ห้วยสำราญ  ต้นน้ำเกิดจากเทือกเขาพนมดงรัก ไหลผ่านเขตอำเภอภูสิงห์ อำเภอขุขันธ์ อำเภอปรางค์กู่ อำเภอวังหิน อำเภอเมือง ฯ แล้วไหลไปบรรจบแม่น้ำมูลที่ท่าบ้านผักขะ
                    ห้วยขะยุง  ต้นน้ำเกิดจากเทือกเขาพนมดงรัก แล้วไหลผ่านเขตอำเภอกันทรลักษ์ อำเภอเบญจลักษ์ อำเภอน้ำเกลี้ยง อำเภอโนนคูณ อำเภอกันทรารมย์ แล้วไหลไปบรรจบแม่น้ำมูลที่ระหว่างรอยต่อจังหวัดศรีสะเกษ กับจังหวัดอุบล ฯ
                    ห้วยทา  ต้นกำเนิดจากเทือกเขาพนมดงรัก แล้วไหลผ่านอำเภอขุนหาญ อำเภอศรีรัตนะ อำเภอไพรบึง กิ่งอำเภอพยุห์ อำเภอน้ำเกลี้ยง อำเภอโนนคูณ แล้วไหลไปบรรจบห้วยขะยุง
                    ห้วยเหนือ  มีต้นกำเนิดในเขตอำเภอขุขันธ์ แล้วไหลไปบรรจบห้วยสำราญ
                    ห้วยแฮด  มีต้นกำเนิดในเขตอำเภอขุขันธ์ ไหลผ่านเขตอำเภอไพรบึง อำเภอพยุห์ อำเภอเมือง ฯ แล้วไหลไปบรรจบห้วยสำราญ ที่อำเภอเมือง ฯ
                    ลำน้ำเสียว  หรือลำเสียวใหญ่ มีต้นกำเนิดอยู่ในเขตจังหวัดมหาสารคาม ไหลผ่านเขตจังหวัดร้อยเอ็ด ผ่านเขตกิ่งอำเภอศิลาลาด แล้วไหลไปบรรจบแม่น้ำมูลที่ภูดิน อำเภอราษีไศล
                    ห้วยคล้า  ไหลจากพื้นที่ด้านตะวันออกของอำเภอขุขันธ์ ผ่านเขตอำเภอวังหิน แล้วไหลไปบรรจบห้วยสำราญ ในเขตอำเภอเมือง ฯ
                    ห้วยฆ้อง  ไหลมาจากเขตอำเภอสังขะ จังหวัดสุรินทร์ ไหลผ่านอำเภอขุขันธ์ อำเภอปรางค์กู่
                    ห้วยวะ  ไหลจากเขตอำเภอปรางค์กู่ อำเภอห้วยทับทัน แล้วไหลไปบรรจบห้วยสำราญ ในเขตอำเภออุทุมพรพิสัย
                    ห้วยกระเดิน  ไหลจากเขตอำเภอพยุห์ อำเภอเมือง ฯ อำเภอกันทรารมย์ แล้วไหลไปบรรจบแม่น้ำมูล
                    ห้วยตามาย  ไหลจากเขตอำเภอกันทราลักษ์ ไหลลงอ่างเก็บน้ำห้วยตามาย อำเภอกันทราลักษ์ แล้วไหลไปบรรจบห้วยขะยุง ในเขตอำเภอเบญจลักษ์
                    ห้วยจันทน์  เป็นต้นน้ำห้วยทา สาขาหนึ่ง เกิดจากเทือกเขาพนมดงรัก ในเขตอำเภอขุนหาญ
                    ห้วยน้ำคำ  เป็นลำห้วยขนาดเล็ก ต้นน้ำเกิดในเขตอำเภอเมือง ฯ
                    นอกจากนั้นยังมีลำห้วยเล็ก ๆ อีกจำนวนมาก เช่น ห้วยปูน ในเขตอำเภอเมือง ฯ ห้วยขนุน ลำซอบ ในเขตอำเภอกันทรลักษ์ ห้วยครก ในเขตอำเภอยางชุมน้อย ห้วยน้ำเค็ม ห้วยก้ากราก ในเขตอำเภอราษีไศล
                แหล่งน้ำเพื่อการชลประทาน  ไม่มีแหล่งน้ำขนาดใหญ่  ที่มีความจุตั้งแต่ ๑๐๐ ล้านลูกบาศก์เมตร ขึ้นไป คงมีแต่แหล่งน้ำขนาดกลาง  ที่มีความจุ ๑ - ๑๐๐ ล้านลูกบาศก์เมตร และแหล่งน้ำขนาดเล็ก  ที่มีความจุน้อยกว่า ๑ ล้านลูกบาศก์เมตร
                    แหล่งน้ำขนาดกลาง  มีอยู่ ๑๔ แห่ง ได้แก่
                        - อ่างเก็บน้ำห้วยตามาย  อยู่ในตำบลภูเงิน อำเภอกันทรลักษ์  กักเก็บน้ำได้ ๓๘ ล้านลูกบาศ์กเมตร
                        - ฝายราษีไศล  กั้นแม่น้ำมูล อยู่ที่บ้านดอนงูเหลือม ตำบลหนองแค อำเภอราษีไศล เป็นส่วนหนึ่งของโครงการโขง ชี มูล เพื่อการเกษตร กักเก็บน้ำได้ ๗๔ ล้านลูกบาศก์เมตร
                        - ฝายหัวนา  กั้นแม่น้ำมูล ที่บ้านหัวนา ตำบลหนองแก้ว อำเภอกันทรารมย์ เป็นส่วนหนึ่งของโครงการโขง ชี มูล เพื่อการเกษตร
                        - เขื่อนห้วยศาลา  กั้นลำน้ำห้วยศาลา ในตำบลโคกตาล อำเภอภูสิงห์ กักเก็บน้ำได้ ๓๒ ล้านลูกบาศก์เมตร
                            อ่างเก็บน้ำห้วยสำราญ  กั้นลำน้ำห้วยสำราญในตำบลห้วยตามอญ อำเภอภูสิงห์ กักเก็บน้ำได้ ๑๒ ล้านลูกบาศก์เมตร
                            อ่างเก็บน้ำห้วยตึ๊กชู  อยู่ในตำบลตึ๊กชู อำเภอภูสิงห์
                            เขื่อนห้วยขนุน  อยู่ในตำบลเสาธงชัย อำเภอกันทรลักษ์ กักเก็บน้ำได้ ๑๐ ล้านลูกบาศก์เมตร
                            อ่างเก็บน้ำห้วยคาจู  อยู่ในตำบลกันทรอบ อำเภอขุนหาญ กักเก็บน้ำได้ ๒๖ ล้านลูกบาศก์เมตร
                            อ่างเก็บน้ำห้วยน้ำคำ  อยู่ในตำบลหนองครก อำเภอเมือง ฯ กักเก็บน้ำได้ ๑ ล้านลูกบาศก์เมตร
                            อ่างเก็บน้ำห้วยชัน  อยู่ในตำบลโพนข่า อำเภอเมือง ฯ กักเก็บน้ำได้ ๓ ล้านลูกบาศก์เมตร
                            อ่างเก็บน้ำโอตาลัด  อยู่ในตำบลโคกดาล อำเภอสิงห์ กักเก็บน้ำได้ ๔ ล้านลูกบาศก์เมตร
                            อ่างเก็บน้ำหนองสิ  อยู่ในเขตอำเภอขุนหาญ กักเก็บน้ำได้ ๔ ล้านลูกบาศก์เมตร
                            อ่างเก็บน้ำห้วยน้ำเค็ม  อยู่ในตำบลคู่ อำเภอราษีไศล กักเก็บน้ำได้ ๑ ล้านลูกบาศก์เมตร
                แหล่งน้ำขนาดเล็ก ที่สำคัญได้แก่ อ่างเก็บน้ำห้วยสะอาง ในตำบลห้วยเหนือ อำเภอขุขันธ์ ฝายบ้านห้วยทับทัน ในตำบลห้วยทับทัน อำเภอห้วยทับทัน  ฝายบ้านเศวต ในตำบลสำโรง ตาเจ็น อำเภอขุขันธ์ ฝายบ้านลุมพุก ในตำบลกันทรารมย์ อำเภอขุขันธ์ อ่างเก็บน้ำห้วยปูน ในตำบลหนองครก อำเภอเมือง ฯ อ่างเก็บน้ำกุดชมพู ตำบลดอนกาม อำเภอยาวชุมน้อย และอ่างเก็บน้ำห้วยกากราก ตำบลคลีกลิ้ง อำเภอศิลาสาด
ประชากร
            จังหวัดศรีสะเกษ มีประชากรหลายเผ่าพันธุ์ ประกอบด้วยส่วย ลาว เขมร เยอ ไทย จีน แขก แต่ส่วนใหญ่ที่เป็นชนพื้นเมืองจะประกอบด้วย ลาว เขมร ส่วย เยอ
            พัฒนาของชาติพันธุ์ในอดีต  ชุมชนโบราณที่พบร่องรอยมักเป็นเนินดินที่มีทั้งคูน้ำล้อมรอบและไม่มีคูน้ำล้อมรอบ กระจายอยู่ทั่วไป แสดงให้เห็นถึงการอยู่สืบเนื่องของผู้คนมาหลายยุคหลายสมัย ชุมชนก่อนประวัติศาสตร์ของศรีสะเกษคือ ชุมชนในยุคเหล็ก ประมาณ ๒,๕๐๐ - ๑,๕๐๐ ปีมาแล้ว
            ชุมชนขนาดใหญ่ที่มีอายุอยู่ในสมัยทวารวดีและสมัยขอม ประมาณพุทธศตวรรษที่ ๑๑ - ๑๘ ลงมาคือชุมชนที่มีน้ำล้อมรอบสองชั้น มีการปั้นภาชนะดินเผา และมีใบเสมาหินที่มีอายุสมัยทวารวดี มีประสาทหินกระจายอยู่จำนวนมากทั่วเขตพื้นที่ แสดงให้เห็นอิทธิพลของขอม
            การเติบโตและการขยายตัวของประชากรน่าจะพัฒนาขึ้นในที่ราบลุ่มแม่น้ำมูล แม่น้ำชีตอนล่าง ซึ่งมีทุ่งราษีไศลเป็นส่วนหนึ่งก่อน แล้วจึงขยายตัวไปทางเหนือและตะวันออกเฉียงเหนือ เข้าสู่บริเวณริมฝั่งแม่น้ำโขงที่มีเขตการคมนาคมติดต่อกับบ้านนอกภูมิภาคอื่นที่ไกลออกไป ทั้งในเขตพื้นที่ประเทศลาว ญวนและเขมร