ประติมากรรมสมัยอู่ทอง (อโยธยา - สุพรรณภูมิ)  ได้แก่ พระพุทธรูปศิลาทรายแดง ประดิษฐานเป็นพระประธานอยู่ที่วัดละมุด ในเขตอำเภอนครชัยศรี ตั้งแต่ปี พ.ศ.๒๔๖๔  เดิมเป็นพระประธานอยู่ในโบสถ์ร้างมานาน นับว่าเป็นพระพุทธรูปศิลาทรายแดงขนาดใหญ่ สมัยก่อนกรุงศรีอยุธยา และมีพุทธลักษณะงดงาม แปลกกว่าที่เคยพบมาก่อน มีพระพักตรมนมีเค้าเป็นสี่เหลี่ยมเล็กน้อย ลักษณะที่สำคัญคือ เป็นพระพุทธรูปทรงเครื่อง (ทรงเทริด) มีต้มหูและครองศอ ลวดลายที่ปรากฏบนลายจำหลักศิลาทั้งสองตำแหน่ง เป็นลายแบบตระกูลเดียวกับลายที่พบบนในเสมาสมัยอู่ทองกับอโยธยา สุพรรณภูมิอย่างชัดเจน แสดงว่าเป็นศิลปะร่วมสมัยกับใบเสมาหินทรายที่ทางวัดนำมาจากวัดโบสถ์ร้าง
            นอกจากนั้นวัดต่าง ๆ ยังได้อัญเชิญพระพุทธรูปศิลาองค์อื่น ๆ ของวัดโบสถ์ ไปเป็นพระประธานในอุโบสถจนหมด ปัจจุบันวัดโบสถ์ คงเหลือแต่เนินดินของอุโบสถเท่านั้น
            นอกจากพระพุทธรูปศิลา ซึ่งพบตามวัดร้างในเขตอำเภอนครชัยศรี แล้วยังพบใบเสมาสมัยอู่ทองอีกหลายวัดได้แก่ วัดสิงห์ วัดโบสถ์ และวัดห้วยตะโก เป็นต้น
            ที่อำเภอสามพราน ได้พบพระพุทธรูปยืนสร้างด้วยศิลาขนาดเกือบเท่าคนจริงอยู่ ๒ องค์ พระพุทธรูปนั่งทรงเทริด และประดับเครื่องศิราภรณ์คล้ายที่วัดละมุดอีก ๒ องค์ อยู่ภายในวิหารวัดทรงคะนอง
            ประติมากรรมสมัยอยุธยา  แบ่งออกได้เป็นหลายกลุ่มคือ

                กลุ่มพระพุทธรูป  ได้แก่ พระพุทธรูปปางห้ามญาติทรงเครื่องเนื้อสำริด ที่วัดกลางบางแก้ว และพระพุทธรูปยืนปางห้ามสมุทรทรงเครื่องใหญ่ของวัดตุ๊กตา ส่วนพระพุทธรูปปางนาคปรกของวัดสรรเพชญ์ สร้างด้วยศิลาทรายสีแดง และพระพุทธรูปปางมารวิชัยอีก ๒ องค์ ทำด้วยดินเผา
            สำหรับพระพุทธรูปปางมารวิชัยที่งดงามยิ่งที่เหลืออยู่ เป็นฝีมือสกุลช่างในรัชสมัยสมเด็จพระเจ้าปราสาททอง ปัจจุบันพระพุทธรูปปางมารวิชัยทั้ง ๓ องค์ ดังกล่าวจัดแสดงอยู่ที่พิพิธภัณฑ์วัดพระปฐมเจดีย์

                กลุ่มใบเสมา  ได้แก่ ใบเสมาสมัยอยุธยาตอนกลางทำด้วยหินชนวนของวัดกลางบางแก้ว และใบเสมาสมัยอยุธยาตอนกลาง และตอนปลาย ทำด้วยศิลาทรายแดงของวัดท่าพูด เป็นต้น

                กลุ่มไม้จำหลัก  ไม้จำหลักสร้างขึ้นเพื่อใช้ตกแต่งสิ่งต่าง ๆ เช่น ธรรมมาสน์ และหน้าจั่วศาลา ท่าน้ำวัดกลางบางแก้ว ลวดลายดอกจอกตกแต่งภายในอุโบสถวัดละมุด การตกแต่งที่หน้าบันอุโบสถหลังเก่าวัดสรรเพชญ
            นอกจากนี้จำหลักตกแต่งบนพระยานมาศ (คานหาม) ที่สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช ได้ทรงถวายไว้ในอดีต เจ้าอาวาสวัดท่าพูดในสมัยกรุงธนบุรี อันเป็นศิลปะสมัยอยุธยาตอนกลาง - ปลาย
                กลุ่มงานปูนปั้น  ได้แก่ ลวดลายปูนปั้น ประดับตกแต่ที่ฐานชุกชีภายในอุโบสถ หลังวัดกลางบางแก้ว ตัวลายปั้นด้วยปูนโขลกแบบโบราณ ทาด้วยชาดสีแดง ประดับกระจกเกรี่ยบสีปีกแมลงทับ ตัวลายตรงขาสิงห์ หลังสิงห์ มีความโค้งมนดูสมรูป เส้นฐานแอ่นตกท้องช้างน้อย นอกจากนี้ยังมีลายปูนปั้นที่ฐานชุกชี ภายในอุโบสถหลังเก่า ที่ซุ่มประตู และหน้าต่างวัดสรรเพชญ์อีกด้วย

| ย้อนกลับ | หน้าต่อไป | บน |