เมื่อชมค่ายเนินวงแล้ว ก็ต้องมาชมพิพิธภัณฑ์สถานแห่งชาติพาณิชย์นาวีด้วย สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราชนั้น นอกจากจะเป็นกษัตริย์นักรบที่แกล้วกล้า ตลอดระยะเวลา ๑๕ ปี แห่งการครองราชย์แทบจะไม่มีเวลาได้พักผ่อน เช่นเดียวกับสมเด็จพระนเรศวรมหาราชที่ครองราชย์เพียง ๑๕ ปีเช่นกัน รบเพื่อชิงความเป็นไทกลับคืนมา รบเพื่อขยายอาณาเขต ขยายพระราชอำนาจออกไป แต่ทั้ง ๒ พระองค์ ก็ยังมีเวลาที่จะไปทำนุบำรุงบ้านเมืองในด้านอื่น ๆ ด้วย และสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราชนั้นเมื่อท่านพาทหาร ๕๐๐ คน หนีออกมาจากกรุงศรีอยุธยานั้น เพราะทรงเห็นว่าอยู่ไปก็ช่วยรักษากรุงศรีอยุธยาไม่ได้ แม้แต่จะยิงปืนใหญ่ในขณะที่ข้าศึกรุกเข้ามาก็ยังต้องขออนุญาต เมื่อไม่ขอก็ถูกคาดโทษเป็นต้น จึงคิดตีฝ่าออกไปตั้งตัวใหม่ และคงพิจารณาเห็นว่าทางด้านตะวันออกนั้น บ้านเมืองยังมีความสมบูรณ์ ถูกกระทบกระเทือนจากทัพพม่าน้อยที่สุด น่าจะรวบรวมผู้คนได้เร็วกว่า จึงตีฝ่ากองทัพพม่าที่ล้อมกรุงอยู่ออกไป มุ่งไปทางนครนายก ปราจีนบุรี ชลบุรี ระยอง และมาตั้งทัพรวบรวมผู้คนอยู่ที่จันทบุรี เมื่อสามารถตีได้เมืองจันทบุรี แม้ว่าพม่าจะออกติดตามมาก็ถูกอุบายตีแตกกลับไปทุกครั้ง และเมื่อยึดได้เมืองจันทบุรีแล้วก็ให้ต่อเรือและยังยึดเรือสำเภามาดัดแปลงทำเรือรบ เมื่อสิ้นสุดสงครามกับพม่าแล้วตั้งกรุงธนบุรีเป็นราชธานี ก็ได้นำเรือสำเภามาทำการค้าเกิดเป็นพาณิชย์นาวีขึ้นเป็นครั้งแรก และเจริญสูงสุดในด้านการพาณิชย์นาวีในสมัยรัชกาลที่ ๓ ถึงขนาดเรียกขานรัชกาลที่ ๓ ว่า "กษัตริย์เจ้าสัว"
           ผมถึงบอกว่าอยากทราบรายละเอียด ขอให้ไปชมพิพิธภัณฑ์สถานแห่งชาติพาณิชย์นาวีแล้วจะได้ความรู้อีกมากมาย
           พิพิธภัณฑ์นี้เก็บรักษาโบราณวัตถุใต้ทะเลไว้นับเป็นจำนวนหมื่นชิ้น จัดแสดงเกี่ยวกับการค้าทางเรือ ข้อมูลเรื่องราวทางประวัติศาสตร์ ตลอดจนข้อมูลการค้นคว้าวิจัยทางโบราณคดีใต้น้ำ
           ความเป็นมา  งานโบราณคดีใต้น้ำภายในประเทศ เริ่มต้นในปี พ.ศ.๒๕๑๗ โดยกองทัพเรือให้ความร่วมมือด้วยการส่งผู้ปฎิบัติการใต้น้ำมาช่วยในการกู้สมบัติ ได้มีการค้นพบเรือโบราณจมอยู่ใต้น้ำกลางทะเลอ่าวไทยจำนวนมากถึง ๒๖ แห่ง จนกระทั่งในปี พ.ศ.๒๕๓๔ กรมศิลปากรจึงได้เปิดสำนักงานโบราณคดีใต้น้ำขึ้นที่ค่ายเนินวง ขุดค้นหาแหล่งโบราณคดีใต้น้ำทั่วประเทศ มีการฝึกอบรมจนกระทั้งสามารถเปิดพิพิธภัณฑ์สถานแห่งชาติพาณิชย์นาวีขึ้นได้ในปี พ.ศ.๒๕๓๔
           ภายในพิพิธภัณฑ์สถานแห่งชาติ พาณิชย์นาวี  แบ่งออกเป็น ๖ ห้องคือ
               ๑. ห้องจัดแสดงสินค้าและชีวิตชาวเรือ  จัดการแสดงพาณิชย์นาวีโบราณ เส้นทางการเดินเรือท่าเรือโบราณ สร้างเรือสำเภาจำลองแต่มีขนาดเท่าของจริง (เล็กกว่าของเมืองโบราณที่สมุทรปราการ) จำลองสภาพของสินค้า ตลอดจนสภาพชีวิตความเป็นอยู่ในเรือที่มิใช่เป็นเพียงพาหนะ แต่เป็นเสมือนบ้านของพวกเขา มีสินค้าที่บรรทุกเพื่อส่งออกเช่น ไม้สัก เซรามิค เป็นต้น บรรทุกไว้ให้ชม
               ๒. ห้องแนะนำปฎิบัติการโบราณคดีใต้น้ำ  แสดงเรื่องราวเทคนิคการทำงานของโบราณคดีใต้น้ำ จำลองภาพของจริงของแหล่งโบราณคดีใต้น้ำ วิธีการทำงาน ตลอดจนเครื่องมือต่าง ๆ ที่ใช้ในการปฎิบัติงานจริง
               ๓. ห้องคลังเก็บโบราณวัตถุ  แสดงให้เห็นถึงการเก็บรักษาโบราณวัตถุ ภายในพิพิธภัณฑ์ ปกติแล้วจะไม่มีการเปิดให้ได้เห็น แต่ที่นี่มีช่องกระจกให้มองเห็นได้
               ๔. ห้องแสดงเรือและชีวิตชาวเรือ  จัดแสดงเรื่องเรือในประเทศไทย ว่ามีเรือชนิดใดบ้าง เรือแบบใด ใช้กันอยู่ในแถบใด แสดงโดยเรือจำลองที่ทำย่อส่วนตามความจริงเพื่อให้ผู้ชมได้รู้จักเรือที่บางชนิดก็อาจจะเคยได้ยินแต่ชื่อ และส่วนตัวของผมเองก็พึ่งทราบคราวนี้ว่า เรือไทยมีถึง ๒๙ ชนิด
              ๕. ห้องของดีเมืองจันทร์  การกล่าวถึงจันทบุรีว่ามีความเป็นมาอย่างไร ตั้งแต่ยุคก่อนประวัติศาสตร์ ยุคประวัติศาตร์ที่เมืองจันทบุรี เหตุการณ์สำคัญและเรื่องของชนเผ่าพื้นเมืองดั้งเดิมของจันทบุรี การก่อตั้งเมือง มรดกทางธรรมชาติ สถานที่ท่องเที่ยวและของดีที่มีชื่อเสียงของจันทบุรี
               ๖. ห้องบุคคลสำคัญ  ในห้องนี้จะแสดงถึงพระราชประวัติของสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช ที่เกี่ยวข้องกับการทำสงครามคราวเสียกรุงศรีอยุธยาแตกครั้งที่ ๒ ด้วยฝีมือของทัพโจร ที่ปล้น ฆ่า เผา ทำลายกันเพื่อให้สิ้นชาติไปเลย ให้เห็นเส้นทางเดินทัพ เมื่อคราวมารวมพลที่เมืองจันทบุรี เป็นการเชิดชูพระมหาวีรกรรมของพระองค์
           ผมไปจันทบุรีครั้งนี้ไปพักที่โรงแรมที่ใหญ่ที่สุดและมีบริการที่ดีเยี่ยม ต้องชมเชยเอาไว้เลยทีเดียว และกินอาหารมื้อเย็นในบรรยากาศที่แสนดี ที่ห้องอาหารซึ่งอร่อยทั้งอาหารไทยและอาหารญี่ปุ่น อยู่ชั้นหนึ่งของโรงแรม และยังมีห้องอาหารจีน (ผมยังไม่ได้ชิม) อาหารยุโรปบนชั้น ๑๘ ของโรงแรม เขาบอกว่าไปกินในห้องนี้จะได้กินภายใต้แสงเทียน อันโรแมนติค คละเคล้าด้วยเสียงเพลงจากแกรนด์เปียนโน แต่ผมอยากกินอาหารพื้นเมืองของจันทบุรีมากกว่า จึงนั่งเสียที่ห้องอาหาร คอฟฟี่ช๊อฟ ซึ่งตอนค่ำมีเพลงไพเราะ ๆ ที่ร้องโดยนักร้องสาว (สวย) มาขับร้องให้ฟัง แถมโรงแรมนี้ยังอยู่ใกล้ศูนย์กลางการซื้อขายอัญมณีใหญ่ที่สุดในเมืองจันทบุรีด้วย ส่วยอาหารนั้นหากเป็นมื้อกลางวันอาจจะไปกินร้านตรงกันข้ามที่เก่าแก่ก็ได้ แต่มิ้อเย็นไม่พลาดอาหารในห้องคอฟฟีช๊อฟของโรงแรม ห้องอาหารโรงแรมนี้ราคาไม่แพง และรับเครดิตด้วย ไม่ถึงขั้นต้องอยู่ช่วยเขาล้างจานแน่นอน
           ก่อนอื่นต้องมาทำความรู้จักกับเส้นทางที่จะมายังโรงแรมเสียก่อน
           เส้นทางที่สะดวกแน่นอนที่สุดคือให้ รถมาสด้านำทางไป ยอมเสียค่ารถ ที่เรียกว่ารถมาสด้า เพราะเมื่อมีรถสองแถวเข้ามาเดินในจันทบุรีใหม่ ๆ นั้น มียี่ห้อเดียวคือ รถมาสด้า ต่อมามีมาเดินอีกหลายยี่ห้อ แต่ชาวเมืองจันทร์เรียกรถมาสด้าหมด สะดวกปากดีเหมือนกัน
           เส้นทางที่ ๒ มาจากกรุงเทพ ฯ เข้าเมืองจันทบุรี เส้นทางแรก คือ เข้าตรงหลัก กม.๓๒๔ เรียกว่าสี่แยกไร่ยา ให้เลี้ยวขวาวิ่งเข้ามาผ่านสวนสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราชไปจนถึงสามแยก (เลี้ยวขวาไปค่ายเนินวง) ให้เลี้ยวซ้ายวิ่งตรงเรื่อยไป ถนนโค้งขวาโค้งด้วยจนถนนห้ามเข้าบังคับให้เลี้ยวซ้ายตามป้าย ที่บอกว่าไปตลาดสดไปตามถนนแคบ ๆ นี้เรื่อยไปจนถึงเชิงสะพาน ให้ข้ามสะพานตรีรัตน์ไป จะมองเห็นโรงแรม
           เส้นทางที่ ๓ มาจากกรุงเทพ ฯ วิ่งผ่านสี่แยกไร่ยา (กม.๓๒๔) ไปผ่านทางเข้าเมือง สามแยก อ.มะขาม ให้ผ่านต่อไป (ถนนจะโค้งขวาไปทางเดียวกับจะไป จ. ตราด) เมื่อเลยทางแยกนี้ไปแล้วประมาณ ๓ กม. จะมีทางแยกขวาอีก ให้เลี้ยวขวาวิ่งเรื่อยไปพอจะถึงสะพานตรีรัตน์ก็จะเห็นโรงแรม
           ผมบอกเส้นทางให้ ๓ วิธี นั่งตอนเย็นบรรยากาศดีและเย็นสบาย ได้สั่งอาหารมาชิมหลายอย่าง เพราะมาร่วมวงกันหลายคน
           จานเด็ด ที่ต้องสั่งทั้งแปลกและอร่อยคือ ปลาหิมะนึ่งซีอิ้ว กับแป้งทอด แป้งทอดนั้นไม่ต้องสั่งมาเอง ที่ว่าแปลกก็ตรงมีแป้งทอดใส่จานมาด้วย ทอดแบบกรอบนอกนิด ๆ นุ่มในหน่อย ส่วนปลหิมะนั้นเนื้อหวาน สีขาว น่ากินเหลือประมาณ น้ำนึ่งมาก ยกมาร้อน ๆ ตักซดเสียก่อนแหละดีได้รส เอาปลาวางบนแป้งตักน้ำซีอิ้วราดให้ชุ่มแล้วส่งเข้าปาก อร่อยจนลืมกินนกกระจอกเทศจานร้อน
           นกกระจอกเทศผัดพริกไทยดำ กับกระวานไม้เครื่องเทศชนิดหนึ่งของจันทบุรี หอมกลิ่นกระวาน ผัดกับหอมใหญ่ พริกชี้ฟ้า พริกไทยดพ
           ทะเลผัดซ้อสพริกสิงคโปร์ จานนี้มีทั้งกุ้ง ปู ปลา หมึก สดจริง ๆ น้ำฟัดเข้มข้น เอามาคลุกข้าวแล้วเหยาะเสียด้วยน้ำปลาพริก ที่เขาตั้งเอาไว้ให้จะอร่อยยิ่ง
           ไก่ผัดซ้อสซาบ้า น้ำผัดเข้มข้นต้องคลุกข้าวอีกนั่นแหละ สั่งทะเลผัดซ้อสแล้วไม่ต้องสั่งก็ได้คล้ายกัน
           แกงหมูชะมวง อาหารพื้นเมืองจันทบุรี คือแกงหมูชะมวงออกรสหวานอร่อยนัก หมูเปื่อยเนื้อแน่นได้เคี้ยว มาจันทบุรีต้องไม่ลืมแกงหมูชะมวง และก๋วยเตี่ยวหมูหรือเนื้อเรียง เส้นจันทน์
           ลาบหมูทอด มาแปลกอีกนั่นแหละ เอาหมูสับมาคลุกกับเครื่องลาบแล้วเอาไปทอดพอเกรียมกินกับผัก มีถั่วฝักยาว กล่ำปลี และแตงกวา พริกทอด
           ปิดท้ายด้วยผลไม้รวม ชมพู่ แตงโม แคตาลูป สับปะรด มะม่วง มะละกอ และฝรั่ง แต่ละชิ้นแกะสลักมาสวย และต้องไม่ลืมถ้วยพริกกับเกลือช่วยชูรส