ทรัพยากรป่าไม้  มีพื้นที่ป่าไม้ที่ประกาศเป็นป่าสงวนแห่งชาติประมาณ ๓,๖๓๐,๐๐๐ ไร่ เป็นอุทยานแห่งชาติประมาณ ๕๒๘,๐๐๐ ไร่ รวมแล้วประมาณ ๔,๑๕๘,๐๐๐ ไร่ ประมาณ ร้อยละ ๘๗ ของพื้นที่จังหวัด แต่จากข้อมูลเมื่อปี พ.ศ.๒๕๓๙ พบว่าคงเหลือป่าไม้คงสภาพประมาณร้อยละ ๔๓ ของพื้นที่จังหวัด พื้นที่ป่าส่วนใหญ่ถูกบุกทำลายไปมาก คงเหลืออยู่เฉพาะบริเวณทางตอนเหนือของอำเภอเมือง ฯ อำเภอวัฒนานคร และอำเภอตาพระยา ที่ทางราชการได้ประกาศให้เป็นเขตอุทยานแห่งชาติปางสีดา และบริเวณทิศตะวันตกของอำเภอวังน้ำเย็น ซึ่งทางราชการได้ดำเนินการประกาศให้เป็นเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า
                ประเภทป่าไม้ จำแนกออกได้ดังนี้
                    ป่าดงดิบ  พบได้บริเวณเทือกเขาที่เป็นรอยตะเข็บระหว่างจังหวัดสระแก้วกับจังหวัดจันทบุรี
                    ป่าดิบเขา  พบตามเทือกเขาและที่ราบสูงบางแห่งบริเวณเทือกเขาสันกำแพง
                    ป่าเบญจพรรณ  พบบริเวณอำเภอวังน้ำเย็น ติดต่อกับอำเภอสนามชัยเขต จังหวัดฉะเชิงเทรา และบริเวณอำเภอตาพระยา ติดต่อกับประเทศกัมพูชา
                    ป่าแพะหรือป่าโคก หรือป่าแคว พบบริเวณอำเภอตาพระยา และอำเภออรัญประเทศ
              พื้นที่ป่าอนุรักษ์และป่าสงวนแห่งชาติ  ปัจจุบันพื้นที่ป่าไม้ทั้งหมดของจังหวัดสระแก้วได้ประกาศให้เป็นอุทยานแห่งชาติ เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า และป่าสงวนแห่งชาติ ดังนี้
                    อุทยานแห่งชาติปางสีดา  มีพื้นที่ประมาณ ๕๒๗,๕๐๐ ไร่ ประกาศเป็นอุทยาน ฯ เมื่อปี พ.ศ.๒๕๒๔
                    อุทยานแห่งชาติตาพระยา  มีพื้นที่ประมาณ ๑๕,๐๐๐ ไร่ ประกาศเป็นอุทยาน ฯ เมื่อปี พ.ศ.๒๕๓๔
                    เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าเขาอ่างฤาไน  มีพื้นที่ประมาณ ๖๗,๕๐๐ ไร่ ประกาศเป็นอุทยาน ฯ เมื่อปี พ.ศ.๒๕๓๕
                    ป่าสงวนแห่งชาติป่าเขาฉกรรจ์ฝั่งเหนือ  อยู่ในเขตอำเภออรัญประเทศ อำเภอตาพระยา และอำเภอวัฒนานคร มีพื้นที่ประมาณ ๒๓๒,๐๐๐ ไร่ ประกาศเป็นป่าสงวน ฯ เมื่อปี พ.ศ.๒๕๐๗ ได้มอบให้สำนักงานปฎิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม (ส.ป.ก.) ดำเนินการปฎิรูปแล้วประมาณ ๑๙๒,๐๐๐ ไร่
                    ป่าสงวน ฯ ป่าสัก ท่าระพา  อยู่ในเขตอำเภอเมือง ฯ ประกาศเป็นป่าสงวน ฯ เมื่อปี พ.ศ.๒๕๐๗
                    ป่าสงวน ฯ ป่าโคกสูง  อยู่ในเขตอำเภอวัฒนานคร และอำเภอตาพระยา มีพื้นที่ประมาณ ๔๑๖,๕๐๐ ไร่ ประกาศเป็นป่าสงวน ฯ เมื่อปี พ.ศ.๒๕๑๐ มอบหมายให้ ส.ป.ก. ดำเนินการปฎิรูปแล้วประมาณ ๒๗๐,๕๐๐ ไร่
                    ป่าสงวน ฯ ป่าห้วยไคร้  อยู่ในเขตอำเภอเมือง ฯ มีพื้นที่ประมาณ ๔๖๖,๐๐๐ ไร่ ประกาศเป็นป่าสงวน ฯ เมื่อปี พ.ศ.๒๕๒๗ ได้มอบให้ ส.ป.ก. ดำเนินการปฎิรูปแล้วประมาณ ๒๗๐,๐๐๐ ไร่ ประกาศเป็นป่าสงวน ฯ เมื่อปี พ.ศ.๒๕๑๑
                    ป่าสงวน ฯ ป่าตาพระยา  อยู่ในเขตอำเภอวัฒนานคร และอำเภอตาพระยา มีพื้นที่ประมาณ ๓๓๗,๐๐๐ ไร่ ประกาศเป็นป่าสงวน ฯ เมื่อปี พ.ศ.๒๕๑๕ ได้มอบให้ ส.ป.ก. ดำเนินการปฎิรูปแล้วประมาณ ๑๘๖,๐๐๐ ไร่
                    ป่าสงวน ฯ ป่าแก่งดินสอ - แก่งใหญ่ - เขาสะโตน  อยู่ในเขตอำเภอเมือง ฯ อำเภอวัฒนานคร มีพื้นที่ประมาณ ๗๐๕,๐๐๐ ไร่ ประกาศเป็นป่าสงวน ฯ เมื่อปี พ.ศ.๒๕๒๓ ได้มอบให้ ส.ป.ก. ดำเนินการปฎิรูปประมาณ ๘๔,๐๐๐ ไร่
                    ป่าสงวน ฯ ป่าเขาฉกรรจ์ ป่าโนนสาวเอ้ ป่าปลายคลอง ห้วยไคร้และป่าพระสะทึง  อยู่ในเขตอำเภอเขาฉกรรจ์ อำเภอวังน้ำเย็น อำเภอวัฒนานคร อำเภออรัญประเทศ และอำเภอคลองหาด มีพื้นที่ประมาณ ๑,๐๗๒,๕๐๐ ไร่ ประกาศเป็นป่าสงวน ฯ เมื่อปี พ.ศ.๒๕๒๗ ส่วนป่าเขาฉกรรจ์และป่าโนนสาวเอ้ ได้มอบให้ ส.ป.ก. ดำเนินการปฎิรูปแล้วประมาณ ๘๕๔,๐๐๐ ไร่  ส่วนป่าห้วยไคร้ได้มอบให้ ส.ป.ก. ดำเนินการปฎิรูปแล้วประมาณ ๒๗๐,๐๐๐ ไร่
                    ป่าสงวน ฯ ป่าท่ากระบาก  อยู่ในเขตอำเภอเมือง ฯ อำเภอวัฒนานคร มีพื้นที่ประมาณ ๒๘๒,๐๐๐ ไร่ ประกาศเป็นป่าสงวน ฯ เมื่อปี พ.ศ.๒๕๒๘ ได้มอบให้ ส.ป.ก. ดำเนินการปฎิรูปประมาณ ๑๔๖,๕๐๐ ไร่
                    ป่าสงวน ฯ ท่าแยก  อยู่ในเขตอำเภอเมือง ฯ มีพื้นที่ประมาณ ๓๗,๐๐๐ ไร่ ประกาศเป็นป่าสงวน ฯ เมื่อปี พ.ศ.๒๕๒๘ ได้มอบให้ ส.ป.ก. ดำเนินการปฎิรูปประมาณ ๓๔,๐๐๐  ไร่
ประชากร
            จังหวัดสระแก้ว ประกอบด้วยประชากรดั้งเดิมหลายเชื้อชาติ ศาสนา และวัฒนธรรม นอกจากนี้ยังประกอบด้วยประชากรจากทุกภาคของประเทศไทย ที่อพยพเข้ามาตั้งถิ่นฐานเพิ่มมากขึ้นตามลำดับ
            เขมร  ได้เข้ามาตั้งถิ่นฐานบริเวณชายแดนไทย - กัมพูชา เป็นเวลานานแล้ว ก่อนเกิดสงครามอินโดจีน เพราะพรมแดนไทย - กัมพูชา สะดวกต่อการอพยพย้ายถิ่น โดยเฉพาะบริเวณอำเภออรัญประเทศ
            ในปี พ.ศ.๒๔๓๗ ซึ่งเขมรยังเป็นของไทยอยู่นั้น ได้จัดตั้งมณฑลเขมร หรือมณฑลบูรพา ขึ้น ต่อมาเมื่อฝรั่งเศสยึดกัมพูชา รวมทั้งมณฑลบูรพาได้ เจ้าพระยาอภัยภูเบศร์ (ชุ่ม อภัยวงศ์) จึงได้อพยพชาวเขมรเข้ามายังฝั่งไทย และบางส่วนได้ตั้งถิ่นฐานอยู่ในเขตจังหวัดสระแก้ว
            เมื่อเกิดสงครามเวียดนาม และสงครามในกัมพูชา ในระหว่างปี พ.ศ.๒๕๑๘ - ๒๕๒๔ ก็ได้มีการอพยพชาวกัมพูชาเข้ามาในฝั่งไทยอยู่เนือง ๆ แม้กระทั่งเมื่อสงครามสงบแล้ว ก็ยังมีการอพยพเข้ามาอยู่เสมอ ในบริเวณชายแดน
            ชาวญวน  มีกลุ่มชาวญวนอพยพเข้ามาอยู่ที่อำเภออรัญประเทศ ในปี พ.ศ.๒๔๘๙ หลังสงครามมหาเอเชียบูรพาสิ้นสุดลง และในช่วงปี พ.ศ.๒๕๑๘ - ๒๕๒๓ เมื่อเวียดนามใต้ใกล้พ่ายแพ้เวียดนามเหนือในสงครามเวียดนาม ได้มีชาวญวนเดินทางบกผ่านกัมพูชาเข้ามาทางชายแดนด้านจังหวัดสระแก้ว
            ชาวจีน  ชาวจีนได้อพยพเข้ามาตั้งถิ่นฐานอยู่ในประเทศไทย ตั้งแต่ปี พ.ศ.๒๓๗๓ - ๒๓๘๓ โดยเดินทางมาโดยเรือสำเภา ต่อมาในปี พ.ศ.๒๔๐๓ - ๒๔๑๙ ได้เดินทางมาไทยโดยเรือกลไฟ
            จากการสำรวจ เมื่อปี พ.ศ.๒๔๔๗ พบว่ามีชาวจีนมาอยู่ตามมณฑลต่าง ๆ ของไทย รวมทั้งที่อยู่ในมณฑลปราจีนบุรี ซึ่งรวมถึงจังหวัดสระแก้วด้วย มีชาวจีนอยู่ประมาณ ๓๖,๐๐๐ คน
            ชาวย้อ  มีถิ่นเดิมอยู่ในแคว้นสิบสองปันนา หรือยูนนาน ในประเทศจีนปัจจุบัน แล้วได้อพยพเข้ามาตั้งรกรากอยู่ในแขวงไชยบุรี ของประเทศลาวในปัจจุบัน
            ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว พวกชาวย้อได้ถูกเจ้าอนุวงศ์แห่งเวียงจันทน์ กวาดต้อนไปอยู่ที่เมืองหลวงพระบาง เมืองคำเกิด เมืองคำม่วน หลังจากนั้นได้ถูกกองทัพไทยกวาดต้อนมาที่เมืองท่าอุเทน แล้วอพยพไปอยู่ที่เมืองกาฬสินธ์ มหาสารคาม อุดรธานี สกลนคร และสระแก้ว ในเขตอำเภอเมือง ฯ
            ชาวกลาหรือเงี้ยว  มีถิ่นเดิมอยู่ในรัฐฉาน (ไทยใหญ่) ในประเทศพม่า ชาวไทยใหญ่เรียก ชาวกลา หรือเงี้ยวว่า ตองซู่ ชอบเดินทางมาค้าขาย ในหัวเมืองภาคตะวันออกเฉียงเหนือ และได้เข้ามาอาศัยอยู่ในเขตอำเภออรัญประเทศ และอำเภอเมือง ฯ

| หน้าต่อไป | บน |