรกฎาคม ๒๓๘๑
           ตั้งกรมเสนาธิการทหาร เป็นหน่วยขึ้นตรงกระทรวงกลาโหม

๒๗เมษายน ๒๓๘๒
           พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้า ฯ โปรดเกล้า ฯ ให้จ้างโรงพิมพ์หมอบรัดเลย์ มัชชันนารีชาวอเมริกัน พิมพ์หมายประกาศห้ามสูบฝิ่น และค้าฝิ่น จำนวน ๙๐,๐๐๐ ฉบับ นับเป็นหมายประกาศฉบับแรกที่ทางราชการให้จัดพิมพ์ขึ้น

๙มิถุนายน ๒๓๘๒
           ให้เมืองพังงาเป็นเมืองใหญ่ เอาเมืองถลาง เมืองตะกั่วทุ่ง เมืองตะกั่วป่ามาขึ้นกับเมืองพังงา

๒๙มกราคม ๒๓๘๒
           หมอบัดเลย์ หมอสอนศาสนาชาวอเมริกัน ได้ทำการปลูกฝีป้องกันไข้ทรพิษ เป็นครั้งแรกในเมืองไทย

พ.ศ.๒๓๘๓
           พระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าฯ ทรงแปลตำราปืนใหญ่จากภาษาอังกฤษเป็นภาษาไทย เพื่อไว้ทำการสอนฝึกหัดทหารปืนใหญ่ในสังกัด

๒ธันวาคม ๒๓๘๓
           พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้า ฯ โปรดเกล้า ฯ ให้ลดหย่อนการรับราชการทหาร ให้เลกไพร่หลวงทั้งปวงเข้ารับราชการแต่เดือนหนึ่งออกไปทำมาหากินอยู่สามเดือน
๒๔ มกราคม๒๓๘๔ พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้า ฯ โปรดเกล้า ฯ ให้กรมขุนอิศเรศรังสรรค์ (ต่อมาคือพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัว)เป็นแม่ทัพเรือยกทัพไปตีเมืองบันทายมาศของญวน

๑๒มกราคม ๒๓๘๕
           มีการพิมพ์ปฏิทินภาษาไทย ขึ้นใช้เป็นครั้งแรกในประเทศไทย โดยหมอ บรัดเลย์หมอสอนศาสนาชาวอเมริกัน

๑๑มกราคม ๒๓๘๖
           เรือกำปั่นไฟลำแรกชื่อ เอ็มเปรส เข้ามาในแม่น้ำเจ้าพระยา

๔กรกฎาคม ๒๓๘๗
           วันแรกจำหน่าย หนังสือพิมพ์ ฉบับแรกของไทย ชื่อบางกอกรีคอร์เดอร์ของหมอบรัดเลย ์ ออกเป็นรายปักษ์ ออกจำหน่ายได้ ๑ ปี ก็เลิกกิจการ

๕สิงหาคม ๒๓๘๗
           มีประกาศให้ประชาชนปลูกฝีป้องกันไข้ทรพิษในกรุงเทพ ฯ เป็นครั้งแรก

๑กรกฎาคม ๒๓๘๘
           หมอคาสเวล มิชชั่นนารีอเมริกัน เริ่มถวายการสอนภาษาอังกฤษ ให้พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวขณะที่ทรงเป็นพระภิกษุ

๘ตุลาคม ๒๓๘๘
           ในสมัยพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้า ฯ คณะมิชชันนารีอเมริกัน สามารถหล่อตัวพิมพ์อักษรไทยได้เองเป็นครั้งแรก

๖กรกฎาคม ๒๓๙๐
           เรือรบฝรั่งเศส ๓ ลำ เดินทางจากสิงคโปร์มาถึงสันดอนปากแม่น้ำเจ้าพระยา นำราชทูตฝรั่งเศสเข้ามาขอเจรจาทำสัญญาทางพระราชไมตรี และการค้าในสมัยพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าฯ

พ.ศ.๒๓๙๒
           พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้า ฯ โปรดเกล้า ฯ ให้สร้างป้อมเสือซ่อนเล็บ ที่ตำบลบางจะเกร็งสำหรับเป็นที่บัญชาการของแม่ทัพ

พ.ศ.๒๓๙๒
           เจ้าพระยาบดินทร์เดชา ถึงแก่อนิจกรรม องค์หริรักษ์เจ้ากรุงกัมพูชา ให้ช่างหล่อปั้นรูปเจ้าพระยาบดินทร์เดชาขึ้นด้วยปูนเพชร ประดิษฐานเป็นอนุสาวรีย์ขึ้นที่หน้าค่ายใหญ่ใกล้วัดโพธารามเมืองอุดรมีชัย นับเป็นคนไทยเพียงคนเดียวที่มีอนุสาวรีย์อยู่ในกัมพูชา

๑๗มิถุนายน ๒๓๙๒
           เกิดอหิวาตกโรคระบาดในกรุงเทพ ฯ ในสมัยพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้า ฯ เรียกว่า“ห่าปีระกา” ระหว่าง๑๗ มิถุนายน ถึง ๑๕ กรกฎาคม ๒๓๙๒ วันที่ ๒๔ มิถุนายน ๒๓๙๒ เป็นวันที่มีคนตายมากที่สุดถึง๗๐๐ ศพ เฉพาะที่เผาที่วัดสระเกศ วัดสังเวช วัดบพิตรพิมุข

๑๙ตุลาคม ๒๓๙๒
           หนังสือพิมพ์สิงคโปร์ ฟรี เพรส ลงบทความสรรเสริญพระปรีชาสามารถของ พระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัวที่ทรงสร้างเรือกลไฟขึ้นเป็นลำแรกในประเทศไทย

เมษายน๒๓๙๓
           อเมริกา ส่งทูตพิเศษเข้ามาเมืองไทย

๑๐สิงหาคม ๒๓๙๓
           เซอร์ เจมส์ บรุค ทูตอังกฤษ เดินทางมาไทย เพื่อขอเจรจาแก้ไขสนธิสัญญา ว่าด้วยการค้าและภาษีที่ทูตคนก่อนทำไว้ เพื่อให้เป็นประโยชน์แก่อังกฤษมากยิ่งขึ้น แต่ไทยปฏิเสธข้อเสนอ

๑๐สิงหาคม ๒๓๙๓
           เรือรบอังกฤษ ๒ ลำ เดินทางมาถึงกรุงเทพ ฯ

๑๐สิงหาคม ๒๓๙๓
           Sir James Brook ทูตอังกฤษเดินทางมาไทย เสนอขอเจรจาแก้ไขสนธิสัญญาว่าด้วยการค้าและภาษีที่ทูตคนก่อนทำไว้ ให้เป็นประโยชน์แก่อังกฤษมากขึ้น แต่ไทยปฎิเสธข้อเสนอ

พ.ศ.๒๓๙๔
           กิจการทหารเรือเริ่มแบ่งออกชัดเจน เพราะเดิมอยู่ปะปนกับทหารบก

๒เมษายน ๒๓๙๔
           พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้า ฯ ทรงประชวรและเสด็จสวรรคต พระชนมายุได้ ๖๔ พรรษาครองราชย์ได้ ๒๖ ปี

| ย้อนกลับ | หน้าต่อไป | บน |